BWI Avrupa Komitesi Toplantıları
İnşaat ve Ağaç İşçileri Enternasyoneli (BWI) Avrupa Kadın Komitesi, Çokuluslu Şirketler ve Altyapı Projelerinde Örgütlenme Konferansı ve Avrupa Bölge Komitesi toplantıları, 19 – 21 Ekim 2011 tarihleri arasında İspanya’nın başkenti Madrid’de gerçekleştirildi. Toplantılara Sendikamızı temsilen, aynı zamanda BWI Yönetim Kurulu Üyesi de olan Genel Sekreterimiz Tevfik Özçelik, Genel Teşkilatlandırma Sekreterimiz Mehmet Yolasığmazoğlu, Hukuk Daire Başkanımız Doç.Dr.Süleyman Başterzi ve Dış İlişkiler Uzmanı Özgür Doruk katıldılar.
Avrupa Kadın Komitesi
Etkinliğin ilk günü Avrupa Kadın Komitesi toplantısı ile başladı. İtalyan FILLEA-CGIL Sendikası’ndan Komite Başkanı Mercedes Landolfi ve BWI Genel Sekreteri Ambet Yuson’un konuşmaları ardından Norveç, Almanya, İtalya, Ukrayna ve Sırbistan çalışma grupları komiteye raporlarını sundular. Bu raporlar ardından BWI tarafından, sektörlerimizde çalışan kadın işçilerin çalışma ve yaşama koşullarına ilişkin 2010 yılı anket sonuçları değerlendirildi. Değerlendirmelerde öne çıkan ve BWI Avrupa Kadın Komitesi’nin 2012 – 2015 dönemi çalışmalarının eksenini oluşturacak başlıklar şöyleydi; güvencesiz kadın işçi istihdamı, aile ve iş yaşantıları arasında denge ve kadın işçiler için istikrarlı istihdam yaratma stratejileri.
Çokuluslu Şirketler ve Altyapı Projelerinde Örgütlenme Konferansı
Aynı gün saat 14:00’da başlayan “Çokuluslu Şirketler ve Altyapı Projelerinde Örgütlenme Konferansı” BWI’nin 2012 – 2015 dönemi çalışmalarının çerçevesini belirlemesi açısından önem taşıyordu. BWI bu konferans ile ortaya koyduğu amaçlarını şu şekilde sıralıyordu;
Etkin bir uluslararası sendikal işbirliği geliştirmek ve dayanışmayı teşvik etmek,
Çok uluslu şirketlerin sektörlerimizdeki faaliyetleri hakkında yüksek bilgi seviyesine erişmek ve çalışılan ülkeler ve tabi olunan ülkelerdeki üye sendikalar arasında güçlü bağlar kurarak, stratejik kampanyalar yapabilme kapasitelerini yükseltmek,
Küresel bilgi ağlarını ve anlaşmaları ve kamu altyapı projelerini sendikalara üye kazandırmak ve güçlendirmek için kullanmak,
Uluslararası sendikal çalışmanın, üye sendikaların çeşitli kademelerinde gerçekleştirilen günlük sendikal faaliyetlerin tamamlayıcısı olduğu gerçeğinin benimsenmesini sağlamak.
Konferansın açış konuşmasını Alman IG-BAU Sendikası ve BWI Başkanı Klaus Wiesehügel yaptı. Ev sahibi sendikalar FECOMA ve MCA-UGT Genel Başkanları’nın selamlama konuşmaları ise, İspanya’nın son dönemde içine sürüklendiği finansal krizin, inşaat, ağaç işleri ve ormancılık sektörlerinde örgütlü sendikalara yaptığı geriletici etkileri gözler önüne sermesi açısından dikkat çekiciydi. Sendikalar küresel finans krizinin ülkelerini etkisi altına başladığı 2009 yılından bu yana %40 oranında üye kaybettiklerini kaydettiler. Konferans 3 farklı konunun katılımcılarca tartışıldığı paneller ile devam etti.
Panel 1: Uluslararası Çerçeve Anlaşmaları:BWI Çokuluslu Şirketleri sosyal diyalog masasına dahil etmek adına çok sayıda araç geliştirmiştir ve işçi haklarının benimsenmesi için küresel anlaşmalar imzalamıştır. Bazı sendikalar bu küresel anlaşmaları örgütlenme ve üye kazanma faaliyetlerinde kullanmışlardır. Ancak söz konusu anlaşmalar daha çok yukarıdan tabana doğru bir yaklaşım olarak görülmektedir. Panelistler, küresel anlamları kullanma biçimlerini, küresel bilgi ağlarını ve küresel kampanyaları bu panelde tartıştılar.
Panel 2: Kamu Altyapı Projeleri:Gelişmekte olan ülkelerde, sayıları her geçen gün artan altyapı projelerinde binlerle ifade edilebilecek sayıda işçi istihdam edilmektedir. Bu projelerin büyük bir bölümü Çokuluslu Kalkınma Bankalarınca finanse edilmekte ve bu bankalar hali hazırda uyulması zorunlu çalışma standartları ortaya koymaktadırlar. BWI ve üyeleri; Panama Kanalı Projesi, Balkanlar’daki kara ve demir yolu altyapı projeleri, 2012 Avrupa Kupası ve Brezilya’da düzenlenecek 2014 Dünya Kupası’na ilişkin inşaat etkinlikleri ve Afrika’da yapımı süren hidro enerji santralleri şantiyelerinde başarılı örgütlenme stratejileri uygulamışlardır. Panelistler bu oturumda çalışma yasalarını kullanarak, kamu ihaleleri ile sürdürülen projelerde daha iyi bir sendika temsili ve daha başarılı toplu sözleşme müzakereleri konularının altını çizerken, sınır ötesi sendikal işbirliği ve örgütlenmede kullanılabilecek diğer araçları tartıştılar.
Panel 3: Yükselen Ekonomilerde Çokuluslu Şirketlerin Durumu:Yükselen ekonomilerden gelen çokuluslu şirketler son dönemde uluslararası inşaat projelerinde artan bir etkinliğe sahiptirler. Panelistler, faaliyetlerinde endüstri ilişkilerini nasıl şekillendirdiklerini ve sendikaların, söz konusu şirketler üzerinde nasıl daha güçlü bir etki yaratabileceklerini bu panelde tartıştılar.
Konferansın panellere ayrılan bölümü ardından katılımcılar çokuluslu şirketleri hedef alan sendikal stratejilerini paylaşmak amacıyla bölgesel ve sektörel çalışma gruplarına ayrıldılar. Bu çalışma gruplarının ilki İspanyol FECOMA Sendikası Genel Sekreteri Fernando Serrano Pernas’ın moderatörlüğündeki “Latin Amerika, İspanya, Portekiz, İtalya Çalışma Grubu”ydu. Atölye çalışmasında, anılan bölgelerde devam eden altyapı projelerinde örgütlenme konusu ele alındı. İkinci çalışma grubu çimento sektöründe örgütlü sendikalardan oluşuyordu ve tartışmaların yoğunlaştığı konu küresel bilgi ağları ve taşeronlaşmaydı. Moderatörlüğünü Fransız CFDT Sendikası’ndan Alexandra Rettien yaptı. Üçüncü ve bizlerin de dahil olduğu çalışma grubu faaliyetlerini küresel çapta genişletmiş inşaat şirketlerine odaklanıyordu ve konu başlığı “küresel örgütlenme için inşaat sektöründe ittifaklar kurmak” idi. Belçika’dan ACV Sendikası Genel Başkanı Luc van Dessel’in moderatörülüğünü yaptığı çalıştayda; çokuluslu şirketlerde örgütlenme faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve Çin menşeili inşaat şirketleriyle mücadele stratejileri tartışıldı. Dördüncü ve son çalışma grubu ise ağaç ve ormancılık endüstrilerinde örgütlü sendikalara ayrılmıştı. İsveç’ten GS Sendikası Başkanı Per – Olof Sjöö’nün yönetimindeki çalıştayın başlığı “çokuluslu şirketlerde çalışan taşeron işçilerini örgütlemek”ti.
Panel ve çalışma grupları moderatörlerinin, tartışma seanslarında elde ettikleri bilgileri konferans katılımcılarına sunması ardından BWI Genel Sekreteri Ambet Yuson bir değerlendirmede bulundu ve konferans böylece sona erdi. Yuson değerlendirmesinde şu konuların altını çizdi:
Kilit durumdaki çokuluslu şirketlerle Uluslararası Çerçeve Anlaşması müzakerelerinin genişletilmesi. Anlaşmalarda, şirketlerin enformel işçiler de dahil olmak üzere tüm çalışanlara insanca çalışma koşulları ve sosyal korumayı garanti etmelerinin sağlanması.
Uluslararası Çerçeve Anlaşmalarının güçlendirilmesi, geliştirilmesi ve izlenmesi ile yeni anlaşmalar yapılması hususunda inisiyatif alınması. Bu amaçla, şirketlerin tabi olduğu ülkelerde faaliyet gösteren sendikaların daha güçlü denetleme kabiliyetine sahip olmaları gerekmektedir. Güçlükler yaşandığı takdirde BWI, sendikalar arası bilgi ağını devreye sokacak ve yerel sendikalara aracılık etmelidir. Eğer gerek duyulursa, sorunların yükseliş gösterdiği ülkelere ziyaretler organize edilmelidir.
Örgütlenme ve mevcut üyeleri tutma amacıyla, bilgi ağları ve ilgili stratejilerin paylaşımına olanak sağlayıcı yapılar inşa edilmelidir. Alt sektörler ve çokuluslu şirketler konusunda sendikal bilgi ağları kurulmalıdır.
Avrupa Komitesi
BWI Madrid toplantılarının üçüncü ve son günü Avrupa Komitesi Toplantısı’na ayrılmıştı. Oturumlar İspanya İnşaat İşçileri Sendikası (FECOMA) Genel Sekreteri’nin “İspanya’da kemer sıkma politikaları ve sendikal hareketin pozisyonu” başlıklı sunumu ile başladı. Ardından kürsü alan Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) Başkanı Ignacio F. Toxo “Euro krizi karşısında Avrupa sendikal hareketini bekleyen güçlükler” başlıklı bir konuşma yaptı.
Komite Divanı Başkanı Vasco Pedrina’nın gündemi ve 30 Eylül – 01 Ekim 2010 tarihlerinde Belgrad’da düzenlenen son Komite toplantısı tutanaklarını katılımcıların onayına sunması ardından BWI Asistan Genel Sekreteri Marion Hellmann çokuluslu şirketlerde örgütlenme konusunda geleceğe dönük stratejileri ana başlıklarıyla sıraladığı bir sunum yaptı. Toplantının öğleden önceki oturumları Sırbistan, Hırvatistan, Makedonya ve Avusturya’dan konuşmacıların yer aldığı “Avrupa’da kamu altyapı projeleri ve sendikal stratejiler” başlıklı I. Panel ve Fransa, Belçika, Almanya, İsveç ve İspanya’dan konuşmacıların yer aldığı “Avrupa şirket bilgi ağları ve sendikal stratejiler” başlıklı II. Panel ile devam etti.
Toplantının ikinci bölümü BWI 2012 Eylem Planı bileşenlerinin mevcut seyrine ilişkin raporların sunulmasına ayrılmıştı. Bu bölümde Avrupa Kupası ile ilgili Polonya ve Ukrayna’da devam eden stadyum ve altyapı projelerine dönük kampanya, Avrupa’da dolaşımda olan göçmen işçilere yönelik tesis edilen BWI Connect Kampanyası ve “Gelecek İçin Örgütlenmek” başlıklı projemiz ile Sendikamızın da dahil olduğu sendikal kapasite geliştirme kampanyası hakkında ilgili koordinatörler raporlarını aktardılar.
45 ülkeden 200’ün üzerinde katılımcıyla gerçekleşen BWI Madrid toplantıları, Genel Sekreter Ambet Yuson’un kapanış konuşması ile sona erdi. Toplantılarda sendikamıza; gerek Mayıs ayında gerçekleştirdiğimiz kongremizin yoğun bir uluslararası katılıma sahne olmasıyla arz ettiği birleştiricilik ve gerekse son yıllarda gerçekleştirdiğimiz örgütlenme ve eğitim projeleri ile Türkiye sendikal hareketinin Avrupa’ya entegrasyonuna yaptığı katkılardan ötürü büyük ilgi vardı. Komite toplantıları ve konferans katılımcılarına ayrıca, Hukuk Daire Başkanımız Doç.Dr.Süleyman Başterzi’nin kaleme almış olduğu “Türkiye’de Kamu Sektöründe Sendikal Örgütlenmenin Önündeki Engel: Muvazaalı Hizmet Satınalma” başlıklı broşür de İngilizce hazırlanarak dağıtıldı.