Anonim Şirketlerde Kar, Kazanç, Tasfiye Payı Yeni Türk Ticaret Kanununda açıkça anlatılmıştır.Kanun İncelendinde bu hakların tamamının şartlarını ayrıntılı görebiliriz.
Anonim şirket pay sahipleri pay sahiplerine dağıtılmasına karar verilen net dönem kârından payı oranında alma hakkına sahiptir. Eğer anonim şirket sona ererse pay sahipleri tasfiye sonucunda kalan miktara payı oranında katılır.
Kar ve tasfiye payı anonim şirket pay sahibinin sermaye payı için şirkete ödemiş olduğu miktarla orantılı olarak hesaplanır.
Anonim şirket pay sahiplerine dağıtılacak olan kâr payı sadece net dönem karı ve serbest yedek akçelerden dağıtılabilir. Sermaye için faiz ödenemez.
Kazanç payı, anonim şirket yönetim kurulu üyelerine net kardan kanuni yedek akçe için belirlenen ayrım yapıldıktan ve pay sahiplerine ödenmiş sermayenin %5’i oranında kar payı dağıtıldıktan sonra verilebilir.
Anonim şirket pay sahipleri kar paylarını haksız yere ve kötü niyetle aldıysa aldıkları miktarı geri vermekle yükümlü olurlar. Anonim şirketin geri alma hakkı paranın alındığı tarihten itibaren 5 yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Anonim şirket yönetim kurulu geçmiş hesap dönemine ait finansal tabloları ve yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunu hazırlama görevi altındadır. Finansal tablolar ve yıllık faaliyet raporu bilanço gününden itibaren hesap döneminin ilk 3 ayı içinde hazırlanıp genel kurula sunulmalıdır.
Anonim şirketlerin finansal tabloları, şirketin borçlarını, yükümlülüklerini, malvarlığını, öz kaynaklarını ve faaliyet sonuçlarını içerecek şekilde eksiksiz ve gerçeğe uygun olarak hazırlanmalıdır.
Anonim şirket yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu anonim şirketin o yılki faaliyetlerini ve finansal durumunu dürüst, açıkça ve eksiksiz olarak hazırlanır. Yıllık faaliyet raporunda şirketin karşılaşma ihtimali bulunan risklere işaret edilir. Yönetim kurulunun bu konudaki görüşleri de raporda yer alır. Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunda şunlar alır;
Anonim şirketlerde yıllık kârın %5’i ödenmiş sermayenin %20’sine ulaşıncaya kadar genel kanuni yedek akçeye ayrılır. Bu sınıra ulaşıldıktan genel kanuni yedek akçeye ayrılacak olanlar şu şekilde sayılmıştır;
Anonim şirketlerde genel kanuni yedek akçe sermayenin yarısını aşmıyorsa, yalnızca işlerin iyi gitmediği zamanlarda şirketin devamlılığını sağlamaya, zararlara kapatmaya, işsizliği engellemeye ve sonuçlarını hafifletmeye yönelik önlemler için kullanılabilir.
Anonim şirketin kendi isteği ile yedek akçe ayırması, esas sözleşmede yedek akçeye yıllık karın %5’İnden fazla bir miktarın ayrılacağı ve yedek akçenin ödenmiş sermayenin %20’sini aşabileceği yönünde düzenlemeyle mümkündür. Anonim şirketler esas sözleşmede başka yedek akçelerin ayrılmasını da düzenleyebilir.
Anonim şirketler esas sözleşme ile çalışanları lehine yedek akçe çıkarılmasını düzenleyebilir. Anonim şirket esas sözleşmesinde yöneticiler, işçiler ve çalışanlar için yardım kuruluşları kurulması ya da bu amaçla hareket eden bir kamu kuruluşuna verilmesi amacıyla yedek akçe ayrılabilir.
Anonim şirketlerde kanunda ve esas sözleşmede belirlenmiş olan yedek akçeler ayrılmadan pay sahiplerine dağıtılacak olan kar payı belirlenemez. Anonim şirket genel kurulu kanunda ve esas sözleşmede belirlenen yedek akçeler dışında şu durumlarda başka yedek akçeler ayrılmasına da karar verebilir;
Esas sözleşmede düzenlenmemiş olsa dahi anonim şirket genel kurulu işçiler için yardım sandıkları ve yardım örgütleri kurulması için ve başka hayır ve yardım işleri için bilanço karından yedek akçe ayırabilir.