Dava açma süresi kamu düzenini ilgilendiren bir nitelik taşıdığından, yargılamanın her aşamasında davanın tarafları veya müdahil tarafından ileri sürülebileceği hk.

Toplantı No : 2022/035
Gündem No : 101
Karar Tarihi : 07.07.2022
Karar No : 2022/MK-241
BAŞVURU SAHİBİ:
Vestan İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/292705 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan 2020/292705 ihale kayıt numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Vestan İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-771 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Davacı HCA İnşaat A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 5. İdare Mahkemesi’nin 06.01.2022 tarih ve E:2021/1996, K:2022/27 sayılı kararı ile “davaya konu kurul kararının davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik kısmının iptaline, davacı şirketin ikinci iddiası bakımından ise davanın reddine” karar verilmiştir.

Ankara 5. İdare Mahkemesinin kararı üzerine Kamu İhale Kurulunun 09.03.2022 tarihli ve 2022/MK-76 sayılı kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-771 sayılı kararının davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile ilgili kısmının iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Mahkeme kararına karşı temyiz yoluna başvurulması üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16.05.2022 tarih ve E:2022/1484, K:2022/2075 sayılı kararında “… Dava açmak için belli sürelerin öngörülmesi, bu süreler dava açmayı imkânsız kılacak ölçüde kısa olmadıkça hukukî belirlilik ilkesinin bir gereğidir ve mahkemeye erişim hakkına aykırılık oluşturmaz (AYM, Remzi Durmaz Kararı, B.No: 2013/1718, 02/10/2013, §27).

Mahkemelerin usûl kurallarını uygularken bir yandan davanın hakkaniyetine halel getirecek kadar katı şekilcilikten, öte yandan, kanunla öngörülmüş olan usûl kurallarının ortadan kalkmasına neden olacak kadar aşırı esneklikten kaçınmaları gerekir [AİHM Kararı, Walchli/Fransa, B. No. 35787/03, § 29] (AYM Kararı, Kamil Koç Başvurusu, B.No: 2012/660, Karar tarihi: 07/11/2013, § 65).

2577 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, ihaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri ivedi yargılama usulüne tâbi olup, bu işlemler aleyhine açılacak davalarda dava açma süresi dava konusu işlemin tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gündür.

Dava açma süresi kamu düzenini ilgilendiren bir nitelik taşıdığından, yargılamanın her aşamasında davanın tarafları veya müdahil tarafından ileri sürülebileceği gibi, idari yargı yeri de önüne gelen davanın süresi içinde açılıp açılmadığını re’sen (kendiliğinden) araştırmak zorundadır (YENİCE Kazım/ESİN Yüksel, Açıklamalı-İçtihatlı-Notlu İdari Yargılama Usulü, 1983, Ankara, s.166).

Davalı idare ve davalı yanında müdahil tarafından davanın süresinde açılmadığı iddiasında bulunulduğu, dava dilekçesinde davacı şirket tarafından, dava konusu Kurul kararında kendileri taraf olmadığından Kurul kararının kendilerine tebliğ edilmediği, anılan Kurul kararından, Kurul’un 08/09/2021 tarih ve 2021/UY.II-1677 sayılı kararının web sitesinde yayımlanması üzerine 15/09/2021 tarihinde haberdar olunduğu, öğrenme tarihine göre değerlendirme yapılması gerektiği açıklamasında bulunulduğundan, dava açma süresinin hesaplanabilmesi için anılan Kurul kararının davacı şirket tarafından öğrenildiği tarihin teyit ve tespit edilmesi gerekmektedir.

4734 sayılı Kanun’un tebliğ esasları ile EKAP’a yönelik kuralları uyarınca, elektronik ortamda bildirim, her türlü bildirim ve tebligatlarda kullanılabilecek; Kamu İhale Kurumu, aday, istekli ve istekli olabilecekler tarafından elektronik imza kullanılarak yapılan işlemlerde ve şikâyet başvurularına ilişkin işlemler dâhil EKAP üzerinden yapılacak ihale sürecine ilişkin işlemlerde teyit aranmayacak; 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelerde ihale süreciyle ilgili aşamalar ile her türlü bildirimler kısmen veya tamamen, Kurum tarafından oluşturulan EKAP üzerinden gerçekleştirilebilecek; tebligat sürecine ilişkin bildirim zamanı, konusu ve içeriği gibi bilgiler EKAP üzerinden kayıt altına alınacak, EKAP üzerinden yapılan tebligatlarda bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılacak, tebligatın ilgililere ait EKAP’ta yer alan bildirim kutusuna ulaştığı tarih bildirim tarihi olarak kabul edilecek, EKAP üzerinden tebligat işlemleri iş günü ve mesai saatlerine bağlı kalınmaksızın her zaman gerçekleştirilebilecek, ancak, tebligatın EKAP tarafından ilgililere bildirimi her şartta iş günlerinde ve 9.00-18.00 saatleri arasında yapılacaktır.

Dosyanın incelenmesinden, ihaleyi gerçekleştiren idarece 18/05/2021 tarih ve 62624 sayılı ihale komisyonu kararıyla ihalenin iptaline karar verildiği, anılan kararda, 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-771, 772, 773 ve 774 sayılı Kurul kararlarının içeriğinden ve sonuçlarından bahsedildiği, söz konusu Kurul kararlarının tamamında davacı şirketin aynı gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, bahse konu ihale komisyonu kararının EKAP üzerinden “Bütün Tekliflerin Reddedilmesi Sebebiyle İhalenin İptali Kararının Bildirilmesi” konu başlığıyla 18/05/2021 tarihinde davacı şirkete tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, davacı şirketin dava konusu Kurul kararından en geç EKAP üzerinden 18/05/2021 tarihinde tebliğ edilen 18/05/2021 tarih ve 62624 sayılı ihale komisyonu kararıyla haberdar olduğu anlaşıldığından, davacı şirket tarafından anılan Kurul kararına karşı 18/05/2021 tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içinde dava açılması gerekirken, dava açma süresinin son günü olan 17/06/2021 tarihi geçtikten çok sonra 15/10/2021 tarihinde açılan işbu davada süre aşımı bulunduğu sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, davanın bu kısmının süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, esası incelenmek suretiyle verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır…” gerekçesiyle “Mahkeme kararının bozulmasına, davanın süre aşımı nedeniyle reddine” kesin olarak karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

  1. Kamu İhale Kurulunun 09.03.2022 tarihli ve 2022/MK-76 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Kamu İhale Kurulunun 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-771 sayılı kararının hukuki geçerliğini koruduğuna,


Oybirliği ile karar verildi.