BOŞ GEBELİK NEDİR?
Halk arasında Su Gebeliği olarak adlandırılan Boş Gebelik , tıp literatüründe Blighted Ovum veya Anembriyonik Gebelik olarak isimlendirilir.
Normal şartlarda yumurta ve sperm hücresi, döllendikten sonra uterusa yerleşerek embriyoyu oluşturur. Boş gebelik durumunda ise, uterusa yerleşen hücrelerde embriyo oluşumu gerçekleşmez ve gebelik kesesi boş kalır.
Boş gebelik durumu, kadınlarda birden fazla kez görülebilen ve hiçbir neden olmadan tekrar edebilen bir rahatsızlıktır. Aynı zamanda gebeliğin başlangıcından itibaren 5. haftada tespit edilebilir. Ancak kadın doğum uzmanları , bu noktadan sonra genellikle 1 hafta daha bekleyerek, embriyo oluşumu gözlenmediği takdirde müdahale etmeyi tercih edebilirler.
BOŞ GEBELİK NASIL ORTAYA ÇIKAR?
Yumurta ve sperm hücreleri, kadın vücudunda döllenerek Zigot denilen yapıyı oluşturur ve zigot hücresi de çoğalarak Morula denilen bir hücre yumağı oluşur.
Daha sonra, Morula hücre yumağı içerisinde, rahim duvarına tutunarak gebeliği sağlıklı bir şekilde başlatan Blastokist yapı oluşur. Bu aşamada kadınlarda kanama görülmesi normal olarak kabul edilebilir.
Boş Gebelik durumunda, kadında buraya kadar olan evreler gözlemlenebilir. Ancak bu noktadan sonra herhangi bir fetal yani canlı yapı veya embriyo oluşumu gerçekleşmez. Fetus’un gebelik kesesinde var olmaması durumuna Anembriyonik Gebelik denir.
Boş Gebelik oluşumuna rağmen hamilelik testi yapıldığında pozitif çıkıyor olması normal bir durumdur. Bunun sebebi hamilelik hormonu olan Beta-HCG hormonunun vücutta salgılanmasından kaynaklanır. Ancak zaman içerisinde bu hormonun salgılanmasında azalma görülür.
BOŞ GEBELİKTE BELİRTİLER NELERDİR?
Boş Gebelik adet sancılarına benzeyen kasık ağrıları, mide bulantısı veya vajinal lekelenmeler gibi normal gebelik belirtileri görülerek oluşabilmektedir. Aynı zamanda bu gibi rahatsızlıklarda yaş faktörü, küçümsenmeyecek ölçüde önemli olabilir. Çünkü tek sebebi bu olmasa bile, kişilerde yaş ilerledikçe, Boş Gebelik görülme riski de artabilir.
Kadın doğum uzmanları , gebeliğin olağan seyrinin 5 ila 7. haftaları yapılan ultrason görüntülemesinde embriyo oluşumunu, yani fetus yapısını gözlemleyebilir. Ancak Anembriyonik Gebelik teşhisi konulan bir bireyde, gebelik kesesinin genişliği normal boyda (25mm) gözlemlenirken, içerisinden fetal bir yapıdan bahsedilemez. Fakat birtakım durumlarda gebelik kesesinin genişliği maalesef Boş Gebelik tespitinde yeterli olmayabilir.
Bu nedenle tanı konmasında yardımcı olacak başka bazı etkenler vardır:
- Gebelik kesesinin içinde oluşan bir Yolk Kesesi vardır. Transvajinal ultrasonda gebelik kesesi 30 mm’ye ulaşmasına rağmen, Yolk Kesesi oluşmamışsa, bu durum Boş Gebeliğe işaret olabilir.
- Desidual Reaksiyonun Azlığı
- Gebelik Kesesi sınırlarında bir düzensizlik saptanması veya normal olmayan bir pozisyonda olması
BOŞ GEBELİK TESPİTİNDE HATA YAPMA PAYI VAR MIDIR?
Anembriyonik Gebelik, tespit edilirken elbette yanılma payı söz konusu olabilir. Bazı durumlarda gebelik kesesi, rahim kavitesi ile karıştırılabilir. Yani aslında kişide Ektopik (Dış) Gebelik olabilir.
Aynı zamanda gebelik hormonu denilen HCG’nin yüksek seviyelerde çıkması, rahimin seyreden süreçten büyük olması, kusma veya yumurtalık kistleri gibi belirtiler de Boş Gebelik sanılan durumlar arasında olabilir.
Bu ve benzeri durumlar için bir uzman görüşü doğrultusunda hareket etmek bireyler için daha faydalı olacaktır. Ben de kliniğimde Anembriyonik Gebelik yaşayan danışanlarımı yakından takip ederek gerekli önlemleri alıyorum.
BOŞ GEBELİKTE KÜRTAJ YAPTIRMAK GEREKLİ MİDİR VE KÜRTAJ İŞLEMİ NASILDIR?
Anembriyonik Gebelik tanısı konan bir birey, normal durumda kendiliğinden düşük yapabilir ancak yapmadığı durumlarda kürtaj yapılması gereklidir. Kürtajı oldukça kolay bir işlemdir ve işlem aşamaları tıpkı normal kürtaj gibidir.
- Kürtaj işlemi gerçekleştirilecek olan kişinin 6 ila 8 saat öncesinden aç olması gerekmektedir. İşlem, anestezi uygulanarak gerçekleşir ve kişinin vajinasının içi, antiseptik solüsyon ile mikroplardan arındırıldıktan sonra rahim ağzı uyuşturularak devam edilir.
- Kürtaj işlemi sona erdikten sonra rahim içinde parça kalmaması amacıyla rahim, ultrason ile tekrar gözden geçirilir. Çünkü rahimde parça kalması, kişilerde kanama, enfeksiyon veya ağrı gibi semptomları doğurabilir.
- Boş gebelik kürtajı sonrasında önlem alma açısından, kişiler 30 ila 45 dakika arasında kontrol altında tutulabilir. Daha sonra yine uzmanın kişiyi yönlendirmesi ile hasta taburcu edilir.
Boş Gebelikte Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Bu konuda dikkat edilmesi gereken birtakım unsurlar vardır. Kürtaj işlemi sonrasında kişilere ilk 2-3 hafta küvette yatarak duş almaları önerilmediği gibi, tuvalet sonrasında da vajina önden arkaya doğru temizlenmeli ve mutlaka kuru tutulmalıdır.
- Aynı zamanda eğer uzman doğrultusunda verilen ilaçlar varsa aksatılmaması tavsiye edilir. Boş gebelik kürtaj sonrası iyileşme tam anlamıyla gerçekleşene kadar pamuklu iç çamaşırları tercih edilebilir ve tampon kullanımı önerilmemektedir. Kullanılan pedler ise hijyen açısından sık sık değiştirilmelidir.
- Son olarak, kürtaj işlemi sonrasında adet kanaması yaklaşık 3 ila 5 hafta sonra kadar görülebilir. Ancak anormal bir durum görüldüğünde kişilerin uzmanlarıyla iletişime geçmesi önerilir.
Kürtaj İşlemi Sonrasında Ne Zaman Hamile Kalınmalıdır?
Anembriyonik Gebelik sürecinden geçen ve kürtaj işlemi yaptıran bireylere, 2 haftaya kadar cinsel ilişkiye girmeleri önerilmez çünkü iyileşme sürecinde enfeksiyon kapma ihtimali vardır.
Ancak iyileşme süreci sonrasında bireylerin korunmasız ilişki yaşayarak hamile kalmalarında bir sakınca yoktur. Doğum kontrol yöntemleri ile korunmak isteyen bireyler ise, doğum kontrol hapları veya spiral tercih edebilirler.