Veri standardı ve formatı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen, geleneksel faturada yer alan tüm bilgileri içerisinde barındıran, kağıt üzerine fatura ile aynı hukuki niteliğe sahip, satıcı ve alıcı arasında yapılan iletimin Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden gerçekleştirildiği elektronik belge; e-Fatura programı olarak bilinir. Pek çok kişi, “e-Fatura zorunlu mu?” konusunda merak içinde olabilir.
GİB tarafından 22 Ocak 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan VUK 509 Genel Tebliği ile e-Fatura, e-Belge ve e-Defter’e geçiş hadleri belirlendi. Aşağıya çekilen hadler nedeniyle çember daralmaya başladı. Yapılan düzenlemelerle birkaç yıl içerisinde elektronik dönüşüm tamamlanması ve bu dönüşümü tamamlamayan vergi mükellefi ile kurumların kalmaması beklentisi meydana geldi. Tebliğ kapsamında bazı vergi mükelleflerine cirosuna göre e-Fatura entegrasyon olması zorunluyken bazı vergi mükelleflerine ise ciroya bakılmaksızın elektronik uygulamalara geçiş zorunluluğu getirildi.
e-Fatura zorunluluğu bulunan kişi ve kurumların gerekli işlemleri son tarihe kadar tamamlaması ve e-Fatura başvuru sorgulama işlemlerinde başvurularının yapılmış olduğunu görmesi gerekir. 2022 yılında brüt satış hasılatı 3 milyon TL ve üzeri olan ve 1 Temmuz 2023’de e-Fatura ve e-Arşiv sistemine geçiş yapan firmaların 1 Ocak 2024 tarihinde e-Defter uygulamasına geçiş yapmaları gerekiyor. 1 Temmuz e-Fatura zorunluluğu için son tarihe dikkat etmek ve bu tarihten önce geçiş yapılması gerekir.
Resmi Gazetede yayımlanan tebliğe göre 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için 5 milyon ₺, 2021 için 4 milyon ₺, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 3 milyon ₺ ve üzeri olan mükelleflerin e-Fatura programına geçişleri zorunlu hale geldi. Kendi internet siteleri dahil tüm elektronik ortamlarda hizmet ya da mal satışı yapanlardan 2020 ve 2021 için 1 milyon ₺, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 bin ₺ ve üzeri brüt satış hasılatı olan mükellefler uygulama kapsamına dahil edildi. 2021 yılı brüt satış hasılatı/cirosu 4 milyon TL’yi aşan ve 1 Temmuz 2022’de
e-Fatura
ve
e-Arşiv Fatura
uygulamasına geçen mükelleflerin 1 Ocak 2023 tarihinde e-Defter uygulamasına da geçiş yapmaları gerekir.
01.03.2022 tarihi itibariyle e-Fatura mükellefi olmayanların vergi mükellefi kapsamında olmayan nihai müşteriye yaptığı satışların vergiyle birlikte toplam 1 Mart 2022 tarihinden itibaren vergi mükellefi kişi ve firmalar, vergiler dahil 2.000 TL ve üzeri durumunda e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmelidir. Benzer durum, vergi mükellefi olmayan kişilere de getirildi. Vergiler dahil 5.000 TL ve üzeri fatura kesen firmaların, düzenledikleri bu faturayı e-Arşiv Fatura olarak düzenlemesi zorunlu tutuldu.
Brüt satış hasılatı tutarına göre e-Fatura sistemi geçecek işletmelerin e-Defter uygulamasına geçiş tarihi ise 1 Ocak 2024 olarak belirlenmiştir. e-Fatura mevzuatı yaptırılması zorunlu kişi ve kurumlar vardır. Bu kişiler, belirlenmiş olan son tarihe kadar e-Fatura başvuru işlemlerini tamamlamalıdır:
Elektronik belge şeklinde düzenlenmesi zorunlu kılınan belgelerin (e-Fatura, e-İrsaliye, e-Arşiv Fatura, -SMM, e-MM) bazı istisnalar haricinde kağıt olarak düzenlenmesi özel usulsüzlük cezasının uygulanmasını gerektirir. e-Fatura entegrasyon işleminin yapılmaması ceza alınmasına yol açar. Tüm bunların ışığında e-Fatura zorunluluğu 2023 yılında da devam ettiğinden ceza uygulaması sürdürülür.