Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özel uçak “TUR” ile Belarus’un başkenti Minsk’e gitti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan’a uçaktan inişlerinde, iki Belaruslu genç kız, milli kıyafetleriyle Belarus geleneği olan tuz ve ekmek ikram etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, bir parça ekmeği tuza banarak yedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, gecikmeli de olsa Türkiye’den ilk defa Belarus’u ziyaret eden bir Cumhurbaşkanı olması hasebiyle mutlu olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yaptırılan Minsk Camii’nin açılışında da konuşma yaptı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukaşenko tarafından resmi törenle karşılandı. Bağımsızlık Sarayı’ndaki törende, Türk ve Belarus milli marşlarının dinlenilmesinin ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Lukaşenko tören kıtasını denetledi. Heyetlerin takdiminin ardından Türk ve Belarus bayrakları önünde basın mensuplarına tokalaşarak poz veren Erdoğan ve Lukaşenko, daha sonra baş başa görüşmeye geçti. Baş başa görüşmenin basına açık kısmında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, gecikmeli de olsa Türkiye’den ilk defa Belarus’ u ziyaret eden bir Cumhurbaşkanı olması hasebiyle mutlu olduğunu, bir başka mutluluğunun da Türkiye’nin Belarus’ un bağımsızlığını ilk tanıyan ülke olmasından kaynaklandığını ifade etti. “Geleceğe yönelik Belarus ile bölgede birlikte yapacağımız, özellikle ekonomik alanda çok büyük işler var.” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülkenin toplam nüfusunun yaklaşık 90 milyon olduğunu, bunun ekonomik alanda çok büyük işler yapılabileceğini gösterdiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ticari hacimde 2013, 2014, 2015’te bir düşüş mevcut. Bunu çok kısa zamanda 1 milyar dolar hacmine çıkarabiliriz. İki ülkenin 90 milyonluk nüfus hacmi için bu zor değil.” dedi. Türk girişimcilerin, Belarus’taki yatırım hacminin 1,5 milyar civarında olduğunu bildiren Erdoğan, 200 civarında iş adamıyla Belarus’ta bulunduklarını ifade etti. Erdoğan, ülkedeki girişimcilere işaret ederek, “Siz de 300 girişimciden bahsediyorsunuz. Bu akşam birlikte onlara vereceğimiz heyecan, onlara katacağımız güç, inanıyorum ki birlikte onların çok büyük işler yapacağını ortaya koyacaktır” dedi. Beraberindeki iş adamlarının Belarus’ a çok farklı baktığına dikkati çeken Erdoğan, Belarus’taki iş adamlarıyla beraber atılacak adımların, her iki ülke için de kazan-kazan esasına göre önemli olacağını dile getirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülkenin yaklaşımlarında gerek siyasi, gerek ekonomik alanlarda farklılık bulunmadığını belirterek, “Birbirimize karşı olan ilgi, alakamız zaten çok olumlu. Bu ziyaret
bundan sonrasıyla ilgili çok ciddi bir başlangıç olacaktır. Onun için bu ziyaretin hayırlara vesile olmasını diliyorum.” diye konuştu. Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilk ziyareti olduğunu hatırlatarak, ziyaretten duyduğu memnuniyeti ifade etti. İki ülkenin ticari ilişkilerinin, kişisel üst düzey ilişkilerden biraz geride kaldığına işaret eden Lukaşenko, “Buna rağmen gelecek vadeden oldukça iyi emareler mevcuttur” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İş Forumu’na katılacaklarını anımsatan Lukaşenko, Türkiye’den 200, Belarus’tan da 300’ü aşkın
firmanın forumda bulunacağını, bunun Belarus tarihinde en geniş kapsamlı forum olacağını bildirdi. Lukaşenko, “Sayın Cumhurbaşkanı sizin ziyaretinizle ilişkilerimizde bir üst aşamaya
geçebileceğimize eminim. Bağımsızlığımızı kazandığımız günden itibaren Türkiye ile kurduğumuz ilişkilerimizde son derece samimi olduğumuzu bilmenizi isterim. İlişkilerimizin samimiyetine güvenebilirsiniz, bu konuda sizi temin ediyoruz. Türkiye’ye karşı her zaman tahmin edilebilir şekilde açık davranacağımıza emin olabilirsiniz” dedi. Somut projelerin hayata geçirilmesi açısından
İş Forumu’nu önemli bulduğunu beliren Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi: “Belarus’ta bu tür yatırımların daha da artacağını, işadamlarımızın ortak işlere gireceği heyecanını teyit edecektir. Yatırımlar çok daha farklı şekilde gelişecektir. İhracat ve nakliyecilerimizin Belarus’a ve üçüncü ülkelere sevkiyatını kolaylaştırmak için çalışmalar sürüyor. Ticaret hacmimizi Belarus’la 1 milyar dolara çıkarmak istiyoruz. Sivil havacılık noktasında THY Minsk’e sefer sayısını arttırma arzusundadır. Talimatlarımız Türkiye-Belarus arasındaki seferlerin artacağını, özel sektör kuruluşlarında da bu hatta çalışma arzusunda olanlar mevcuttur. Enerji noktasında ise Türk Akımı çalışmamız var. Azerbaycan’la ortak projemiz de mevcut. Ama enerjiye her geçen gün ihtiyacın
Beyaz Rusya ya da uluslararası alanda tercih edilen ismiyle Belarus, eski bir SSCB ülkesidir. Kuzey Avrupa’da yer alır. Başkenti Minsk’dir. Komşuları batıda Polonya, kuzeybatıda Litvanya, kuzeyde Letonya, doğuda Rusya Federasyonu ve güneyde Ukrayna’dır. Beyaz Rusya, diğer Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinin yanında Moskova hükümetine en yakın olanı oldu. 1991’de Sovyetlerin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden Beyaz Rusya gün geçtikçe dünyaya ayak uydurmaya başlamış ve en nihayetinde liberal dünyaya kendini kabul ettirmiştir. Ancak, yeni doğalgaz
krizi sonrasında zor ekonomik koşullarla karşılaşan Beyaz Rusya yeniden Rusya ile birleşmek için görüşmelerde bulunmaktadır. Bunun için yapılması gerekli ilk şey olan aynı para birimini
kullanma şeklindeki adımların atılması için Beyaz Rusya, Rusya Devlet Başkanı ile görüşme talebinde bulunmuştur. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla Belarus Minsk Camii’nin açılışı gerçekleştirildi. Açılışa, Belarus Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko, Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Diyanet İşleri Başkanı ve Türkiye’den gelen yaklaşık 200 işadamı ve din adamları katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a
Belarus Müftüsü Ebubekir Şabanoviç tarafından Kur’an-ı Kerim hediye edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kur’an-ı Kerim’i öperek alnına koydu. Cumhurbaşkanı Erdoğan açılışta yaptığı konuşmada, “Bugün burada tarihi bir ana şahitlik ediyoruz. Diyanet İşleri Başkanlığımız’ın katkıları ile yeniden inşa edilen Belarus Minsk Camii’nin açılışını gerçekleştiriyoruz. Minsk Camii’ne katkı sunan herkese şahsım ve milletim adına teşekkür ediyorum. İnşallah bu ibadethane aynı zamanda Türk-Belarus dostluğunun da simgelerinden biri olacaktır. Belarus, farklı köken ve inanca sahip insanların aynı çatı altında huzur ve barış içinde yaşadığı bir ülkedir. Burada farklılıkların bir tehdit ve tehlike değil büyük bir zenginlik olarak görüldüğüne şahit oluyoruz. Dinleri, kültürleri,
inançları farklı olan insanlar aynı ortak gelecek vizyonu ile Belarus’un istikrarı, büyümesi, uluslararası alanda hak ettiği yeri alması için var gücü ile çalışıyor. Belarus’un bu özelliğinin bilhassa içinden geçtiğimiz sıkıntılı dönemde çok değerli olduğuna inanıyorum. Bu güzel manzaraya maalesef dünyanın birçok ülkesinde rastlamak mümkün değil” diye konuştu. Mülteci sorunu ve inanç farklılıklarına hoşgörü konusunda bazı Avrupa ülkelerini eleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Avrupa’nın ülkelerinin bir kısmında hoşgörüsüzlük, tahammülsüzlük, kendinden olmayanı
düşman görme gibi hastalıklar adeta veba gibi yayılıyor. Sırf kimliği, kılık kıyafeti, inancı farklı olduğu için insanlar, ayrımcı politikaların, şiddetin muhatabı olabiliyor. Bilhassa canlarını kurtarmak kendilerine güvenli bir gelecek kurabilmek için dünyanın çalkantılı bölgelerinden kaçan mazlumların Avrupa kapılarına dayandıkları buralarda yaşadıkları dramları hepimiz izliyoruz. Türkiye olarak 6 yıldır Suriye ve Irak’tan ülkemize gelen mültecileri buradan anlatacak değilim. Onlara ev sahipliği yapmaya devam ediyor, edeceğiz. İnancımızın gereği budur. Bombalar altından kaçan insanlara kapılarımızı kapayamayız” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Açılışını yaptığımız bu cami kendisinin ülkesindeki Müslümanları sahiplendiğini Sayın Lukaşenko’nun bu noktadaki hassasiyeti nedeniyle şahsım ve milletim adına tekrar kendilerini kutluyorum” dedi. Belarus’un başkenti Minsk’te inşa edilen caminin yapımına Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 2014 yılında başlandı. Yaklaşık 100 bin Müslümanın yaşadığı Belarus’a Türkiye tarafından bir hediye olarak inşa edilen caminin tarihi 15’inci Yüzyıla dayanıyor. İlk olarak ahşap olarak inşa edilen cami, 1890 yılında mevcut görünümünde yığma olarak yapılırken, rejim değişikliği ve tarihi süreçte faklı amaçlar için kullanılan cami yerine otel yapılması maksadıyla 1962 yılında yıkıldı. Sovyetler Birliği’nin dağılması, üzerine 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Belarus’ta, 1994 yılında Müslüman Birliği kuruldu. Bölge Müslümanlarının talebi doğrultusunda yıkılan
caminin yeniden yapılması için girişimler 2003 yılında başladı. 15 bin yerli Tatar Müslüman ile toplam 100 bin Müslüman’ın yaşadığı Belarus’ta caminin yapımına 2014 yılında başlandı. Cami, aslına uygun olarak projelendirildi. Ayrıca camiye bir kat daha ilave edilerek Müslümanların ihtiyacını karşılayacak bir merkez olarak tasarlandı. Konferans salonu, İslam eserlerinin sergilendiği bir salon, Ramazan aylarında program yapmaya uygun şekilde tüm donanımları ile inşa edildi. Giriş katında konferans salonu, sergi salonufuaye, abdesthaneler, bilgisayar odaları bulunan caminin mimarisi Tatar izlerini taşırken, Diyanet Vakfı iştiraklerinden KOMAŞ A.Ş tarafından Ankara’da yapılan mihrap, minber, kürsü ile halı, tezyinat çalışmaları da klasik Osmanlı izlerini yansıtıyor. Cami külliyesi toplam inşaat alanı olarak yaklaşık 2 bin 800 metrekare olurken, cami 2 bin 500 kişilik cemaat kapasitesine sahip. Yapımı tamamlanan cami yaklaşık 7 milyon dolara mal oldu.