Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta meydana gelerek 11 şehirde yıkıma yol açan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği ve binlerce insanın yaralanmasına yol açan deprem felaketinin ardından akıllara gelen en önemli soru, olası İstanbul depreminde hayatta kalabilmek için neler yapmalı?
Depremin meydana geleceği saatin öngörülememesi dolayısıyla yalnızca evlerde değil, mesai saatleri sırasında iş yerlerinde de depreme karşı önlemlerin alınması gerekiyor. Bu çerçevede Manifesto Halkla İlişkiler , deneyimli dağcı ve arama – kurtarma uzmanı Emre Ayan ’dan Unit Group’un genel merkezinde “ Afet Bilinçlendirme Eğitimi ” aldı.
Geçmişte Gölcük, Düzce, Ceyhan, Van, Atina, Tayvan’da arama ve kurtarma faaliyetlerine katılan, Kastamonu ve Bartın’daki sel felaketlerinde görev yapan, aynı zamanda da dünyanın çeşitli bölgelerindeki dağcılık kazalarına müdahale eden Emre Ayan , depreme şirketlerde nasıl hazırlanılması gerektiğini örneklerle aktardı.
Afet Planı Yapılmalı, Tatbikatlar Düzenlenmeli
Fay hatları üzerinde yer alan Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu belirten Ayan , iş yerleri için risk analizi yapılması, eylem planı kurgulanması, eğitim/tatbikat düzenlenmesi ve arama kurtarma ekibi oluşturulmasının önemini vurguladı. Emre Ayan ; “Her an, her yerde bir deprem olabilir. Tıpkı yangın söndürücü alarak yangına, emniyet kemeri takarak trafik kazalarına önlem aldığımız gibi depreme karşı da her zaman hazırlıklı olmalıyız. Çalıştığımız iş yerinin depreme dayanıklı olup olmadığını uzman ekiplere kontrol ettirerek binanızın sağlamlığından emin olmalıyız. Daha sonra yapısal olmayan hasarlardan zarar görmemek için çok düşük bir bütçe ile hayat kurtarıcı önlemler almak mümkün. Ofisimiz, binamız ve bulunduğumuz mahalleyle ilgili tespitler, afet öncesi ve sonrası aksiyonlar için çok önemli. Muhakkak bir eylem planı kurgulanmalı. Deprem esnasında ne yapılmalı, ofisin güvenli alanları neresi tespit edilmeli.” dedi.
Afet yönetimi, afet öncesinde yapılacak ‘’Risk Yönetimi’’ çalışmaları ile afet esnasında yaşanacak kayıp ve zararların azaltılması ile başlar. Yapılan çalışmalar ile afet öncesi harcanacak her 1 lira ile afet sonrası 4 TL tasarruf edileceği hesaplanmıştır.
Emre Ayan , şunları dile getirdi: “Afetin gündüz veya gece olması, hafta içi veya hafta sonu olması gibi farklı senaryolar gözeterek afet planı hazırlanmalı. Bu planda olası bir deprem öncesinde sabitlenecek eşyalar belirlenmeli, bulunabileceğimiz yere göre yaşam üçgenleri oluşturulup nerede cenin pozisyonu alınabileceği kararlaştırılmalı. Depremin ardından hangi toplanma alanına gidileceği, iş arkadaşları ile nerede ve nasıl buluşulacağı gibi detaylar kararlaştırılmalı. Bu plan, yazılı olarak kaleme alındıktan sonra bireylere görevleri aktarılmalı. Deprem anında bireylerin eylem planına uygun hareket edebilmesi için sık sık tatbikat yapılmalı. Bu sık yapılan tatbikatlar beyinde kas hafızasını oluşturur ve afet durumunda panik olmayı engelleyerek doğru davranışları düşünmeden uygulamamızı sağlar.”
Emre Ayan ; “AVM, ofis ve okul gibi kalabalık alanlarda tahliye çok önemli bir husus. Her alanın yapısına göre bir afet planı kurgulanmalı. Örneğin ofisler genelde çok katlı ve cam giydirmeli cephelerin fazla olduğu yapılar. Buralarda camlardan uzak durulmalı, deprem anında merdiven ve asansör gibi alanlar güvenli olmadığından deprem bulunulan bölgede karşılanmalı. Ardından kontrollü bir şekilde tahliye gerçekleştirilmeli. Bu refleksin oluşması için mutlaka düzenli aralıklarla tatbikat yapılmalı.” dedi.
Birimiz Hepimiz, Hepimiz Birimiz İçin
Depremden sonraki süreç için kurtarma ekibinin oluşturulmasının ve deprem çantalarının ehemmiyetine dikkat çeken Emre Ayan ; “Deprem sonrasında binadan çıktıktan sonra afet çantaları hayatımızı kolaylaştıracaktır. Bu çantaların afetten sonraki 3 gün ila 7 gün arası bireylerin su, yemek, ilkyardım, haberleşme gibi ihtiyaçlarını idare ettirebilecek içeriğe sahip olması çok mühim. Belli bir sayıdan daha fazla çalışana sahip iş yerlerinde, eğitim almış bir arama kurtarma ekibi olması gerekli. Bu ekibin teçhizatında balyoz, çekiç, demir kesme makası, jeneratör ve kesici – delici aletlerinin olması gerekli. Depreme hazırlanırken hepimiz enkaz kurtarma operasyonlarına destek olmaya da hazırlık yapmak zorundayız. Çünkü birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için…” ifadelerini kullandı.
Emre Ayan kimdir?
1976’da İstanbul’da doğan Emre Ayan, Yıldız Teknik Üniversitesi Kimya bölümü mezunudur. Yüzme, Karting, Formula-3, Dağcılık ve Yelken branşlarında Türkiye şampiyonluğu da dâhil olmak üzere çok sayıda ödül kazanmış bir milli sporcudur.
1997 yılında AKUT Arama Kurtarma Derneği’nin kuruluşunda yer almıştır. Ceyhan, Gölcük, Düzce, Yunanistan, Tayvan ve Maraş depremlerinde kurtarma operasyonlarına katılarak 100’den fazla enkaza girmiştir. AKUT, DAK-SAR (Denizde Arama Kurtarma) ve YÜDAK (Yeditepe Üniversitesi Doğal Afet Kurtarma Kulübü) gibi farklı arama kurtarma birimlerinde kurtarmacı olarak görev almıştır. Arama kurtarma konularının yanı sıra doğa sporları ve trafikte güvenli sürüş eğitimleri gibi farklı konularda eğitimler vermiştir. 1997 yılından bu yana üniversiteler, şirketler ve sivil toplum kuruluşlarına çok sayıda ‘’Afet Bilinçlendirme ve Afetlere Hazır Olma’’ seminerleri düzenleyerek toplumun afetlere karşı hazır olması için çalışmalar yapmaktadır.