Boşanma Süreci Nasıl İşler ?

Anlaşmalı boşanmaları davası açılma süreci:

Boşanmak isteyen eş, evlilik birliği içerisinde son altı ay içerisinde ikamet ettiği yerde bulunan Aile Mahkemesine boşanma istemiyle dava açabilir. Eşlerin altı aydan daha uzun bir süredir farklı yerde ikamet etmesi durumunda ise; boşanma davası davalının bulunduğu yer mahkemesinde açılmalıdır.

Çekişmeli boşanma davasında, anlaşmalı boşanma davasına karar verilmesi:

Anlaşmalı boşanma davaları, baştan beri anlaşma sağlanarak hukuki prosedürlerin takibiyle gerçekleşebileceği gibi, tarafların boşanma davalarında fikir birliği oluşturamamaları halinde hukuk dünyasında çekişmeli boşanma olarak adlandırılan boşanma davalarının, tarafların boşanma davası süresince bahsedilen konularda uzlaşıya varmaları halinde; anlaşmalı boşanma davalarına dönmesiyle birlikte mümkün olabilmektedir.

Çekişmeli boşanma davalarının uzun bir süreç sonunda sonlanması, tarafların hem psikolojik olarak zarara uğramalarına hem de mali olarak birtakım problemlerle karşılaşmalarına neden olmaktadır. Boşanmanın daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla en az 1 yıl süren evliliğin ardından, dava öncesinde tarafların başta anlaşmaya varamadığı hususlarda dava süreci içerisinde anlaşmaya varmaları durumunda, hâkim, tarafların istemi üzerine somut olayın durum ve şartlarını değerlendirerek çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı boşanma davası olarak devam etmesini karara bağlayabilmektedir.

Anlaşmalı boşanmalarda gerekli belgelerden birisi de boşanma protokolüdür. Anlaşmalı boşanma protokolünün içinde aşağıdaki maddelerde yer alan şartlar bulunmalıdır:

1-) Tarafların boşanma kararı verdiklerine dair iradeleri bulunmalıdır.

2-) Tarafların ev eşyalarına dair anlaşmaları gerekmektedir. Ev eşyaları kimde kalacağı net olmalıdır. Burada tek tek eşyaların sayılıp dökümünün yapılmasına gerek yoktur. Tarafların “Eşyaları paylaştık birbirimizden eşya ve eşya bedeli isteğimiz yoktur.” demesi yeterlidir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, eşya konusunun net çözüme kavuşturulmasıdır. Örneğin; bir buzdolabı konusunda dahi eşler arasında anlaşmazlık olursa (kimde kalacağı konusunda) artık anlaşmalı boşanma kararı verilemeyecek dava çekişmeli boşanma davası olarak görülecektir.

3-) Tarafların birbirinden nafaka talebi olup olmadığı, varsa miktarı yazılmalıdır. Anlaşmalı boşanma davasında taraflar birbirinden nafaka istemezse, hâkim nafaka bağlamaz. Bu nedenle nafaka talebi yoksa, protokole açıkça yazılmalıdır. Eşlerden birinin nafaka talebi varsa ve diğer eş de bu nafakayı ödemeyi kabul ediyorsa bu da protokole açıkça yazılmalıdır. Nafaka konusunda tarafların özgürlüğü bulunmaktadır, diledikleri gibi anlaşabilirler. Örneğin; aylık geliri 4.000-TL olan erkek eş, ev hanıma kadın eşine her ay 2.000-TL nafaka ödemeyi kabul edebilir. Mahkeme de bu nafaka az ya da fazla diye müdahale edemez. Nafakayı belirleme konusunda tarafların iradeleri esastır.

4-) Müşterek çocuk/çocuklar varsa velayetin kime verileceği konusunda tarafların anlaşması gereklidir. Velayet şarta başlanamaz, tereddüt uyandırmayacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. Örneğin; velayet 4 yaşına kadar anneye, 4 yaşından sonra babaya verilecek şeklinde bir düzenleme yapılamaz. Velayet kendisine verilen eş çocuk/çocuklar için nafaka istemiyorsa belirtmeli, istiyorsa nafaka miktarı protokole yazılmalıdır. Yine velayet kendisine verilmeyen eşin çocukları ile görüşmesi konusunda da düzenleme yapılabilir. Velayet kamu düzenine ilişkindir ve bu nedenle hâkim tarafların hazırlayacağı protokolle bağlı değildir. Protokolde değişiklik veya düzenleme yapabilir. Taraflar hâkimce yapılacak düzenlemeleri kabul etmezse, dava çekişmeli boşanma davası olarak devam eder. Çok sık görülen durumları örnekleyebiliriz.

Örneğin; 4 aylık anne sütü alan bebeğin velayetinin babaya verilmesine dair protokol mahkemelerce kesinlikle kabul edilmemektedir. Yine velayet anneye verildiğinde protokole babayla her hafta sonu görüş konulması da kabul görmektedir. Çocuğun ihtiyaçları, temizliği, alışverişi beslenmesi, anne ile de hafta sonu vakit geçirmesi düşünülerek iki hafta sonu görüş kabul edilmektedir. Velayet sonrası kişisel görüş için izlenecek en uygun yol; çocukla kişisel ilişki kurulması (çocuk görme zamanları) mahkemenin takdirine bırakmaktır.

5-) Taraflar birbirinden maddi-manevi tazminat talep etmiyorlarsa; tazminat talebi olmadığı, talep ediyorlarsa; miktarı protokole yazılmalıdır. Anlaşmalı boşanma davasında hâkim, taraflar açısından tazminat miktarı belirlemez. Tazminat miktarını tamamen taraflar özgür iradeleri ile belirler. Örneğin; taraflar 150.000-TL tazminat konusunda anlaşırlarsa hâkim bu tazminat çok diyerek müdahale edemez veya 10.000-TL tazminat konusunda anlaşırlarsa bu tazminat az diyerek müdahale edemez. Tarafların belirledikleri tazminat miktarı kadar karar verir.

Peki boşanma için bir avukatla anlaşmak şart mı?

Boşanma davaları, diğer birçok dava gibi oldukça teknik davalardır. Haklı sebepleriniz olsa dahi süreci doğru yönetmezseniz, hak kaybına uğramanız işten bile değildir. Bu nedenle bir avukatla süreci yönetmek oldukça önemlidir. Ekonomik durumunuz bir avukatla anlaşmaya yetmiyorsa bulunduğunuz yerin Baro Başkanlığına müracaat ederek Adli yardım talebinde de bulunabilirsiniz.

Boşanma sürecinin sağlıklı işleyebilmesi için boşanma hususunda net kararınızı verdikten sonra, boşanma nedeni olarak gösterdiğiniz sebeplere ilişkin delilleriniz varsa bu delilleri toparlamalı ve boşanmaya sebebiyet veren olayları ayrıntılı bir şekilde avukatınızla ile paylaşmalısınız. Eğer her iki eş de boşanma ve boşanmanın fer’i niteliğindeki tüm konularda anlaşarak anlaşmalı boşanmaya karar verdiyse işimiz kolay. Anlaşmalı boşanma konusunun detaylarını ayrı bir makalede değinmiştik, bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Boşanma davalarının süreçlerini 4 başlıkta değerlendirebiliriz.

  1. Birinci aşama hazırlık aşaması,
  2. ikinci aşama dilekçeler aşaması,
  3. üçüncü aşama yargılama aşaması
  4. dördüncü aşama da gerekçeli karar ve kesinleşme aşaması olarak sınıflandırılabilir.
    Şimdi sırayla bu aşamalar hakkında konuşalım…

Hazırlık Aşaması

Boşanma davalarında Hazırlık aşaması son derece önemlidir çünkü gerekli hazırlığı yapmadan açılan davalarda hak kaybı yaşama olasılığı çok fazladır. Sağlıklı bir boşanma sürecinin işleyebilmesi için Taraflar veya taraflardan biri boşanma hususunda net kararını verdikten sonra, boşanma nedeni olarak gösterdiği sebeplere ilişkin delilleri toplamalı ve boşanmaya sebebiyet veren olayları dosdoğru ve ayrıntılı bir şekilde avukatı ile paylaşmalıdır. Tüm bu içerik ve delillerle birlikte dava dilekçesi itinalı bir şekilde hazırlanmalı ardından dava açılmalıdır.

Boşanma davalarında en önemli delillerden biri tanıktır ve yaşanan olaylara tanıklık edebilecek kimseler de mahkemeye bildirilmelidir.

Dilekçeler Aşaması

Davanın açılmasıyla birlikte 2. Aşama olan dilekçeler aşamasına geçilmiş olur. Mahkeme, ilk iş olarak bir tensip tutanağı hazırlayacak bununla birlikte tarafların nüfus kayıt örneklerini çıkaracak ardından da tarafların sosyal ve ekonomik durumunu tespit etmek amacıyla kolluk kuvvetlerini görevlendirecektir. Bu Nafaka ve tazminat miktarlarının belirlenmesi son derece önemlidir.

Ardından da tensip tutanağına dava dilekçesini de ekleyip karşı yana gönderecektir. dava dilekçesinin karşı yana tebliğinden sonra, karşı yan 2 hafta içinde cevaplarını ve tüm delillerini mahkemeye bildirmek zorundadır. bu aşamada her iki tarafın 2’er dilekçe verme hakkı vardır. Dilekçeler aşaması olarak adlandırdığımız bu aşamanın tamamlanması veya yasal sürelerin dolması ile birlikte ön inceleme duruşması için gün verilir.

Yargılama Aşaması

3.aşama olan yargılıma aşamasının İlk duruşması ön inceleme duruşmasıdır ve burada dava şartlarının varlığı, usuli ilk itirazlar değerlendirilerek taraflar sulhe davet edilir. Taraflar sulh olmazlarsa yargılamaya devam olunarak yeni duruşma günü verilecektir. Genellikle peşinden tanıkların dinlenmesi, çocuklar için pedagog raporlarının alınması, getirtilecek delillerin toplanması ve gerekiyorsa bilirkişi incelemesi için yapılacak duruşmalardan sonra karar duruşması yapılarak mahkeme kararını açıklar.

anlaşmalı boşanma protokolü

Gerekçeli Karar ve Kesinleşme Aşaması

Kararın açıklanması ile birlikte 4. Ve son aşama olan karar ve kesinleşme aşamasına geçilir. Gerekçeli kararın taraflara tebliğ edilmesi ve iki haftalık yasal süreçte karara üst mahkemede itiraz edilmemesi halinde karar kesinleşerek yani durum nüfus müdürlüklerine bildirilecek ve süreç sonlanacaktır. Gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde kararı beğenmeyen taraf istinaf yoluna başvurabilir. Bu defa kararın kesinleşmesi için istinaf incelemesinin sonuçlanması beklenecektir.

Başvuru Sürecindeki İşlemler Nelerdir?

Boşanma davası süreci nasıl işler? Birbiriyle anlaşamayan eşler son 6 ay içinde ikamet ettiği yerdeki adliyeye giderek aile mahkemesine boşanmak için başvuru yapar. Dava açıldıktan sonra kişi neden boşanmak istediği konusunda çeşitli nedenler açıklar. Bu konu üzerine dava dilekçesi hazırlanır. Aynı zamanda tazminat ve nafaka konularında talepte bulunulmaktadır.

Davacıların Dinlenilmesi ve Mahkemeye Çıkılmasında Neler Yaşanır?

Dava dilekçesi verildikten sonra belirlenen gün ve tarihte mahkemeye gelinerek duruşmaya katılırlar. Her iki taraf hakim tarafından dinlenir. Kişiler kendi istediklerini ve taleplerini bildirirler. Boşanma davası süreci nasıl işler; Hakim her iki kişiye de söz hakkı verdikten sonra bir karara varır. Bir süre sonra sonucu açıklar. Başvuru yapıldıktan sonra her iki taraf arasında cevap dilekçeleri verilir. Sonraki aşamada ön inceleme duruşması yapılır. Tanıklar tek tek dinlenerek toplanması gereken deliller bulunarak hakime sunulur.

Hakimin Karar Verme Aşamaları Nelerdir?

Eşler kendi talep ve istediklerini anlatırlar. Aynı zamanda tanıklar da dinlenir. Boşanmak için fotoğraf, mesaj ve ses kaydı gibi deliller toplanarak hakime verilir. Herkes dinlenerek, belgeler incelendikten sonra gerekli karar kişilere açıklanır. Boşanma davası süreci nasıl işler; Boşanılmasına karar verildikten sonra gerekçeli karar verilmektedir. Gerekçeli karar kişilere tebliğ edilmektedir.

Temyiz edilmezse boşanma kararı kesinleşmektedir. Eşler bu aşamalardan sonra yasal olarak boşanmışlardır. Mahkemede çıkan karar Nüfus Müdürlüğü ne gönderilir. Kişiler kuruma giderek yenilenmiş nüfus kimliklerini alabilirler. Boşanma sürecinin anlaşmalı veya çekişmeli olması açıklanma süresini uzatmaktadır. Başvuru yapılması, mahkemeye gidilmesi, delillerin incelenmesi ve sonuca ulaşılması için yaklaşık 2 3 ay içinde sonuç açıklanmaktadır. Ancak bu durum anlaşmalı olan davalarda geçerlidir.

Çekişmeli olan davalarda 2 seneye yaklaşık bekleme süresi bulunmaktadır. Nitekim tarafların anlaşması yapılan işlemin hızını arttıracaktır. Alkol, değersizlik, aldatma, zina gibi nedenlerden dolayı boşanma davası açılır. Boşanma davasını herhangi bir taraf açabilir. İsteyen avukat tutarak hukuki işlemleri işi bilen tarafından yapılmasını sağlar. İsteyenler ise bireysel olarak kendi haklarını savunabilir. Dava başvuru sürecinde oluşan masrafları kusurlu olan taraf öder.

Avukat masraflarını ise herkes bireysel olarak öder. Anlaşmalı olan boşanma davaları tek celsede biteceği gibi diğerleri uzun süre gerektirir. Boşanma davası açmak için bulunduğunuz yerdeki adliyeye giderek aile mahkemesine başvuru yapabilirsiniz. Bulunmadığı durumlarda ise asliye hukuk mahkemelerine gidebilirsiniz. Boşanma davası açmak için bazı konularda karşı tarafın açmasını bekleyebilirsiniz. Önemli konularda sizin için avantajlı olabilir. Dava ile ilgili süreçleri ilgili kurumlardan öğrenebilirsiniz. Aynı zamanda hakları ve talepleri avukat aracılığıyla görebilirsiniz. Hukuk işlemlerinin rahat bir şekilde yapılması için tam ve eksiksiz evrak teslimi önemlidir.

Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın

Avukatlarımızın Yazısını Oylar mısınız?