Anlaşmalı boşanma

• Anlaşmalı boşanma 1 yıldan uzun süredir evli olan şahıslardan birinin açtığı boşanma davasını diğer tarafın kabul etmesi ve boşanmanın şartları halinde bir protokolü mahkemeye sunmalarıyla gerçekleşen boşanma şeklidir. Anlaşmalı boşanma hakimin bu protokolü onaylayıp gerekçeli kararına geçirmesiyle sonuçlanır.
  .
• Taraflar mahkemeye gelmeden vekil aracılığıyla anlaşmalı boşanmaları mümkün değildir. Hakimin sizi birebir görüp kimlik tespiti yapıp sunulan protokolü onaylayıp onaylamadığınızı teyit etmesi gerekmektedir.
  .
• Anlaşmalı boşanma için tarafların birbirinden bir şey talep etmemesi zorunluğu yoktur. Taraflar mahkemeye sunacakları protokolde nafakayı, tazminatı, velayeti, mal ayrılığına dair hususları, altın iadesine dair hususları vs boşanmanın maddi ve manevi sonuçlarını belirleyebilir.
  .
• Anlaşmalı boşanmanın iyi tarafı kısa sürede bitmesi, tarafları maddi ve manevi olarak yormamasıdır. Birbirinizden birbirinizin bütün kötülüklerini ortaya dökmeden tazminat alamayacağınız için önceden bütün alacak verecek hususlarını sözleşmeye bağlayıp veya fiilen birbirinize havale ve tapu devirlerini yapıp anlaşmalı boşanmayla tek celsede sorunu çözebilirsiniz.
  .
• Normalde boşanma davası evliliğin sürdüğü yer mahkemesi veya taraflardan birinin güncel ikametgah mahkemesinde açılabilir. Anlaşmalı boşanma davası ise herhangi bir mahkemede açılabilir.
  .
• Çekişmeli boşanma davası sürerken taraflar anlaşıp bir protokol sunmak suretiyle anlaşmalı boşanma olarak davayı bitirebilirler.
  .
• Taraflar anlaşmalı boşanmayı kabul etmek zorunda değildir. Duruşmada önceden imzalayıp mahkemeye sunduğu protokolü reddedebilir veya anlaşmaktan vazgeçtiğini beyan edebilir.
  .
• Boşanma protokolünde aile hakimi tarafından yapılan değişiklik taraflarca kabul edilmezse anlaşmalı boşanma kararı (TMK m. 166/3) verilemeyeceğinden davaya ıslaha gerek kalmadan kendiliğinden çekişmeli boşanma davası (TMK m. 166/1) olarak devam edilmesi gerekir.
  .
• Türk dizilerinde olduğu gibi evrakların arasında fark ettirmeden anlaşmalı boşanma protokolü imzalattırılıp mahkemede zorla protokolün kabul ettirilmesi gibi bir şey yoktur. Bu senaristlerin kafasındaki hukuk dünyasıdır.
  Taraflar evlenirken evlilik sözleşmesi olduğunu düşünerek bir protokol yaparsa ve taraflardan biri bu protokolle mahkemeye başvurursa, diğer eş kabul etmediği sürece bu sözleşme geçerli olmaz. sözleşmedeki imzanın gerçek olması bir şeyi değiştirmez.
  .
• Tam olarak evlilik sözleşmesi olarak tanımlanmasa da evlilikle ilgili yapılan bağış vaadi sözleşmeleri geçerlidir. (Mehir senedi çeyiz senedi olarak da bilinir) Borçlar kanunu m 285-299 arası hükümler incelenmelidir. Kanunda belirtildiği gibi  bu tip sözleşmeler yazılı yapılması kaydıyla geçerlidir. Taşınmaz bağışı için yapılacak sözleşmeler noterden yapılmak zorundadır. Sözleşmenin icra koşulu için evlilik veya boşanma gösterilebilir. Mesela evlenme halinde eşime 100.000 TL vereceğim diye imzalanan bir sözleşme geçerlidir ve icra edilebilir. Veya boşanma halinde eşime yarım kilo altın vereceğim diyen bir sözleşme de geçerlidir. Boşanma halinde aynen icra edilebilir.
  .
• Evlilik sözleşmesi ya evlenmeden önce, evlilik başvurusunda bulunurken veya evlendikten sonra noter onaylı olmak suretiyle yapılır. (Bazı durumlarda mahkeme kararıyla da mal rejimi değişikliğine karar verilebilir) Türk hukukunda evlilik sözleşmesinden anlaşılması gereken tek şey mal rejimi sözleşmesidir. Bundan başka evlilik sözleşmesi tipi yoktur. Türkiyedeki mal rejimleri de şöyledir: Edinilmiş Mallara Katılma (Yasal Mal Rejimi), Mal Ayrılığı, Paylaşmalı Mal Ayrılığı Mal Ortaklığıdır.
  Taraflar hiç bir sözleşme yapmazsa otomatik olarak edinilmiş mallara katılma rejimi seçilmiş olur.

• Taraflar ayrıca sözleşme ile katılma payı alacağı konusunda tasarruf edebilirler.

  .
  Sözleşme ile hangi evde oturulacağı, haftada kaç gün dışarıda yemeğe çıkılacağı, boşanma halinde nafaka verilmeyeceği, aldatma halinde tazminat ödenmeyeceği, yıl dönümlerini hatırlamayana para cezası verileceği, tesettüre girileceği, namaz kılacağı, eşine aylık .. TL maaş verileceği, çocuk yapılmayacağı, gibi şeyler kararlaştırılamaz. Kararlaştırılırsa bile mahkeme yoluyla onaylanması ve cebri icrası mümkün olmaz. Yani mal rejimleri haricinde yapılan sözleşmeler kendi aranızda yaptığınız bir takım hoşluklar olarak kalır. “
  .

• Türk hukukunda evlilik sözleşmesi şeklinde bir hukuki düzenleme yoktur. Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkansız olan sözleşmeler adına evlilik sözleşmesi denilse dahi kesin olarak hükümsüzdür.
  .
• Anlaşmalı boşanma olarak başlayan bir dava taraflar mahkemeye protokol sunsa dahi çekişmeli boşanma olarak devam edebilir. Bu durumda hakim boşanmaya nenden olan vakıaları ve delilleri sunmak için süre verir.
  .
• Anlaşmalı boşanma olarak açılan davanın duruşmasına taraflardan biri gelmezse boşanma çekişmeli boşanma olarak devam eder ve vakılarla delillerin açıkça sunulması gerekir.
  .
• Taraflar anlaşmalı boşanıp hemen tebliğ alıp temyizden feragat dilekçelerini verdiklerinde dava kesinleşir. Protokol hükümlerine göre velayet ve nafaka yükümlülüklerinden başka birbilerine karşı bir yükümlülükleri kalmaz. Artık kimliklerini değiştirebilirler. Erkek taraf hemen başka biri ile evlenebilir. Kadın taraf da iddet müddetini mahkeme yoluyla kaldırtıp hemen evlenebilir.
  .

• Diyelim ki taraflar anlaşmalı olarak boşandılar ama hemen barıştılar ve davayı süresinde temyiz ettiler, bu durumda ne olur?

  Sadece barışma halinde davanın sürümcemeli bir hal almaması için boşanmayı kesinleştirip taze bir nikah yapmanız daha yerinde olacaktır yoksa dosyanız istinafta uzun süre bekleyecektir.
  .

• Taraflar anlaşmalı olarak boşandılar ama taraflardan biri anlaşmanın şartlarından memnun değilse veya kandırıldığını düşünüyorsa veya eşi boşanmak istediği halde kendi boşanmak istemiyorsa ve  süresi içinde temyiz hakkını kullandığında ne olur?
  Yargıtay’a göre süresi içinde temyiz hakkı kullanıldığında anlaşmadan dönme olarak değerlendirilmeli ve davaya çekişmeli olarak devam edilmelidir. Örnek Yargıtay Kararı aşağıdadır.: