Çekişmeli boşanma davaları, taraflar arasında boşanmaya esas teşkil eden vakıaların çekişmeli olduğu boşanma davalarıdır. Çekişmeli boşanma davası, Medeni Kanun m.161-m.166 arasında düzenlenen hem “genel” hem de “özel” boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir:
1. Çekişmeli boşanma davasında genel boşanma sebepleri : Örneğin, vatandaşlar arasında şiddetli geçimsizlik , olarak bilinen ancak kanuni tanımı ve mahkeme kararlarında ki karşılığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması olan boşanma sebepleri genel olarak, mizaç uyuşmazlığı nedeniyle sürekli tartışma, tehdit, hakaret, şiddet, güven sarsıcı davranışlar, cinsel ilişkiden kaçınma, eşi doğal olmayan yoldan cinsel birleşmeye zorlama, eşlerin aile bireylerine kötü davranması, hakaret etmesi, aile hukukundan doğan yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirmeme gibi evlilik birliğinin temelinden sarsılması neticesine yol açan, her olayda ayrı ayrı değerlendirilmesi gereken sınırsız sayıda neden “genel boşanma nedenleri” arasında yer alabilir. Genel boşanma nedenleri, evlilik birliğini temelinden sarsan her türlü olay olarak tanımlanabilir.
2. Çekişmeli boşanma davasında özel boşanma sebepleri: Özel boşanma sebepleri Medeni Kanun ’da sınırlı sayıda belirlenmiştir. Kanunda belirlenen bu nedenler dışında özel boşanma sebebine dayalı dava açılamaz. Özel boşanma sebeplerine dayalı çekişmeli boşanma davası açan eş, sadece özel boşanma sebebini ispatlamakla yükümlüdür. Karşı tarafın kusurlu olduğunu ispat yükümlülüğü yoktur. Özel boşanma sebeplerine dayanan çekişmeli boşanma davası açma sebepleri şunlardır:
Çekişmeli boşanma davasında sadece boşanma sebepleri değil, boşanmada hangi tarafın daha kusurlu olduğu, maddi ve manevi tazminat, nafaka, velayet, ev eşyalarının paylaşımı vb. gibi konularda çekişmenin yaşandığı bir dava türüdür. Mal paylaşımından kaynaklanan katılma alacağı veya katkı payı alacağı davaları ise ayrı bir mal paylaşımı davası şeklinde açılmalıdır. Örneğin ; Çiftlerin her konuda anlaşmış ancak nafaka miktarının belirlenmesi konusunda bir çatışma ortamı oluşmuş ve anlaşma sağlanamamışsa, nafaka miktarını yapacağı sosyal ve ekonomik durum araştırması ile belirleyecektir mahkeme, bu dava dahi yine çekişmeli bir boşanma davası olacaktır.
Çekişmeli boşanma davası açan davacı, davalı taraftan daha fazla kusurlu ise boşanma davası reddedilir. Az kusurlu eş, boşanmaya karşı çıkarsa boşanma kararı verilemez.
Çekişmeli boşanma davasında genel ve özel boşanma sebeplerine ilişkin ayrıntılar yazımızın ilerleyen bölümünde açıklanmıştır.
Taraflardan biri veya her ikisi çekişmeli boşanma davası yoluna başvurarak boşanmak isteyebilmektedir. Eşlerden birisi evlilik birliğini yürütemeyecek durumda ve evliliği eş için çekilmez hale gelmiş ise çekişmeli boşanma yoluyla dava açabilmektedir. Bu nedenle çekişmeli boşanma davası nasıl açılır konusu çok önemlidir, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ‘na uygun düzenlenmeyen ve Türk Medeni Kanunu ‘nda belirtilmeyen bir boşanma sebebine dayandırılarak dava açılamayacaktır.
Bu şekilde kanuni unsurları taşımadan açılan boşanma davasında mahkeme, davayı açan tarafa eksiklikleri gidermesi için süre verecek ve belirlenen süre içerisinde giderilmesi mümkün olan eksiklikler giderilmez ise hakim davayı usulden reddecek veya davanın açılmamış sayılmasına karar verecektir.
Davacı, diğer eş boşanmak istemese dahi çekişmeli boşanma açabilir. Eşlerden her ikisi de evliliklerini bitirmek adına boşanmak istiyor fakat fer’i (nafaka, ziynet eşyaları, çeyiz eşyaları, tazminat, velayet vb) unsurlarda anlaşamıyor ise çekişmeli boşanma davasını açabilirler. Her iki eş boşanma konusunda hemfikir olsa da tazminat, nafaka ve mal rejimi konularında anlaşamadıkları zaman çekişmeliden boşanabilirler.
Görüldüğü üzere eşlerden biri boşanmak istiyor fakat; diğer eş boşanmak istemiyor, diğer bir durum ise taraflardan her ikisi boşanmak istiyor ancak boşanmaya bağlı olan hususlarda anlaşmaya varılamadığı vakit, çekişmeli olarak boşanmayı tercih etmektedirler.
Çekişmeli boşanma zorlu bir süreçtir, uygulamada çekişmeli boşanma örnekleri yıpratıcı durumlarla karşılaşıldığını göstermektedir. Peki çekişmeli boşanma tek celsede biter mi, kaç celse sürer? Ne yazık ki tek celsede sona ermesi mümkün değildir, birden fazla duruşma yapılacaktır ve belli aşamaların tamamlanması gerekecektir. (Örneğin, tanık dinlenecek, velayet var ve her iki taraf velayet istiyorsa tarafların evlerinde soysal inceleme uzmanı inceleme yapacak vs) Delillerin tamamlanması önceden kestirilen bir süreç olmadığından açık bir cevap verilemeyecektir.
Çekişmeli boşanma davası kaç duruşmada biter, kaç ay – kaç gün – kaç yıl sürer, çekişmeli boşanma aşamaları en kısa ne kadar sürede bitirilebilir gibi konular en merak edilen konulardandır.
Boşanmak için eşlerin mahkemeye boşanma dilekçesi vererek başvurmaları ve gereken yargılama giderlerinin yatırılmasının ardından taraflara cevap dilekçesi tebliğ edilir. Sonrasında ise ilk duruşma için gün verilir.
Çekişmeli boşanma davalarının ilk duruşması bir bakıma ön inceleme aşaması olarak nitelendirilebilir. Yapılan dosya incelemesiyle birlikte hakim iddialara ilişkin uyuşmazlığı belirler ve her iki tarafa da sulh çağrısında bulunarak anlaşmaları için yönlendirir.
Eğer eşler sulh çağrısına yanıt vermezse, tarafların mahkemeye sundukları iddialarını ispatlamaları yönündeki delillerin ve tanıkların belirtilmesi için süre verilir. Bu süre çoğu kez 2 haftadır.
Çekişmeli boşanma davası, anlaşmalı boşanma davası ve ayrılık davasına bakmaya yetkili mahkeme ilgili kanun gereğince; boşanma davasını açan tarafın ya da davalı tarafın yerleşim yeri veya boşanma davası açılmadan 6 ay önce birlikte ikamet ettikleri yer mahkemesidir. Görevli mahkeme ise TMK uyarınca Aile Mahkemeleridir.
Eğer ki yetki sınırları içerisinde aile mahkemesi bulunmuyorsa bu sefer, Aile Mahkemesi sıfatı ile Asliye Hukuk Mahkemesi boşanma davasına bakabilecektir. Anlaşmalı boşanma davalarında ise özel bir durum bulunmaktadır. Buna göre, anlaşan tarafların mahkemenin yetkisine dair bir itirazda bulunmaları muhtemel olmayacağı için anlaşmalı boşanma davaları, herhangi bir adliyede bulunan Aile Mahkemelerinde eğer yoksa Aile Mahkemesi sıfatı ile Asliye Hukuk Mahkemesinde davayı açabileceklerdir.
Boşanma davalarında, yurt dışındaki vatandaşlar açısından ise yine özel bir durum bulunmaktadır. Buna göre yurt dışında yaşayan ve anlaşmalı ya da çekişmeli fark etmeksizin; boşanmaya karar veren vatandaşlar, yurtdışında boşanma davası açamayacaklardır. Yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda ise 5718 sayılı Kanun Madde 41 esas alınacaktır.
Boşanma davanızı şahsi olarak da açıp takip etme hakkınız bulunmaktadır. Ancak boşanma hususu özel hukuk alanına tabi olan bir dava türü olması nedeniyle sıkı usul kuralları vardır. İşbu usul kurallarını da bilen ve yardımcı olabilecek kişi boşanma avukatıdır.
Dilekçede yazmanız gereken bir şeyi yazmamanız davanızın tümünü etkileyebileceği gibi, yazmamanız gereken bir hususu belirtmeniz dava içerisinde sizi kusurlu duruma getirip, dava sonunda hem mahkeme masraflarını hem de karşı tarafın avukatına yasal vekalet ücreti ödemek zorunda kalabilirsiniz.
Bu nedenlerle hem anlaşmalı boşanma davasında hem de çekişmeli boşanma davasında mutlaka aile hukuku ve boşanma alanında uzman bir avukat ile çalışmanız faydanıza ve yararınıza olacaktır.
Bu konu hakkında benzer makalelerimiz için tıklayın
Gaziantep aile hukuku | Gaziantep velayet avukatı |
Gaziantep Boşanma avukatı | Gaziantep en kısa sürede boşanma |
Gaziantep anlaşmalı boşanma avukatı | Gaziantep aile mahkemesi |
Gaziantep çekişmeli boşanma avukatı | Gaziantep online danışman |