İnternetin “en büyük ansiklopedisi” Wikipedia’nın Türkiye’den erişimi yasaklandı. Karar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından alınırken BTK’nin “Site Bilgileri Sorgu Sayfası” üzerinden sorgulandığında siteye “idari tedbir” uygulandığı belirtildi. Konuyla ilgili şu açıklamaya yer verildi: “5651 sayılı Kanun uyarınca yapılan teknik inceleme ve hukuki değerlendirme sonucunda bu İnternet sitesi (wikipedia.org) hakkındaki Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ‘nın 29/04/2017 tarih ve 490.05.01.2017.-182198 sayılı kararına istinaden Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından İDARİ TEDBİR uygulanmaktadır.
Öte yandan dün kararın alındığı saatlerde E-Devlet portalından sorgulama yapıldığında, “Sorguladığınız web adresine, an itibari ile mahkeme kararıyla konulmuş bir erişim engeli bulunmamaktadır” ifadeleriyle karşılaşıldı.
Twitter ve Facebook yasakları
Söz konusu yasağa kamuoyunun birçok kesimlerince tepki gösterildi. Twitter ve Facebook gibi dünyaca bilinen sosyal medya mecralarının geçmiş dönemlerde yasaklanmasının ardından şimdi de Wikipedia’nın yasaklanmasını Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden Yrd. Doç Dr. Kerem Altıparmak’a sorduk. Bilişim hakları konusunda yaptığı çalışmalarla bilinen Altıparmak, demokrasinin hakim olduğu bir ülkede böyle bir kararın mümkün olmayacağını ifade etti. Altıparmak, daha önceki Twitter ve Facebook yasaklarına da göndermede bulunarak dünyaca bilinen kamuoyunun tüm kesimlerinin faydalandığı küresel bir bilgi ağının bu şekilde yasaklanmasının hukuki olmadığını belirtti. Kararın ne anlama geldiğini ilginç bir örnekle açıklayan Altıparmak şöyle devam etti: Şimdi onbinlerce kitabın olduğu bir kütüphane düşünün bu kütüphane içinde de velev ki ‘suç’ teşkil eden 2 tane kitap var. Siz bu iki kitap var diye tüm kütüphaneyi kapatıp oradan fizik kimya biyoloji ve birçok konuda yararlanan insanları mahrum bırakır mısınız? Karar kabaca bu noktaya tekabül ediyor. Ortada ‘suç’ teşkil eden bir durum varsa daha orantılı bir yaptırımla süreci işletebilirsiniz. Bu biçimde tümden engellemenin anlamlı bir yanı yok.”
Raporlara bakın göreceksiniz
Altıparmak’a yasakların Türkiye’nin ‘imajı’na nasıl bir etkisi olacağını sorduğumuzda ise şunları söyledi: Facebook’un Twitter’ın şeffaflık raporlarına bakın. Türkiye sansürle en çok anılan ülkelerden bir tanesi. Hal böyle olunca imajınız da çok parlak olmuyor. Çünkü alınan garip kararlar ortada.
Basın örgütlerinden tepki
Kararla ilgili Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) ve Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) de açıklamalarda bulundu. TGS’nin açıklamasında basın ve ifade özgürlüğüne yönelik her geçen gün daha baskıcı kararların alındığına değinilirken ifade özgürlüğünün gelişmesinin bu baskıcı kararların artırılmasıyla değil ortadan kaldırılmasıyla mümkün olacağı belirtildi.
‘Tekrar açılması gerekiyor’
ÇGD’den yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: Bilgiyi düzeltme yoluna gitmek yerine milyonlarca vatandaşın bilgi akışını haber ve bilgi özgürlüğünü engellemek demektir. Son olarak Sınır Tanımayan Gazeteciler tarafından açıklanan veriye göre; Türkiye’nin basın özgürlüğünde 180 ülke arasında 155’inci sırada olması, bu tarz girişimler ile uygulamaların sonucudur. Twitter sansüründe 2016 yılında dünya lideri olan ülkemizin internet sitesi kapatmada da aynı yolda ilerlediğini üzülerek görmekteyiz. Yasaklarla sorunların çözülmesi yerine; varsa yanlış bilgilerin düzeltilmesi çağdaş demokrasilerin olması gereken yol ve yöntemidir. Bir an önce bu yanlıştan dönülmesini ve halkımızın bilgi ve habere ulaşabilmek doğrultusunda Wikipedia’nın tekrar açılması gerekmektedir.
***