İnşaat Dünyası Dergisi Mayıs-Haziran 2023 sayısında “Özel Dosya” olarak “Çatı-Cephe-Yalıtım” konusunu masaya yatırdı. Dosya çerçevesinde CEPHEDER’in görüşlerini Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Işıklı dile getirdi. Işıklı, “Cephe tasarımlarında müelliflerin mimari yaklaşımları her bir proje için özeldir. Kullanılan malzemelerde, hafif, garanti süresi en az 10 yıl, uygulama kolaylığı olan, uygulama sonrası da malzeme tedarik garantisi olabilecek malzemeler seçilmelidir. Ülkemizde, dünyada kullanılan bütün malzemelere erişim mümkün” dedi.
CEPHEDER olarak yılın ilk yarısında, sektörümüzün gelişmesine katkıda bulunmak ve mesleki standartların oluşturulması için ilgili kurumlar, akademisyenler ve sektörün tecrübeli paydaşları ile çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Ekonomi hareketleri tüm sektörleri olduğu gibi bizi de bire bir etkiliyor; seçim süreci de yatırımları bir süreliğine askıya aldı. Bununla birlikte, süregelen projeler, belirlenmiş iş programlarına bağlı kalacak şekilde ilerlemeye devam ediyoruz. Malzeme, işçilik birim fiyatlarının stabil olması durumunda yatırım kararları ve yeni projelerin başlamasını bekliyoruz.
Cephe sistemleri ile ilgili malzeme seçimleri, detayların geliştirilmesi, ilgili yönetmeliklere uygun yapılması önemli. Bu yönetmelikler, özellikle, yangın, deprem, ısı, akustik vb. bizi hem seçilecek malzemeleri belirlemede hem de detayların oluşturulmasında sınırlıyor.
Türkiye’nin deprem haritasında riskli bölgeler bellidir ve ne kadar büyüklükte bir deprem yaşanabileceği tahmin edilmektedir. Cephe sistemleri ile ilgili yapılacak statik hesaplarda, cephe bileşenlerinin bu kuvvetlere dayanacak kesitte belirlenmesi gerekiyor.
Cephe sistemleri için yangın, deprem konuları en önemli güvenlik konuları. Yangın yönetmeliğine göre yapılarda, dış cephede seçilecek malzemelerin olası bir yangın durumunda, yangının cephede yanlara, aşağı ve yukarı ilerlemesini engelleyecek, geciktirecek malzemeler kullanılması gerekli olup, kaplama malzemelerinde, yönetmeliklerde belirtilen yangına tepki sınıfına uygun malzemeler seçilmeli.
Cephe sistemlerinin, yapıya bağlandığı noktaların, sistemin kendi içerisindeki bağlantıların, sistemin taşıyıcı elemanlarının, deprem hareketlerinden gelecek yükleri karşılayacak kapasitede olması çok önemlidir. Bunu sağlamak için, statik hesaplarda bu yükler de dikkate alınmakta, gerekli görüldüğü zaman deprem hareketlerine maruz bırakılan cephelerin nasıl davrandığı da testler ile değerlendirilebilir.
Cephe tasarımlarında, müelliflerin mimari yaklaşımları her bir proje için özeldir. Cephe tasarımlarında, görsel etki, tasarım için mimari ne gerektiriyor ise yönetmeliklere uygun, yatırımcının bütçe sınırları içerisinde kalacak malzeme seçimleri seçilme süreci işler. Malzemelerde, hafif, garanti süreleri en az 10 yıl, uygulama kolaylığı olan, uygulama sonrası da malzeme tedarik garantisi olabilecek malzemeleri seçilmelidir.
Ülkemizde, dünyada kullanılan bütün malzemelere erişim mümkün. Burada malzemelerin kullanılabilme imkânı, proje için söz konusu olan bütçenin verdiği imkanlara bağlı.
Cephe sistemlerinde, cephe- yapı bağlantı detaylarında yapılan hatalar, yanlış uygulamalar en sık karşılaştıklarımız. Cephe sistemleri yapısal bileşenleri, statik açıdan uygun, cephe sistemleri birleşimleri doğru olsa bile yapı ile bağlantı detayları uygun olmazsa su, ısı yalıtımı konusunda zafiyet olabilir, bu noktalarda yoğuşma ve buna bağlı içeride, küf oluşumları görülebilir.
Doğru uygulamalar için bu çalışmaları yapacak meslektaşlarımızın, yönetmeliklere, yapı fiziği kurallarına, güncel malzemelere ve teknik bilgilerine, sahada uygulama kriterlerine hâkim olması gerekir.
Öte yandan mesleki yeterlilik, her adımda yapılacak çalışmaların uygun hazırlanması için çok önemli. CEPHEDER olarak, öncelikle uygulama yapan meslek elemanları için mesleki yeterlilik gereklilikleri, ilgili sertifikaların alınması, bu süreçlerin netleştirilmesi için Ulusal Mesleki Yeterlilik Kurumu ile çalışmalarımız devam ediyor.
Cepheler, yapının en çok ısı kaybı yaşanan yerleridir. Isı kaybı, yapıların ısı kaybı ile ilgili sınırlar Isı Yönetmeliği ile sınırlanmıştır. Cephe sistemlerinde seçilecek malzemeler, ısı yalıtım katmanları, camlar, sistemler, en az ısı kaybı sağlayacak şekilde seçilmelidir.
Seçilecek malzemelerin, ısı yalıtım performansı ne kadar düşük olur ise ilk yatırım maliyeti artmakla birlikte, işletme maliyetleri, ısıtma ve soğutma maliyetleri düşük olacak ve çevreye negatif etkileri de düşük olur.