SARIYER GAZETESİNDE İLGİNÇ KÖŞE YAZISI
Diyeceksiniz ki bu konu da nereden çıktı, herkes Afrin’i, İdlip’i, Menbiç’i, Ege ve Adalar ile İstanbul Kanalı Projesi’nı konuşup tartışırken gereği var mı idi? O konuları bilen veya yeterince bilmeden yorumlayan, köşelerinde yazan, televizyonlarda uzun uzun anlatan kişiler varken…
Bitmez tükenmez bir seyir; M/V NADA Güney Atlantik’te Brezilya da Santos’tan avara edip Kuzey Atlantik Okyanusu’nu geçtikten sonra Akdeniz de Mersin Limanı’na intikal edecek. 17 gün süren yolculuk boyunca 6 338 deniz mili (11 734 km.) yol kat eden bu devasa geminin serüveni ve hayvanların yaşama mücadelesi can pazarını andırıyor.
Biz İnsanlar araba, otobüs, gemi ve uçakla bir yerden diğer yere gidiyor, seyahat ediyoruz; yolculuğumuz ve taşınmada eğer yaşam şartlarımız bozulursa feveran ediyoruz.
Düşünün, on binlerce hayvan çevrelenmiş kafeslerde günlerce kalıyor, okyanusları aşıyor içinde ezilenler, ölenler oluyor. Onları taşıyanlar, kâr amaçlı nakledenler o canların yaşamları, problemleri ile afaki ilgileniyor, yeter ki ölmesin gideceği yere bi şekilde teslim edilsin ve kârdan da eksilme olmasın.
Önümde Brezilya’nın dünyaca şöhretli büyük kenti Sao Paulo’nun gene ünlü kıyı şehri Santos Limanında Hayvan Hakları savunucularının eylem resimleri var. Ellerinde pankartlarla bir haksızlığı, bir yanlışlığı ve çağa uymayan bir taşımanın durdurulmasını istiyorlar. Mahkeme kararı ise onları teyit ediyor.
İddiaları ve istekleri; “Gemi ile çok uzun bir yolculuğa çıkarılan binlerce hayvan dışkıları içinde taşınıyor. Bu taşımada birçok hayvan eziliyor, bazıları ölüyor. Bu duruma bir son verilmeli, bu kadar uzun mesafelerde canlı hayvan nakli yapılmamalı. Hayvanların özgürlüğü için Türkiye deki Hayvan Hakları savunucularında ilgisini bekliyoruz.” diyorlar.
Bazı ülkelerin katı kuralları var. İngiltere, İrlanda, Avustralya, Güney Afrika, Hindistan…gibi ülkelerden evcil hayvanlar sadece ihraç edilebiliyor, ithalatları ise kesinlikle yasak.
O tepki ilk meyvesini verdi, Santos’da aktivistler mahkemeye açtıkları dava ile gemiye yüklemeyi durdurdular. Dolayısı ile limandan kalkış engellendi. Ama nereye kadar? İşin içine para, kâr, siz ona isterseniz ticaret deyin; elçilikler, bakanlıklar girince gecikme sadece 5 gün sürdü. Gemi daha önce de bir sefer yapmış. 26 bin 895 büyükbaş hayvanı getirmiş. Gene aynı miktar canlı hayvanla yola çıkacaktı. Mahkeme kararı uygulanmaya başladığında 25 bin 175 büyükbaş yüklenmiş daha 1720 hayvan alabilirdi, ama aldırılmadı ve gemi 5 gün gecikme ile limandan avara etti.
Yetkililer; “limanda değil ama gemi kalktıktan sonra tüm temizlik yapıldı.” diyorlar. 25 bin 175 büyükbaş canlının 17 gün boyunca kim, hangi personelle temizliğini yapabilir? Bu iş için kaç işçiye ihtiyaç var? O hava şartlarında uzun okyanus seyrinde havaleli böyle bir gemide kaç işçi verimli çalışabilir? Siz kimi kandırıyorsunuz? Hiç okyanusu Ekvator hattında denizden kuzeyden – güneye veya güneyden – kuzeye geçtiniz mi? Normal sağlıklı tecrübeli personeli yıpratan, yoran uzun mu uzun bir seyir içeren bu yolculuğa o işçi veya bakacağı binlerce canlı hayvan nasıl dayansın, nasıl yaşam savaşı versin?
Bu tarihte Brezilya yaz mevsimini, Kuzey Yarım Küre’de Türkiye kış aylarını yaşıyor. O hayvanlar, o zorlu şartlarda bu iklim değişikliğini nasıl kaldırır? Bu taşımalar için ilkbahar veya sonbahar mevsimleri uygundur. Planlama bile zaman olarak uygun değil.
25 bin 175 büyükbaş hayvanı taşıyan Panama bayraklı bu canlı hayvan taşıma gemisi (Livestock Carrier ) M/V NADA, 201 metre boyunda, 32 m. Genişliğinde, 10.9 m. Su çekimi olan 46940 grostonluk yaşlı bir gemi.
Kayıtlarda varış limanı (ETA), 21 Şubat 2018 saat 04:00 Mersin Limanı olarak görünüyor. 1993 yapımı, 25 yaşında. Bu yazı kaleme alınırken Ekvator hattından kuzeye, Kuzey Atlantik’e girmiş, Cebelitarık Boğaz giriş rotasına doğru seyir halinde idi.
Gemilerle canlı hayvan nakli olacaktır, olması da doğaldır. Yeryüzünde canlı hayvan taşımacılığında ezici üstünlüğü % 52 ile deniz yolu alıyor. Geriye % 30’luk bölümü karayolu, % 8 ile de havayolu onları takip ediyor. Mesela Karadeniz limanlarındaki Romanya, Ukrayna ve Rusya’dan Akdeniz ülkelerine ve Avrupa’nın birçok limanına canlı hayvan nakli yapılıyor. Ama burada mesafeler kısa, zaman uzun değil, taşıma 6 metre kareden dar kafeste yaşayan canlı hayvana eziyete dönüşmüyor. Okyanusta günlerce haftalarca süren nakliye ise o canlı hayvana eziyettir, zulümdür. Bu işlem usulüne uygun kesime dönüştürüldükten sonra uzun mesafeler için geçerli olmalıdır. Brezilya’da Hayvan Hakları koruyucularının istekleri bu yöndedir.
Türkiye’de, Hayvan Hakları Koruma Derneği, Hayvanları İzleme Komitesi ( HAGİD ) ve Hayvan Hakları Federasyonu ( HAYTAP )… gibi cemiyet ve dernekler mevcut. Onların gereken duyarlılığı göstereceklerini umuyorum. Zira işin deniz safhası limanda bitiyor, bizden bu kadar.