Boşanmada Nafaka Hakkında Bilinmesi Gerekenler önem arz etmektedir.Boşanma sırasında ve sonrasında tarafların ekonomik durumları ve çocukların ekonomik durumlarının önem arz etmesinden kaynaklı ayrıntılı bilgi almakta fayda vardır.
Nafaka, hakim tarafından boşanma sürecinde ve sonrasında tarafların ve varsa çocukların maddi olarak mağdur duruma düşmemeleri için takdir ettiği, yükümlü olan tarafın diğer tarafa ödeyeceği bir meblağdır. Nafaka çeşitlerini Tedbir nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk nafakası olarak sınıflandırabiliriz.
Boşanma davası süreci devam ederken tarafların ve çocukların zaten manevi olarak zarar görülmeye müsait ve hassas bir dönem olan bu dönemde maddi olarak da mağdur olmalarını engellemek amacıyla takdir edilen nafaka türüdür.
Boşanma sürecinde yoksulluğa düşecek taraf, bu mağduriyetin engellenmesi dolayısıyla hakimden diğer tarafın tedbir nafakası ödemesini talep eder.
Boşanma sonucu bir taraf yoksulluğa düşecek ise bu mağduriyeti engellemek adına diğer taraftan talep edilecek nafaka türü ise yoksulluk nafakasıdır.
Nafakalar, ödeyecek tarafın sosyal ve ekonomik durumu göz önünde bulundurularak hakim tarafından takdir edilmektedir.
Yoksulluk nafakası alacak taraf boşanma sonrasında yoksulluğa düşecek olmalıdır. Tekrar evlenmemeli veya yoksulluğa düşmesini engelleyecek gelir getiren bir işte çalışmamalıdır.
Ayrıca Yoksulluk nafakası alabilmek için eşinden daha az kusura sahip olmak ya da kusursuz olmak gerekmektedir. Eşinden daha fazla kusura sahip olanlar yoksulluk nafakası alamaz
Ebeveynler, çocuklarının bakım giderlerini karşılamakla yükümlüdürler. Boşanma gerçekleşip çocukların velayeti taraflardan birine verildiğinde diğer tarafın çocuklara yönelik bakım yükümlülüğü hala devam etmektedir.İştirak nafakası, velayet kendisine verilmeyen tarafın, çocukların bakım ve eğitim giderlerine yönelik ödemesi için takdir edilen nafaka türüdür.
İştirak nafakası alacak taraf çocukların velayetine sahip olmalıdır. Halk arasında çocuk nafakası olarak da ifade edilen iştirak nafakasının, hakim tarafından çocuğun velayetine sahip olan kişiye ödenmesi takdir edilir.
İştirak nafakası çocuğun bakım ve eğitim giderlerini karşılamaya yönelik olup 18 yaşını doldurunca sona ermektedir. Ancak 18 yaşını doldurduğu halde eğitimi devam eden çocuğa anne babanın bakım yükümlülüğü olduğundan bu durumdaki evlatlara ödenecek nafaka yardım nafakası olarak düzenlenmiştir.
En az bir yıldan beri evli olan çiftler boşanmanın tüm detayları üzerinde anlaşıp bir protokol düzenlerlerse hakim bu protokol uyarınca tarafların boşanmasına karar verir. Gerekli şartlar oluşmuş ise bu durumda kural olarak hakimin takdir yetkisi yoktur ancak müşterek çocuk var ve anlaşma protokolünde çocuğun bakım ve eğitim giderleri için ayrılan nafaka yetersiz ise hakim bunu çocuğun haklarını korumak amacıyla uygun şekilde takdir edebilmektedir.
Çekişmeli boşanma davalarında taraflar arasında detaylarında anlaşılmış bir protokol bulunmadığından hakim, tarafların kusur derecelerine, sosyal ve ekonomik düzeylerine bakarak gerekli gördüğü nafakayı takdir etmektedir.
Kişilerin sosyal ve ekonomik durumları sürekli sabit kalmadığından ve zaman içerisinde değişiklik gösterdiğinden ayrıca belirlenmiş nafaka değeri zaman içerisinde enflasyona bağlı olarak değişebileceğinden nafakanın artırılması gündeme gelebilmektedir. Bu durumlarda mahkemeye başvurularak nafakanın artırılmasına hükmedilmesi talep edilmektedir.
Detaylı bilgi için Nafaka Artırım Davası Nasıl Açılır? konulu makalemize göz atabilirsiniz.
Boşanma sonrası mağduriyetlerin önüne geçilmesi için tarafların sosyal ve ekonomik düzeylerine göre belirlenen nafaka miktarı, tarafların durumları sürekli değişebileceğinden sabit kalmak zorunda olmayıp ihtiyaç halinde talep edilmesi ve mahkeme hükmüyle artırılması ve iptali mümkün olduğu gibi indirilmesi de mümkündür.
Nafaka, miktarı ve ödenip ödenmemesi tarafların sosyal ve ekonomik düzeyine göre belirlenen bir meblağdır. Tarafların mali durumu, sosyal ve ekonomik düzeyleri değişim gösterdiğinden nafaka miktarının artırılmasına hükmedilebileceği gibi nafakanın tamamen kaldırılmasına da hükmedilebilmektedir.
Nafaka kaldırılması, daha önce hükmedilmiş olan bir nafakanın, nafaka hükmedilmesini gerektiren koşulların ortadan kalkmasıyla, nafakanın ödenmesine devam edilmeyeceğine karar verilmesidir.
Detaylı bilgi için Nafakanın Kaldırılması Şartları konulu makalemize göz atabilirsiniz.
Nafaka ödenmesi yükümlü üzerinde bir borç olduğundan geçmişe yönelik nafakaların tahsili genel zaman aşımı süresi olan 10 yılı dikkate almak kaydıyla nafakanın türüne göre ilamlı veya ilamsız icra takibi ile yapılmaktadır.
Detaylı bilgi için Nafaka İçin İcra Takibi Nasıl Açılır? konulu makalemize göz atabilirsiniz.
Çalışmak nafaka almaya tek başına bir engel olarak görülmemelidir. Nafakanın amacı hayat standartlarının kötüleşmesi ve yoksulluğa düşme gibi olumsuz durumların önüne geçilmesidir. Nafaka alan eş bir işte çalışır ancak bu geliri onu yoksulluktan kurtarmaz yahut hayat standartları hala kötü deva ederse nafaka almaya devam edebilmektedir
Yoksulluk nafakası söz konusu olduğunda eşinden daha fazla kusurlu olan taraf yoksulluk nafakası alamazken iştirak nafakası çocuklara yönelik olduğundan velayet kendisinde olan taraf kusura bakılmadan iştirak nafakası alabilmektedir.
Nafaka miktarı tarafların sosyal ve ekonomik düzeyleri dikkate alınarak hakkaniyete uygun bir şekilde ve nafakanın amacına hizmet edecek doğrultuda hakim tarafından takdir edilir.
Nafaka davasında zaman aşımı mevcut değildir. Tarafların sosyal ve ekonomik koşulları zamanla değişebilmekte ve sabit kalmamaktadır. Bu nedenle tarafların ekonomik durumlarında meydana gelen değişiklik hakkaniyet ilkesi de göz önünde bulundurulduğunda nafaka miktarında artırıma veya indirime gitmeyi gerektiriyorsa duruma göre karar verilir.
Nafaka Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Nafaka davaları için görevli ve yetkili mahkeme, nafaka alacaklısının yerleşim yerinde bulunan Aile Mahkemesi’dir.
Boşanmadan sonra açılacak nafaka davalarında, nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi yetkili olduğu Medeni Kanun’da belirtilmiştir.
Boşanma sonrası nafaka davalarınızda yahut geriye dönük nafaka alacaklarınızın tahsilinde hak kaybına uğramamanız için Farah Hukuk olarak sizler için hizmet vermekteyiz.