Adli Tatilde Dava ve Mahkemeler durumlarının değerlendirilmesi çalışma esasları ve dava açılması durumunda dilekçe ve yargılama gibi durumlarda neler yapılacağı merak konusudur.kanun bu yönde açıkça belirleyicidir.öncelikle Adli tatili değerlendirerek başlayalım.
Adli tatil her yıl 31 Temmuz- 1 Eylül arasında hakim, savcı ve diğer yargı çalışanlarının senelik izinlerini kullanabildikleri tatil dönemidir. Ancak adli tatil derken adliyede çalışanların tamamının izne çıkması anlamına gelmemektedir.
Adli tatilde insanlar adliyelerin tamamen tatile girdiği hiçbir işlem yapılamayacağı kanısına kapılabilmektedir. Ancak adli tatil, adliyelerin tamamen tatile girdiği anlamına gelmemektedir. Adliye personeli bu sürede de çalışmaktadır.
Adli tatil ancak açılmış bulunan dava ve işlere uygulanır. Henüz açılmamış bir dava için bu süre uygulanmaz. Adli tatil sırasında bu işlemler yapılabilir. Yoksa zamanaşımı süresi dolabilir ve hak düşürücüye süre geçer. Bu sebeple adli tatilde de dava açılabilmektedir.
Adli tatilde yargılama tamamen durmamaktadır. Belirli mahkemelerdeki davalarda duruşma yapılmaya devam etmekte, dosyalarda hukuki işlemler sürmekte nöbetçi mahkemeler hizmet vermeye devam etmektedir. Adli tatilde hem hukuk hem de ceza mahkemelerinde bazı dava ve işlere bakılmakta ancak bunun haricinde duruşma yapılmamaktadır. Bu duruşmalar kanunlarla düzenlenmiştir. Bunun dışındakiler için adli tatilde dava açılıp adli tatilden sonra yargılama yapılır.
Adli tatilde görülebilecek davalar ve işler Hukuk Muhakemeleri Kanununun 103. maddesinde düzenlenmiştir. Adli tatilde aşağıdaki dava ve işler görülür:
Adli tatilde, yukarıdaki fıkralarda gösterilenler dışında kalan dava ve işlerle ilgili olarak verilen dava, karşı dava, istinaf ve temyiz dilekçeleri ile bunlara karşı verilen cevap dilekçelerinin ve dosyası işlemden kaldırılan davaları yenileme dilekçelerinin alınması, ilam verilmesi, her türlü tebligat, dosyanın başka bir mahkemeye, bölge adliye mahkemesine veya Yargıtaya gönderilmesi işlemleri de yapılır.
Bu madde hükümleri, bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay incelemelerinde de uygulanır.
Tebligat, bir hukuki işlemin yetkili makamca, ilgili kişinin bilgisine sunulmak üzere, kanun ve usule uygun olarak yazı veya ilanla bildirilmesidir. Adli tatilde tebligat yapılabilir, ancak özellikle belirtildiği üzere ceza mahkemelerinde görülen davalara ilişkin olarak adli tatil içerisinde yapılan tebligatlarda süre adli tatilin bittiği günden itibaren üç gün uzatılmış sayılır.
Hukuk Muhakemeleri kanununa göre adli tatile tabi olan dava ve işlerde, bu Kanunun tayin ettiği sürelerin bitmesi tatil zamanına rastlarsa, bu süreler ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır.
Ceza davaları ve idari yargılama ile ilgili özel düzenleme yapılmıştır.
Ceza Muhakemesi Kanunu
Ceza işlerini gören makam ve mahkemeler her yıl bir eylülde başlamak üzere, yirmi temmuzdan otuz bir ağustosa kadar çalışmaya ara verirler.
(2) Soruşturma ile tutuklu işlere ilişkin kovuşturmaların ve ivedi sayılacak diğer hususların tatil süresi içinde ne suretle yerine getirileceği, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir.
(3) Tatil süresince bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay, yalnız tutuklu hükümlere ilişkin veya Meşhud Suçların (Suçüstü Hali) Muhakeme Usulü Kanunu gereğince görülen işlerin incelemelerini yapar.
(4) Adlî tatile rastlayan süreler işlemez. Bu süreler tatilin bittiği günden itibaren üç gün uzatılmış sayılır.
İdari Yargılama Usulü Kanunu
Sürelerle ilgili genel esaslar
Madde 8
… Bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır.
Madde 61
1.Bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri her yıl bir eylülde başlamak üzere, yirmi temmuzdan otuz bir ağustosa kadar çalışmaya ara verirler. Ancak, yargı çevresine dahil olduğu bölge idare mahkemesinin bulunduğu il merkezi dışında kalan ve sadece bir idare veya bir vergi mahkemesi bulunan yerlerdeki idari yargı mercileri çalışmaya ara vermeden yararlanamazlar. Bu mahkemeler, 62 nci maddedeki sınırlamaya tabi olmaksızın görevlerine devam ederler.
2.Çalışmaya ara verme süresi içinde; bölge idare mahkemesi başkanının önerisi üzerine, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, birden fazla idari yargı mercii olan yerlerde idare veya vergi mahkemeleri başkan ve üyeleri arasından görevlendirilecek yeteri kadar hâkimin katıldığı bir nöbetçi mahkeme kurulur. Bölge idare mahkemeleri için ise bölge idare mahkemesi başkanının önerisi üzerine, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, tüm daire başkan ve üyeleri arasından görevlendirilecek yeterli sayıda nöbetçi daire kurulur.
3.Çalışmaya ara vermeden yararlanamayanlar ve nöbetçi kalanların yıllık izin hakları saklıdır.
Nöbetçi mahkemenin görevleri
Madde 62 – Nöbetçi mahkeme çalışmaya ara verme süresi içinde aşağıda yazılı işleri görür:
Adli işlemlerde savcılık kapsamına giren işler kesintisiz olarak yerine getirilmesi gerektiği için adli tatilde de bu işlemler tatilden etkilenmeden normal süreçteki gibi işlemeye devam edecektir. Acil olan işlemler için adli tatildeki Cumhuriyet Savcısının yerine bakan başka bir Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilecektir.
Adli tatilde icra daireleri ve noterler çalışır. İcra mahkemesine arz edilen hususlar ivedi işlerden sayılacağından adli tatil uygulanmaz.
Temyiz, bir mahkemenin verdiği kararın kararda usulsüzlük ya da anayasaya aykırılık şüphesi duyulduğunda kararın üst mahkeme olan Yargıtay’a taşınmasıdır. Adli tatil temyiz süresini keser. Temyiz süresi adli tatile denk gelmişse, adli tatilin bitiminden itibaren temyiz için bir hafta süre vardır.