Betonarme havuz yaptırmaya karar verdikten sonra ilk olarak ihtiyacınız olan havuz türüne ve büyüklüğüne karar vermelisiniz. Doğru kararı verdikten sonra onlarca opsiyon içinde ihtiyacınız olan havuz türünü belirlemek maliyet ve yapım süresi gibi önemli faktörleri kolay hesaplamanızı sağlayacaktır.
Betonarme havuzların bir inşaat operasyonu olduğunu unutmamalı, kullanım zevkleri dışında, uygulandığı mekana katacağı görsel ve mali değeri de seçim yaparken göz önünde bulundurulmalıdır. Betonarme havuzlarda; taşmalı havuz, sonsuzluk havuzu, şelaleli havuz, skimmerli havuz gibi birçok havuz modeli mevcuttur.
Havuz türüne karar verdikten sonra inşaat sürecini başlatmadan önce doğru ve detaylı projelendirme yapmak havuz yapımının en önemli aşamasıdır. Çünkü betonarme havuzların yapımındaki hataların telafisi güç ve maliyetlidir.
Betonarme Havuzlarda Temel Atmadan Önce Yapılması Gerekenler
Proje Tasarımı
Betonarme havuz tasarımları tercihe göre farklı şekil, boyut, derinlik, malzeme ve ilave bir çok opsiyon içerebilir. İlave opsiyon olarak şelaleler, güneşlenme alanları, çeşitli boyut ve biçimde merdivenler, dalış tahtaları tercih edilmektedir. Betonarme havuz şekli arazi konumuna ve tercihe göre dikdörtgen, kare yuvarlak veya elips şeklinde olabilir. Proje tasarım aşamasında tercih edilen havuz şekli maliyeti etkileyecektir.
İmar Ruhsatı
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi betonarme havuzların bir inşaat operasyonu olduğu unutulmamalıdır. Her inşaat faaliyeti gibi betonarme havuzlar içinde inşaat ruhsatı alınması gerekmektedir.
Havuz için temel atmadan önce çizdirdiğiniz proje ile bağlı bulunduğunuz imar müdürlüğüne inşaat ruhsatı başvurusunda bulunarak havuz yapımı için onay alınması gerekmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yayınladığı yönetmeliğe göre derinliği 1 metreden az olan havuzlar süs havuzu statüsüne girdiği için inşaat izni almaya gerek yoktur.
Havuz Yapımı İçin Uygun Mevsim Seçimi
Betonarme havuz inşaatı için mevsim tercihi önemlidir. Bahar ve yaz aylarında havaların sıcak olmasından dolayı havuzda kullanılan malzemelerin çabuk kuruması için avantaj sağlarken yine bahar ve yaz aylarında yoğun taleplerden dolayı uygulayıcı firmaların işçilik fiyatları daha yüksektir. Bu durumda daha düşük maliyetlerle havuz sahibi olmak için sonbahar ayları ideal olabilir. Mevsim seçimi yapılırken inşaatın yapılacağı arazinin yeri ve yapısı da dikkate alınmalıdır.
Havuz Filtreleme Sistemi Seçimi
Havuz suyunu insan sağlığı açısından temiz, görüntü olarak berrak tutmak önemlidir. Bunun için havuza en uygun filtreleme sistemi seçilmelidir. Filtreleme sistemi oluşturulurken ilk olarak havuz tipine uygun havuz filtreleri (kum, kartuş, diyatomlu ) ve havuz sirkülasyon pompaları seçimi yapılır. Filtre türlerinin ve havuz sirkülasyon pompalarının özellikleri aşağıdaki gibidir:
Kum Filtresi: Kum filtreleri 20-40 mikron aralığındaki parçacıkları yakalayarak filtreleme yapar. Düzenli çalıştıkça performansı artar.
Kartuş Filtreler: Kartuş filtreler 10-20 mikron aralığındaki parçacıkları yakalayarak filtreleme yapabilir. Kartuş filtreler enerji verimliliği sağladıklarından dolayı son yıllarda en popülerliği artan filtre modelidir.
Diyatomlu Filtreler: 3-5 mikron aralığındaki parçacıkları yakalayarak filtreleme yapabilir. Bu oldukça başarılı bir mikron aralığıdır. Küçük parçacıkları temizleyebildiğinden havuz suyuna oldukça berrak bir görüntü ve netlik kazandıracaktır.
Kendinden Emişli Pompalar: Su seviyesinin altında veya üzerinde monte edilebilir. Havayı tutma özellikleri vardır. Tavsiye edilen montaj şekli su seviyesinin altı olsa da, bu pompalar su seviyesinin üstünde de problemsiz çalışma özelliğindedir.
Kendinden Emişli Olmayan Pompalar: Su seviyesinin altında monte edilmeleri gerekmektedir. Su seviyesinin üzerinde çalışamazlar. Havayı tutma özellikleri yoktur. Akış hızı kesildiğinde çalışmayı durdurmaz filtrelemeye devam eder.
Havuz Suyu Dezenfeksiyonu Nasıl Yapılır?
Havuz dezenfeksiyonlarında en yaygın ve geleneksel uygulamalar klor ve brom ile dezenfektedir.
Ozon ve UV filtre sistemleri, klor kullanımını önemli ölçüde azaltır ancak sürekli bir dezenfeksiyon için klor veya brom kullanımı yine de gereklidir. Klor doğru kullanımda sudaki zararlı bakterilerin büyük bir kısmını kısa sürede öldürme özelliğine sahiptir. Serbest klorun mikropları öldürmesi için gereken süre suyun PH seviyesine de bağlıdır. Klorun görevini sağlıklı yapabilmesi için ideal PH seviyesinin 7.2-7.6 olması gerekir. Bu PH seviyesine sahip sularda en az 1 ppm serbest klor konsantrasyonu önerilmektedir. Havuz sahipleri suyun PH ve serbest klor seviyesini ölçmeleri için test kitlerinden faydalanabilirler. Havuz hijyeni konusunda en doğru ölçüm ve uygulama için konunun profesyonelleri olan firmalardan bakım ve dezenfeksiyon hizmeti almak en garantili yöntem olacaktır.
Havuz dezenfeksiyonlarında kullanılan bir diğer madde ise bromdur. Brom, klor ile benzer özelliklerde bir temizleyici ve oksitleyicidir. Brom, tablet ya da taneli halde bulunur. Tuzlama ya da oksitleyici sistemleri kullanılarak veya bir elektrolitik brom üretici ile suya katılarak uygulanabilir. Havuzlarda brom için ideal değer aralığı 3-4 ppm dir. Brom maddesi aynı zamanda başarılı bir yosun önleyicidir. Klor ile beraber kullanımında yosun önleme özelliğinin daha aktif olduğunu söyleyebiliriz. Sodyum bromür maddesi yosun önleme amacıyla havuzlarda kullanılmak isteniyorsa EPA tarafından tescillenmiş olup olmamasına dikkat edilmelidir.
Havuz dezenfeksiyon amacı ile brom mu kullanılmalı klor mu diye arada kalınabileceğini düşünerek bir dip not verelim; brom su sıcaklığının yüksek olduğu havuzlarda daha aktif ve etkilidir. Yani ısıtmalı havuz kullanıyorsanız ideal tercih brom olacaktır. Soğuk havuzlarda ise bromun klora göre performansı üstün sayılamayacağı için, kullanımı daha yaygın olan klor tercih edilebilir.
Havuz Mekanik Tesisat ve Havuz Malzemeleri Tedarik Süreci
Betonarme havuz yapımında birçok malzeme kalemi bulunur, tamamının tek tek temini zahmetli olabilir ya da temin edilen malzemeler birbiri ile uyumsuzluk gösterebilir. Eğer havuz imalatı için malzemeler dahil anahtar teslim bir anlaşma yapılmadı ise malzeme tedarik süreci yorucu olabilir. Bu durumun önüne geçmek için takım halinde hazırlanan havuz yapım setlerini tercih etmek isteyebilirsiniz. Bu tedarik şekli kolay olduğu gibi daha ekonomik olabilir. Bu setler havuz m3 boyutlarına göre sınıflandırılmıştır. Havuz yapımında ihtiyaç duyulacak malzemeleri bu setler ile tek seferde temin edebilirsiniz. Setlerin içeriğindeki ürün ölçüleri havuz hacmine göre değişebilmekle beraber standart olması gereken aşağıdaki ürün kalemlerini içerirler:
Betonarme Havuz İmalatı Nasıl Yapılır?
Betonarme havuzlar, havuz iskeletinin oluşturulan kalıba beton dökülmesiyle üretilen havuzlardır. Beton, havuzun hem temelinde hem de kenar kısımlarında kullanılır. Dayanıklı ve uzun ömürlü olmalarından dolayı dünya da en çok tercih edilen havuz türleridir. Betonarme havuzlar genellikle üstten taşmalı betonarme havuzlar ve skimmerli betonarme havuzlar olarak 2 ayrı tür de imal edilirler. Betonarme havuzlar filtreleme konusunda üstten taşmalı tercih edildiğinde taşma kanalı ve denge deposu ile tamamlanırlar. Skimmerli havuz sistemleri ise daha dar alanlar veya özel kullanımlı küçük havuzlar için tercih edilebilir. Skimmer havuz duvarında su hattına monte edilerek pompanın emiş ucuna bağlanan silindirik parçaya verilen isimdir. Skimmer ile havuz suyu bir veya birkaç noktadan emilerek suyun yüzey pisliğini filtre eder. Skimmer havuz duvarına monte edilir böylece taşma kanalı ve denge deposu gibi ek unsurlara ihtiyaç duyulmadığı için küçük havuzlarda alandan tasarruf sağlanır.
Betonarme Havuzların Yapım Aşamalarını Biraz Detaylandıralım
Havuz konumlandırma işleminden sonra ilk olarak temel atmak için zeminin hafriyatı alınır.
Hafriyat işleminden sonra beton atılır ve projeye uygun taban betonu demir donatısı yapılır. Çift sıra demir uygulamasından sonra iki demir arasına izolasyonu destekleyici malzemeler uygulanır. bittikten sonra havuzun bütün hidrolik bağlantıları, boruları, deşarj rögarları, süzgeçleri, led aydınlatma kovanları ve beton geçiş parçaları projede belirlenmiş olan yerlere konumlandırılır.
Su İzolasyonu İçin Kullanılan Ek Yapı Malzemeleri
Betonarme havuzlarda su izolasyonu için ek uygulamalar yapılır. Betonarme havuzlarda farklı zamanlarda dökülen betonun birleşim noktalarında soğuk derz tesiri olarak adlandırılan yüzeyler meydana gelebilir. Bu yüzeyler çok ince kılcal çatlaklar barındırır. Ve su bu çatlaklardan sızabilir. Havuzlardaki yüzeyin %100 su geçirimsiz olması gerekir. Bu sebeple bu yüzeylere imalat aşamasında şişen bant veya su tutucu bant ismi verilen ilave izolasyon yapı malzemelerinin kullanılması gerekir.
Betonarme Havuzlarda Kalıp, Beton ve Şap Uygulama Süreçleri
Havuzun demirleri toprakla temas etmesin diye öncelikle açılan temele C16 beton dökülür. Temele atılan beton sonrasında havuzun demirleri döşenir. Sonrasında havuz tesisatını yapacak olan firma tarafından havuzun mekanik tesisat boruları ve lamba kabloları projeye uygun olarak konumlandırılır. Taban betonu ile perde betonu arasında kullanılan soğuk derz içinde su tutucu bant uygulaması yapılır. Sıra temel betonunu atmaya geldi. Temel betonu atılırken projede belirlenen kalınlık cm bazında kaç ise ona sadık kalınmalıdır. Beton dökümü esnasında vibratör kullanımı önemlidir.
Temel betonu atıldıktan sonra perde demir bağlama ve kalıp aşamalarına sıra gelir. Bu aşamada perde içinde kalacak olan aydınlatma kasaları yerleştirilir ve tesisat kabloları çekilir.
Perde kalıp kapama işlemi yapılarak mevcut kalıba perde beton dökülür. Perde kalıbı sökülerek dolguları yapılır. Bu işlemlerle beraber havuzun temel kalıp ve beton işleri bitmiş olur.
Betonarme yan kesit dökümünden sonra havuz iç yüzeyinde sıva ve şap ile rötuş ihtiyacını minimuma indirmek için betonarme yan kesit dökümü son derece dikkatli ve özenli yapılmalıdır.
İç duvarlarda sıvaya ihtiyaç duyulması halinde kullanılacak sıva ve şap mümkünse katkı ile hazırlanmalıdır ve kalınlığı 8-15 mm yi geçmemelidir. Kalın atılan sıva şaplar zaman içinde ayrılmalara sebep olabilir. Sıva ve şap uygulamalarında dikkat edilecek diğer husus ise büyük ölçekli havuzların ölçülerinin yüzme federasyonu tarafından belirlenen standart ölçüleri baz alma zorunluluğu vardır.
Betonarme Havuzlarda İzolasyon Aşaması
Betonarme havuzlarda havuz izolasyonu aşamasında temel amaç havuz içerisindeki suyun herhangi bir yoldan kaçak oluşturmasını engellemektir. Eğer havuzun izolasyonu doğru şekilde yapılmaz ise, havuza su doldurulduğundan itibaren başlayan ufak sızıntılar kullanım süresi uzadıkça su basıncı ve kimyasalların etkisiyle artarak havuzun betonarme yan kesitinin çatlamasına ve parçalanmasına sebep olabilir. Bu durumun onarımı zahmetli ve maliyetli olacaktır. Sızıntılar onarılıp önlenmediği takdir de havuzun kaybı kaçınılmaz olacaktır. Havuz için yapılan yatırımın boşa gitmesini istemiyorsak izolasyon aşamasında kaliteli malzeme ve uygulamanın getireceği başlangıç maliyetinden kaçılmamalıdır. Havuz izolasyonu için, havuz iç yüzeyinde kullanılan kullanılan malzemeler aşağıdaki gibidir:
İzolasyon malzemesi seçerken klor ve tuzdan etkilenmeme ve yosun tutmama özellikleri olmasına dikkat edilmelidir. Sızdırmazlık kadar önem verilecek bir diğer konu ise havuz hijyeni olmalıdır. Bakteri ve yosun tutan malzemelerin insan sağlığına vereceği zararı düşünerek yüksek standartlı izolasyon malzemesi seçimi yapılmalıdır.
Betonarme havuz imalatlarında havuz izolasyon süreci, dökülen betonun sağlıklı olup olmadığının kontrolü ile başlar. Zeminde tespit edilen çatlak vs. basınçlı hava yardımı ile temizlenerek pahlama metodu ile iç köşeler ovalleştirilir. Havuzlarda perde beton uygulaması esnasında oluşan boşluklar, uygun malzemeler ile doldurulur. İzolasyon aşamalarında gerekli görülürse sızdırmazlık bantları da kullanılabilir. Havuzun su çıkışları ve aydınlatma armatürleri gibi donanımları fonksiyon bozulmaları yaşanmaması adına epoksi esaslı yalıtımla izole edilmelidir.
Uygulanan izolasyonların kimyasal etkilerini ortadan kaldırmak için kristalizayon sıvıları kullanılır. Betonarme havuz izolasyon uygulamaları temel olarak bu prosesler ile yapılır.
Sağlıklı ve doğru uygulanan izolasyon işlemi ile havuzlarınıza yaptığınız mali yatırımlarınızı korurken, havuzunuza doldurduğunuz suyun miktarını, kalitesini ve suyun dezenfekte edilmesi için kullandığınız kimyasalların etkisini korumuş olursunuz.
Betonarme Havuzlarda Aydınlatma Sistemleri
Havuzlarda aydınlatma sistemleri özellikle gece kullanımlarında güvenliği sağlamak ve ideal estetik ambiyansı yakalamak amacıyla özellikle yüzme havuzlarında vazgeçilmez elemanlardan biridir. Havuzlarda tavsiye edilen ideal aydınlatma seviyesi 300 lükstür. Daha yoğun ışığa gerek duyulduğu durumlarda 500 lüks seviyesinde aydınlatmalarda tercih edilebilir. Aydınlatmaların su yüzünde yansıma ve parlama yapması istenmeyen bir durumdur bunu yaşamamak için planlama ve uygulamanın doğru yapılması gerekmektedir. Bu sorunun en basit çözümü aydınlatma armatürlerini havuzun üzerinde yerleştirmektir.
Uzun ömürlü aydınlatma performansı için sıva üstü ve sıva altı led aydınlatma armatürleri tercih edilebilir. Havuz içi aydınlatmalarının yeterli sayıda ve doğru konumlarda kullanılması hem güvenlik açısından önemlidir hem de yansıma etkisini azaltarak suyun görüntüsünde netlik sağlar. Havuz içi aydınlatma armatürlerinin korozyona karşı dayanıklı olması önemlidir. Havuz içi aydınlatma armatürleri minimum IP68 koruma sınıfına tercih edilmesi gerekir. Özellikle havuz içi aydınlatma kullanımlarında can güvenliğini riske atmamak adına kaçak akım rölesi kullanılmalıdır. Havuz armatürleri 12 voltluk bir voltajdan daha yüksek bir voltaj ile çalışmamalıdır. Bu konuda ekstra özen gösterilmesi can güvenliği için mutlaktır.
Havuz Yapım Maliyeti Ne Kadardır?
Yukarıda da aşamalarıyla anlattığımız gibi betonarme havuz yapımı alt yapısından, inşaat sürecine, döşemesinden izolasyonuna, elektrik tesisatı ve dekorasyon uygulamalarıyla komplike bir iştir. Başarılı sonuçlar elde etmek içinse uzman ekipler tarafından doğru ekipman ve malzemeler kullanılarak inşa edilmektedir. Bu koşullar altında çok düşük maliyetli bir yapı olduğunu düşünemeyiz.
Sektörde müşteri ihtiyaçlarını fırsata çeviren firma ve kişiler olduğu gibi, işini profesyonel anlayışla yapan, proje ve uygulama da başarılı müşteri ile empati kurmayı bilen firmalarda mevcuttur. Bu noktada doğru maliyetle betonarme havuz yaptırmak isteyen müşteriye doğru firma seçimi için fazlaca iş düşüyor.
Betonarme havuz yapımında müşteri tercihlerinin maliyeti doğrudan etkilediğini unutmamalıyız. Doğru maliyetle havuz yaptırmak için yukarıda bahsettiğimiz yapım aşamaları için öncelikle kendiniz genel bir maliyet araştırması yapmanızı sonrasında doğru uygulayıcı firma ile bir araya geldiğinizden emin olmanızı tavsiye ederiz.
Şuana kadar maliyet konusundan bahsederken düşük havuz maliyeti değil doğru havuz maliyeti diye bahsetmemizin sebebi ucuz işçilik vaadi ile işinizi profesyonel olmayan ellere teslim etmekten kaçınmanız gerektiği içindir.
Bu kadar çok opsiyonlu bir yapı için net fiyat vermek sağlıklı olmasa da fikir sahibi olunması açısından ortalama bir rakam paylaşabiliriz. Havuzun büyüklüğü taşmalı ve taşma sız olma özellikleri fiyatları en çok etkileyen faktörlerdendir. Ortalama özelliklerde 50m2 bir betonarme havuzun yapım maliyeti ortalama 15000€ euro dan başlamaktadır diyebiliriz.