Uluslararası Engelliler Günü 1992 yılındaBirleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 47/3 sayılıkararı ile ilan edildi.3 ARALIKDÜNYA ENGELLİLER GÜNÜUluslararası Engelliler Günü1992 yılında Birleşmiş Milletler GenelKurulu’nun 47/3 sayılı kararı ileilan edildi. Toplumun ve toplumunher alanında engelli bireylerin haklarınıve refahını teşvik etmeyi ve engellibireylerin durumuna dair politik,sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamınher alanında farkındalık arttırmayıamaçlamaktadır.BM’nin engellilik alanında uzunyıllardır devam eden çalışmalarınınbir ürünü olan, 2006 yılında kabuledilen Engelli Bireylerin HaklarınaDair Sözleşme, engelli bireylerinhaklarının ve refahının gelişmesineve “2030 Sürdürülebilir KalkınmaGündemi”nin ve ayrıca Afet RiskiniAzaltma Çerçevesi, İnsani EylemdeEngelli Bireylerin Dahil EdilmesiŞartı, Yeni Kentsel Gündemve Kalkınma için Finansman HakkındaAddis Ababa Eylem Gündemigibi diğer uluslararası kalkınmataahhütlerinin uygulanmasına katkıdabulundu.Unutulmamalıdır ki, en büyükengel, sevgisizliktir. Sevgiyle engelleriortadan kaldıralım…Birbirimizi anladığımız her an,bir engeli daha yıkar ve yaşamı herkesiçin huzurlu kılarız. 3 AralıkFarkındalık Günü, kutlama değilengellilerin yaşadığı sorunların farkındaolmak gerekiyor.Toplumun engellilere karşı geliştirdiği iki farklı tutum var. Bunlar;acımak ve dışlamak…Acıma duygusu, iyi niyetten kaynaklanıyor.Örneğin; toplu ulaşım araçlarındaengellilere yer veriliyor. Karşıdan karşıyageçerken yardım ediliyor ya da bir miktarpara veriliyor. Çoğu zaman da içimizden‘Allah yardım etsin’ diye geçiriyoruz.Diğer bir tutum ise, dışlamak. Bazıinsanlar, engelli gördüğünde oradan uzaklaşıyor.Bazı anne babalar çocuklarına, “Sakıno çocuğa yaklaşma” diyor. Bu gibi durumlarve dışlama; engellinin özgüven kaybı,içe kapanma, mutsuzluk ve utanma gibiduygular yaşamasına neden oluyor.Acınmak ve dışlanmak, bireyde ruhsalaçıdan sorunlar oluşturabilir.Türkiye’de;- Engelli asansörleri, engelli olmayanlartarafından kullanıldığı için engelli bireylerbu asansörlere binmekte zorlanıyor.- Engelli araç park yerlerine, engelli olmayanlartarafından araç park edilebiliyor.- Engelliler için yapılan yollara özengösterilmediği için, kolaylıktan ziyade zorluklaroluşabiliyor.- Kaldırımlarda engelli rampalarınınönlerine araç çekildiği için, engelli bireylerkaldırımdan inerken zorlanabiliyor.Bunlar sadece ilk aşamada akla gelensorunlar…Sosyal yaşamda, iş yaşamında kendilerineçok zor yer bulan ve çeşitli güçlüklerlekarşılaşan engellilerin farkına varmamız,onlarla birlikte yaşadığımızı unutmamamızgerek.Sadece 3 Aralık Dünya EngellilerGünü’nde hatırlayarak, sosyal medyadanbirkaç paylaşım yaparak değil; yaşamınher alanında onların sorunlarınaçözüm üretebilmek için uğraşmalı vehayatın kenarında bırakmamalıyız.Geçmiş yıllardaki verilere göre,tüm engel grupları için engelli sorunlarınıaşağıda belirtilen beş ana başlıkaltında toplamak mümkündür:1. AyrımcılıkToplum ve karar vericilerin engellilerebakış açısı hak temelli değil,yardım temelli. Acıma ve merhametüzerine kurgulanan bu bakışaçısı, sorunları münferitleştirip, haktemelinde çözmek yerine yardımaindirgiyor. Medya da büyük orandabu bakış açısından engelli haberleri yapıyor. Dolayısıyla aslında tüm sorunlarıntemelinde ayrımcılık yatıyor.2. ErişilebilirlikTürkiye’de erişilebilirlikle ilgili enönemli yasa Temmuz 2005’te EngellilerKanunu adı altında yürürlüğe girdi. Yasayagöre kamuya açık alanlar, binalar ve toplutaşıma araçlarının engelliler için (uzatma süresiylebirlikte) 10 yıl içinde erişilebilir halegelmesi gerekiyordu. 7 Temmuz 2015’tesüre doldu. Ancak aradan geçen 10 yılda bubağlamda bir arpa boyu yol alınmadı.Yasanın uzatıldığı 2012 yılında uygulanabilirliğidenetlemek için her ilde Erişilebilirlikİzleme ve Denetleme Kurullarıoluşturuldu. Bugüne kadar hiç ceza kesilmedi.3. EğitimEngelli öğrencilerin engelsiz akranlarıylabirlikte eğitim alabilmesine imkân sağlayankaynaştırma eğitiminde gerek akademikve fiziki erişim, gerekse personel kapasitesibağlamında eksiklikler var, akran şiddeti birdiğer ciddi sorun.4. İstihdamTürkiye’de kamuda engelli memurdayüzde 3, işçiler için kamuda yüzde 4, özelsektörde yüzde 3 engelli çalıştırma zorunluluğuvar. Engelli işçi çalıştırmayanlar kişibaşına aylık 1.700 TL ceza ödüyor.5. SağlıkEngelli bireylerin rehabilitasyon hizmetleri,yardımcı cihaz, tıbbi sarf malzemesivb. hayati öneme sahip ihtiyaçlarınınbüyük bölümü devlet tarafından karşılanmıyorya da yeterli değil. Sağlık tesislerindeerişim hala çok düşük. İşaretdili bilen personel ve özellikle doktor olmayışıciddi sorunlar yaratıyor.- Engelli ne demek sen de öğren, görmekne demek âmâdan öğren, duymakne demek duyma özürlüden öğren, Yürümekne demek engelliden öğren!- Engel onlarda değil; onları engelligören zihinlerdedir. Empati kurarak engellerikaldırmak, herkes gibi toplumsalhayata tam katılmalarını sağlamak, hepimizinvazifesi- Bizi biz yapan, kolumuz, gözümüz,kulağımız değil kalbimizdir. Zihnimizdekive gönlümüzdeki engelleri kaldıralım.Sadece bir gün değil her gün engellerinfarkında ol.Unutulmamalıdır ki, engelli olmaktercih değil, bir sonuç. Doğuştan olabileceğigibi sonradan kaza, hastalık vb. durumlarlada oluşabilir. Bu nedenle hepimizinbirer engelli adayı olduğunu unutmamamızgerekiyor.