Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Gassan Salame, başkent Trablus’taki çatışmaların “uzun ve kanlı bir savaşın sadece başlangıcı” olduğunu söyledi. BM Güvenlik Konseyi’ni çatışmalarla ilgili bilgilendiren Salame, başka ülkelerden gelen silah akışının kesilmesi için derhal adımlar atılması çağrısında bulundu. Fransız haber ajansı AFP, Libya Ulusal Birlik Hükümeti’nin hafta sonu Facebook sayfasında Türkiye’den onlarca yeni zırhlı araç teslim alındığına ilişkin bazı fotoğraflar paylaştığını aktarmıştı. BBC Türkçe’nin telefonla ulaştığı Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy ise, “Bakanlığımız bu iddialarla ilgili bilgi sahibi değildir” dedi. Libya’da ordu güçleri ile ülkenin doğusunu kontrol altında tutan General Halife Hafter güçleri arasındaki çatışmalar Trablus’a giden su kaynaklarının kesilmesi üzerine yeniden şiddetlendi. BM bunun bir savaş suçu olabileceğini söylerken, uluslararası alanda tanınan ve başkenti Trablus olan Libya Ulusal Birlik Hükümeti bundan Hafter’e bağlı güçleri sorumlu tuttu. Herkes Herkese Karşı BM Güvenlik Konseyi’ni uyaran Salame, başka ülkelerden silah akışının sürmesi halinde çatışmaların “herkes herkese karşı” olarak nitelediği bir kaos ortamına sürükleneceğini söyledi. Salame, “Felaket tellalı değilim ama başkent Trablus’un eteklerindeki çatışmalar, Akdeniz’in güney kıyılarında uzun soluklu ve kanlı bir savaşın daha sadece başlangıcı ve bu durum Libya’nın komşularının ve genel olarak Akdeniz bölgesinin güvenliğini tehlikeye atacaktır” dedi. Libya’nın doğusundaki askeri güçlerin lideri General Hafter, başkent Trablus’u ele geçirmek için 4 Nisan’da saldırı emri vermiş, bunun üzerine Ulusal Mutabakat Hükümeti birlikleri de “Burkan el-Gadab” operasyonunu başlatmıştı. Birleşmiş Milletler’in tanıdığı Libya Başbakanı Fayez el-Sarraj, başkent Trablus’a yönelen Halife Hafter’e bağlı güçlere karşı uluslararası müttefiklerinin “sessizliğini” kınadı. Ülkenin doğusunu kontrolü altında tutan Hafter, ülkenin batısını ve başkent Trablus’u kontrolü altında tutan merkezi hükümete karşı Nisan başında saldırı başlatmıştı. Uluslararası alanda tanınan hükümetin bulunduğu başkent Trablus’ta, bu hükümetin tanıdığı ordu var. Hafter, emri bir sesli mesaj hazırlayarak kontrolü altındaki bölgede yayın yapan bir TV kanalı üzerinden verdi. “Trablus’u özgürleştirme operasyonu”
başlıklı videoda duyulan mesajında Hafter, “Trablus’un dışında konuşlanmış olan ordumuza! Bugün yürüyüşümüzü tamamlıyoruz. Yakın zamanda başlıyoruz” dedi.
BM: Endişeliyiz
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Trablus’a yaptığı ziyarette, askerlerin bu hareketliliğinden endişe ettiğini söylemişti.
Libya’nın eski devlet başkanı Muammer Kaddafi’nin 2011’de devrilmesinin ardından farklı milis grupların arasında çatışmaların sürdüğü
Libya’da Aralık 2015’te uluslararası toplum ve Birleşmiş Milletler’in desteğiyle, Fayez Sarrac önderliğinde Ulusal Birlik Hükümeti oluşturulmuştu. Ancak çatışmalar ve Mısır’da darbeyle iktidara gelen Cumhurbaşkanı Sisi’nin desteklediği Halife Hafter’in etkisindeki milis güçler sebebiyle bu hükümet Trablus’ta göreve ancak Mart 2016’da başladı. Kaddafi döneminin etkili komutanlarından olan Hafter, ayaklanmalar sırasında muhaliflerin safına geçmiş ve ülkenin doğusundaki silahlı gruplar üzerinde etkili olmuştu. Ülkede ilk siyasi ayrılık Hafter’in emrindeki gruplarla Batı’daki milis gruplar arasında yaşanan anlaşmazlık sonrası başladı. Hafter, Mayıs 2014’te ‘Onur Operasyonu’ adı altında Bingazi’ye operasyon düzenlemiş bölgeyi kontrol altına almıştı. Uluslararası ölçekte tanınan hükümetlerini desteklememenin çeşitli sonuçları olabileceği uyarısında bulunan Serraj, IŞİD’in bu durumdan faydalanma ihtimalini buna örnek olarak gösterdi. Serraj, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin harekete geçmemesinden şikâyetçi oldu ve “Herkes bunun arkasında Hafter’in olduğunu bilmesine rağmen Ruslar Hafter’den bahsedilmesini kabul etmiyor” dedi.
Hükümete Bağlı Güçler Trablus’u Savunuyor
Trablus’un dış mahallelerinde süren çatışmaların ardından ilerleyen Hafter’e bağlı güçler Trablus’taki uluslararası havalimanının kontrolünü de ele geçirdi. Libya, ülkeyi uzun yıllar yöneten Muammer Kaddafi’nin devrilmesinin ardından 2011’den beri siyasi istikrarsızlık içinde ve çatışmalara sahne oluyor. Hafter ise ülkeye istikrar ve güvenlik getireceğini savunuyor. Başbakan Serraj 2011’de Libya’nın kendi kaderine terk edildiğini söyledi ve uluslararası toplumda Libya konusunda yaşanan bölünme yüzünden tarihin tekerrür edebileceği uyarısında bulundu. Serraj, Hafter’i desteklemekle suçladığı Fransa ile tüm anlaşmaların dondurulacağını açıkladı. Fransa ise yapılan suçlamaları reddediyor.
BM’den ‘Libya Bölünmeye Yol Açacak Bir İç Savaşa Sürükleniyor’ Uyarısı
Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’nden ‘Türkiye’den silah alma’ iddialarına yalanlama yapıldı. Salame, BM Güvenlik Konseyi’ni,
başkent Trablus ve çevresinde devam eden çatışmalar ve ülkedeki gelişmeler hakkında bilgilendirdi. Trablus ve çevresinde 4 Nisan’dan
beri süren çatışmalarda 460’tan fazla kişinin hayatını kaybettiğini, 2 bin 400’ün üzerinde kişinin yaralandığını ve 75 bin kişinin de yerinden edildiği bilgisini veren Gassan Salame, 10 binden fazla kişinin ise çatışmalar nedeniyle mahsur kaldığını ifade etti.
Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’nden AB’ye ‘Hafter ile görüşmeyin’ Çağrısı
Gassan Salame, “Libya, ülkenin bölünmesine neden olacak bir iç savaşa sürükleniyor. Zararın onarılması yıllar alacak ve bu ancak savaş şimdi sona ererse mümkün” ifadelerini kullandı. Trablus’u ele geçirmek için 4 Nisan’da operasyon başlatan General Halife Hafter’in
komutasındaki Libya Ulusal Ordusu ile Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es-Serrac’ın birlikleri arasında başkent çevresinde şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Libya’da General Halife Hafter kontrolündeki Libya Ulusal Ordusu’na bağlı birliklere düzenlenen saldırıyı IŞİD üstlendi. Yerel bir güvenlik yetkilisi, ülkenin güneyindeki Sebha kentindeki bir askeri eğitim merkezinde Cumartesi günü altı askerin boğazları kesilmiş biçimde bulunduğunu belirtti. Yetkili, diğer iki askerin de aynı saldırıda öldürüldüğünü belirtirken ayrıntılı bilgi vermedi. Saldırıyı üstlenen IŞİD tarafından internet üzerinden yapılan açıklamada, Hafter güçlerinin genel merkezinin hedef alındığı saldırıda en az 16 askerin öldürüldüğü ya da yaralandığı belirtildi. IŞİD militanlarının Libya’nın güneyindeki çöl bölgelerinde faal olduğu tahmin ediliyor. NATO’nun hava saldırılarıyla destek verdiği muhaliflerin Kaddafi rejimini devirdiği 2011 yılından bu yana Libya’da merkezi bir otorite bulunmuyor. IŞİD’in, ülkenin sekiz yıldır içinde bulunduğu kaos ortamından fayda sağladığı belirtiliyor. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri, Libya’da siyasi çözüm için girişimlerin sürdüğünü ve Libya’nın doğusundaki askeri güçlerin lideri emekli General Halife
Hafter’i desteklediklerini söyledi. Şükri, Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen, ülkenin ileri gelen gazetecileri ve medya çalışanlarının davet edildiği iftar yemeğinde yaptığı konuşmada, “Hafter’e bağlı Libya Ulusal Ordusu’nu destekliyoruz. Ülkedeki diğer oluşumları da bu kuruma bağlamak için çaba sarf ediyoruz” dedi. Bölgede ciddi çatışma alanlarının olduğuna dikkati çeken Şükri, savaşa değil siyasi çözümlere ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. Trablus’u ele geçirmek için 4 Nisan’da saldırı başlatan General Halife Hafter’e bağlı askeri güçler ile Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es-Serrac’ın birlikleri arasında başkent çevresinde şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Libya’da 2011 yılından bu yana Ulusal Mutabakat Hükümeti ve ülkenin doğusundaki Halife Hafter’e bağlı güçleri destekleyen Tobruk yönetimi arasında meşruiyet sorunu yaşanıyor. Tobruk yönetimini Mısır, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi ülkeler destekliyor.