“Bulut” terimi, insanların Azure’u açıkça göremediğiniz belirsiz bir varlık olarak düşünmesini sağlama eğilimindedir. Ancak bu bir hata olur. Azure için kesinlikle mantıksal yapılar olsa da, bunun fiziksel bileşenleri de vardır. Sonuçta, veri merkezi denildiğinde günün sonunda sistem odalarında dolu ağ cihazları ve bilgisayarlardan bahsediyoruz.
Microsoft, dünyanın dört bir yanındaki insanlara Azure Cloud hizmetlerini sağlamak için Geography – Coğrafyalar adı verilen sınırlar oluşturmuştur. Coğrafya sınırı çoğu zaman bir ülkenin sınırıdır ve bunun da bir nedeni vardır; Genellikle tüm ülke için geçerli olan veri işleme yönetmelikleri de vardır ve bir ülke için tanımlanmış bir coğrafyaya sahip olmak, Microsoft’un veri işleme düzenlemelerinin yürürlükte olduğundan emin olmasını sağlar.
Dünya üzerindeki Azure veri merkezleri region’lara ayrılmıştır. Region içerisinde en az bir adat, genel itibariyle’de birden fazla veri merkezi barındıran, fiziksel olarak birbirine yakın ve düşük-gecikmeli ağ bağlantısına sahip coğrafi alana verilen bir terimdir. Micosoft Azure 60’dan fazla farklı bölge, 140’den fazla ülkede datacenter’ların erişilebilir olması dünyadaki en büyük veri merkezleri ağına sahiptir.
Not : Azure Global instracture yapısını 3 boyutlu incelemek için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.
https://infrastructuremap.microsoft.com/explore
Azure ile her coğrafyanın birbirinden büyük fiziksel mesafelerle ayrılmış en az iki bölge içermesi önemlidir. Azure, olağanüstü durum kurtarmayı bu şekilde sürdürür. Azure’da çok sayıda coğrafya vardır. Örneğin, bir ABD – Amerika Birleşik Devletleri coğrafyası, bir Kanada coğrafyası, bir Birleşik Krallık coğrafyası vb. Her coğrafya, her biri tipik olarak birbirinden yüzlerce kilometre uzakta olan iki veya daha fazla bölgeye ayrılmıştır. Örnek olarak, Amerika Birleşik Devletleri coğrafyası içinde, Lowa’daki Orta ABD bölgesi, Virginia’daki Doğu ABD bölgesi, Kaliforniya’daki Batı ABD bölgesi ve Teksas’taki Güney Orta ABD bölgesi dahil olmak üzere birçok bölge vardır. Microsoft ayrıca, devlet verilerinin gerektirdiği ek düzenlemeler nedeniyle tamamen devlet verilerine ayrılmış izole bölgeler de işletmektedir.
Microsoft, her bölgede Azure’un kullandığı fiziksel donanımı içeren veri merkezleri oluşturmuştur. Bu veri merkezleri, fiziksel bilgisayar donanımı içeren sunucu raflarını barındıran iklim kontrollü binaları içerir. Ayrıca ağ oluşturma gücünü sağlamak için karmaşık ve güvenilir ağ altyapısına sahiptirler.
Her veri merkezinde, bir elektrik kesintisi durumunda izole edilmiş bir güç kaynağı ve jeneratörler bulunur. Veri merkezine giren ve çıkan tüm ağ trafiği, Microsoft’un sahip olduğu veya Microsoft’un kiraladığı fiber üzerindeki Microsoft’un kendi fiber optik ağı üzerinden geçer. Okyanuslar arasında bölgeler arasında akan veriler bile, Microsoft’un okyanusları aşan fiber optik kabloları üzerinden hareket eder.
Microsoft, 2018 itibariyle, tüm veri merkezleri güneş enerjisi, rüzgar enerjisi vb.’den oluşan en az %50 doğal enerji kullanıyordu. 2020 yılına kadar hedef %60, uzun vadeli hedef ise %100 sürdürülebilir enerji kullanmaktır. Microsoft, üçüncü taraf güç sağlayıcılarına olan bağımlılığı ortadan kaldırmak için, güç için doğal gazla çalışan, tam entegre yakıt hücrelerinin geliştirilmesine de yatırım yapıyor. Yakıt hücreleri sadece temiz güç sağlamakla kalmaz, aynı zamanda güç dalgalanmalarını ve elektrik şebekesine güvenmenin diğer dezavantajlarını da ortadan kaldırır.
Azure’daki verilerin belirli bir bölgedeki olası sorunlardan kaynaklanan olağanüstü durumlara ve arızalara karşı güvenli olmasını sağlamak için müşterilerin verileri birden çok bölgede çoğaltmaları önerilir. Örneğin, Güney Orta ABD bölgesi yıkıcı bir kasırga tarafından vurulursa (Teksas’ta söz konusu değil), Illinois’deki Kuzey Orta ABD bölgesine de kopyalanan veriler hala güvenli ve kullanılabilir durumdadır. Uygulamaların olabildiğince hızlı bir şekilde çalışmaya devam etmesini sağlamak için Microsoft, bölgeler arasında 2 milisaniye veya daha kısa bir gidiş-dönüş ağ performansını garanti eder.
Azure dünya üzerindeki veri merkezleri kullanım durumları göre 3 farklı modele ayırmıştır. Bunlar;
Bu datacenter türü hakkında daha fazla bilgi almak için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.
https://devblogs.microsoft.com/azuregov/
Azure Geography (Coğrafya) Alanları
Azure Availability Zones
Bölgelerin fiziksel olarak birbirinden yüzlerce kilometre uzakta olması, Azure kullanıcılarını belirli bir bölgedeki olağanüstü durumlar nedeniyle veri kaybından ve uygulama kesintilerinden korur. Ancak, bir bölgedeki belirli bir veri merkezinde bir sorun oluştuğunda verilerin ve uygulamaların kullanılabilirliğini koruması da önemlidir. Bu nedenle Microsoft, Availability Zone’ları geliştirdi.
Availability Zone’ların tümü Azure Regions olarak kullanılamaz. Availability Zone’ların etkin olduğu bölgelerin en güncel listesine ulaşmak için; https://docs.microsoft.com/en-us/azure/availability-zones/az-overview
Her etkin bölge içinde en az üç Availability Zone vardır ve her bir Availability Zone o bölgede kendi veri merkezinde bulunduğundan, her birinin diğer bölgelerden izole edilmiş bir su kaynağı, soğutma sistemi, ağı ve güç kaynağı vardır. Bir Azure hizmetini iki veya daha fazla Availability Zone dağıtarak, bir bölgede sorun olan bir durumda yüksek kullanılabilirlik elde edebilirsiniz.
Availability Zone, yüksek düzeyde kullanılabilirlik ve hata toleransı sağlar, ancak olağanüstü durum kurtarma konusunda size yardımcı olmayabilir. Bir bölge barındıran bir veri merkezinde yangın gibi yerelleştirilmiş bir felaket varsa, kullanılabilirlik bölgelerinden yararlanırsınız. Availability Zone aynı Azure Regions da bulunduğundan, kasırga gibi büyük ölçekli bir doğal afet olursa korunmayabilirsiniz. Başka bir deyişle, Availability Zone, genel bir olağanüstü durum kurtarma ve hataya dayanıklı tasarımın yalnızca bir yüzüdür.
Availability Zone’lar altyapı için gelişmiş kullanılabilirlik sunmak üzere tasarlandığından, tüm hizmetler Availability Zone’larda desteklemez. Örneğin; Azure üzerinden bir SSL sertifikası satın almanıza ve yönetmenize olanak tanıyan App Service Certificate adlı bir hizmete sahiptir. Bir altyapı bileşeni olmadığı için bir Availability Zone içinde bir App Service Certificate barındırmanın hiçbir anlamı yoktur.
Şu andan itibaren Availability Zone ‘da aşağıdaki Azure hizmetleriyle desteklenmektedir.
Azure üzerinde kullanacağınız hizmetinizi iki veya daha fazla Availability Zone dağıtarak, bu kaynak için maksimum kullanılabilirliği sağlarsınız. Aslında Microsoft, yalnızca iki veya daha fazla VM’nin iki veya daha fazla bölgeye dağıtılması durumunda Azure Virtual Machine için %99,99 çalışma süresine sahip bir hizmet düzeyi anlaşmasını (SLA) garanti eder.
Aşağıdaki tabloda birden fazla bölgede çalışmanın faydasını gösterir. Gördüğünüz gibi, Availability Zone 3 herhangi bir nedenle çevrimdışı olsa bile, 1 ve 2 bölgeleri hala çalışır durumda.
| Geography | Regions | Availability Zone |
|---|---|---|
| Asia Pacific | Australia East | 3 zones |
| Asia Pacific | Japan East | 3 zones |
| Asia Pacific | Southeast Asia | 3 zones |
| Canada | Canada Central | 3 zones |
| Europe | France Central | 3 zones |
| Europe | Germany West Central | 3 zones |
| Europe | North Europe | 3 zones |
| Europe | UK South | 3 zones |
| Europe | West Europe | 3 zones |
| South America | Brazil South | 3 zones |
| US | Central US | 3 zones |
| US | East US | 3 zones |
| US | East US 2 | 3 zones |
| US | South Central US | 3 zones |
| US | West US 2 | 3 zones |
| US | West US 3 | 3 zones |
Availability Zone ve Availability Set’leri karıştırmayın Availability Set, bir Azure veri merkezindeki farklı fiziksel sunucu raflarında iki veya daha fazla sanal makine oluşturmanıza olanak tanır. Microsoft, Availability Set %99,95 SLA garantisi verir. Kullanılabilirlik bölgesi, bir bölgedeki iki farklı veri merkezine iki veya daha fazla Azure hizmeti dağıtmanıza olanak tanır. Microsoft, Availability Zone ile %99,99 SLA garantisi verir.
Availability Zone destekleyen iki hizmet kategorisi vardır bunlar; zonal services – bölgesel hizmetler ve zone redundant – bölge yedekli hizmetler. Zonal Service sanal makineler, bir sanal makinede kullanılan yönetilen diskler ve sanal makinelerde kullanılan genel IP adresleri gibi hizmetlerdir. Yüksek kullanılabilirlik elde etmek için, zonal services – bölgesel hizmetleri iki veya daha fazla bölgeye açıkça dağıtmalısınız.
Zone Redundant – Bölge yedekli hizmetler, bölge yedekli depolama ve SQL database gibi hizmetlerdir. Availability Zone bu hizmetlerle kullanmak için, bunları oluşturduğunuzda bölge yedekli yapma seçeneğini belirtirsiniz. (Depolama için özelliğe ZRS veya bölge yedekli depolama denir. SQL Veritabanı için, veritabanını bölge için yedekli yapma seçeneği vardır.) Azure, verileri otomatik olarak birden çok Availability Zone çoğaltarak gerisini sizin için halleder.