Epidural Doğum ve Doğum Anestezileri
Epidural Doğum aslında Tıbbi bir ifade değildir ve halk arasında Epidural Anestezi ile yapılan Sezaryen ve normal doğumların tümünü birden ifade etmek için kullanılmaktadır. Hatta bazen spinal ve kombin anestezi yöntemleri ile yapılan doğumlar için bile bu ifade kullanılmaktadır. ‘Ağrısız doğum’ ya da ‘prenses doğumu’ olarak da adlandırılan ve Epidural Anestezi ile yapılan vajinal doğumu ifade eden ‘ Epidural Doğum ‘u anlatmadan önce doğum anestezilerini genel olarak bir gözden geçirmek gerekir. Doğum olağan bir durum olmakla beraber sancılı ve zor bir süreçtir. Bu nedenle TIP dünyası bu saate kadar bu eylemin ne şekilde daha ağrısız yapılabileceği konusunu araştırmaktadırlar. Bir çeşit ameliyat olan sezaryen doğum oldukça eski tarihlerden bu güne anestezi yöntemleri kullanılarak yapılmakla beraber, (vajinal) normal doğumların anestezi (Bölgesel anestezi) ile yapılması ve bunun yaygın hale gelmesi yeni sayılabilecek durumlardır.
Normal doğum annenin de aktif olarak katıldığı ve ıkınmaları ile doğum sürecine yardımcı olduğu bir yöntem olduğu için vajinal doğumda genel anestezi uygulanamaz. Ancak ‘ Epidural Doğum ’ denilen ve normal doğumun bölgesel anestezi ile yapılması durumu söz konusu olabilmektedir. Genel anestezi Sezaryen doğumda veya vajinal doğumdan sonra meydana gelen durumlara müdahale için uygulanan bir yöntemdir. Genel anestezide gebe narkoz verilerek uyutulur, solunum cihazına bağlanır ve bu şekilde doğum gerçekleştirilir. Bu yöntemde gebe uyutulduktan hemen sonra bebek anne karnından alındığı için bebek narkozdan etkilenmez. Gelişen anestezi teknikleri ile birlikte genel anestezi doğumlarda artık daha az tercih edilen bir yöntemdir. Bunun yerine Epidural, Spinal ve Kombin şeklinde özetleyebileceğimiz bölgesel anestezi yöntemleri tercih edilmektedir.
Epidural Doğum ve Bölgesel Anesteziler
Gelişen anestezi teknikleri ile birlikte hem vajinal hem de sezaryen doğumlarda bölgesel anestezi yöntemleri daha çok tercih edilmeye başlanmıştır. Bu yöntemlerde gebenin belden aşağı tarafı doğum türüne göre kısmen veya tamamen uyuşturularak doğum gerçekleştirilmekte. Doğum süreci boyunca gebenin bilinci yerinde olmakta ve bebeğin doğum anı gibi anılara şahit olabilmektedir.
Sezaryen doğum aslında bir çeşit cerrahi müdahaledir bu nedenle de bu doğum türünde anestezi kaçınılmazdır. Bu doğum türünde önceden beridir uygulanan yöntem genel anestezidir. Burada gebenin bilinci komple kapalıdır. Bununla beraber anestezi tekniklerinin gelişmesi ile birlikte son dönemlerde bölgesel anestezi yöntemleri sezaryen doğumda daha çok tercih edilmektedir. Hastanın durumuna ve anestezi doktorunun kararına göre gebeye bölgesel anestezik yöntemlerden spinal, Epidural veya kombin diye adlandırdığımız ve iki yöntemin karışımından oluşan karma bir yöntem uygulanabilmektedir.
‘ Epidural Doğum ’ daha önceden de belirttiğimiz gibi Epidural anestezi tekniğinin normal veya sezaryen doğuma uygulanması işlemidir. Doğumun eyleminin doğal ve müdahalesiz yolu vajinal doğumdur ve insan türü var olduğundan beri doğumlar bu şekilde gerçekleşmektedir. Bununla birlikte normal doğum kişiden kişiye değişmekle birlikte oldukça ağrılı ve zor bir işlemdir. Annenin bu doğuma ıkınmak suretiyle bilfiil katılmak durumunda olması sebebi ile klasik anestezi yöntemleri bu doğuma uygulanamamaktaydı. Yine hisle birlikte hareket kabiliyetini de kaldırdığından normal doğumda Spinal ve Kombin anestezi teknikleri de uygulanamamaktadır. Ancak Epidural anestezi denen özel bir yöntemle bölgede ciddi bir hareket kaybı olmaksızın his kaybının azaltılması sureti ile vajinal doğumlar artık daha konforlu yapılabilmektedir. Bu gelişmeler ağrısız normal doğumları başka bir deyişle ‘ Epidural Doğum ’ ları mümkün hale getirmiştir.
‘ Epidural Doğum ’ u mümkün kılan yöntem olan Epidural anestezi, vücudun belden aşağısında ağrı hissini engellemek için yapılan bir anestezi çeşididir. Bu yöntem, belden aşağı ortopedik ameliyatlar, ürolojik ameliyatlar en çok da kadın doğum operasyonlarında kullanılmaktadır. Epidural anestezi omuriliğin içindeki spinal lifleri saran ‘dura’ adı verilen zarın önündeki bölgeye anestezik ilaç verilerek yapılır. Bu yöntem de İlaç verilen bölgeye özel bir katater konarak anestezik etki geçtiğinde ek dozlar verilebilmektedir.
Diğer bir bölgesel anestezi yöntemi olan Spinal anestezide ise anestezik ilaçlar, dura zarının bulunduğu bölgeye değil, zar bir iğne yardımı ile delinerek altındaki spinal sıvı içine verilmektedir. Spinal anestezi 3-5 dakika gibi çok kısa bir süre içerisinde etkisini göstermeye başlar. Anestezi sonrasında ilacın yapıldığı bölgenin biraz üzerinden başlayarak tüm bel altı bölgede hem his hem de hareket kaybı oluşur. Bu sebeple Spinal anestezi vajinal doğumlarda uygulanamamaktadır. Bununla birlikte bu teknik sezaryen doğumlarda ve fıtık, apandisit gibi genel cerrahi müdahalelerde rahatlıkla ve güvenle kullanılabilmektedir.
Diğer taraftan Ağrısız doğumu (Vajinal ve Sezaryen) mümkün kılan bölgesel anestezi çeşitlerini karşılaştıracak olursak. Epidural anestezinin etkisinin başlama süresi biraz uzunken 15-20 dk, Spinal anestezinin ki oldukça kısadır 3-5 dk. Buna karşılık Epidural anestezide takılan katater sayesinde anestezi etkisi geçince tekrar ilaç verilebilirken, tek seferlik bir yöntem olan spinal de bu mümkün değildir. Diğer yandan Epidural anestezi de, operasyon sonrası baş ağrısı olmazken spinal anestezide ameliyat sonrası baş ağrıları görülebilmektedir. Kombin sistem denilen yöntemde ise bu iki teknik birlikte uygulanmakta bu sayede hem hızlı bir şekilde uyuşma başlamakta hem de anestezinin süresi uzatılabilmektedir. Ayrıca bahsettiğimiz üzere Spinal anestezi ve Kombin yöntem yalnızca Sezaryen doğumlarda uygulanabilirken, Epidural Anestezi Vajinal Doğumda uygulanabilen tek anestezi yöntemi olmakla birlikte Sezaryen doğumlarda da uygulanabilmektedir. Biz ise klinik olarak girdiğimiz sezaryen doğumlarda genellikle kombin sistemi, Vajinal Doğumlarda ise gebe anestezi istediği takdirde Epidural Anesteziyi tercih edip uygulamakta ve oldukça iyi sonuçlar almaktayız.
İletişim Bilgileri:
Gebelik Takibi ve Doğuma ait her konuda bize Ulaşın:
https://sukrancakmak.com.tr/bize-ulasin/
Op Dr Şükran Çakmak, Kadın Hastalıkları Uzmanı & Kadın Doğum Uzmanı
Tel: 0 312-285 50 10
Adres: Söğütözü Mahallesi, Dumlupınar Bulvarı (Eskişehir Yolu) No:7, Platin Tower İş Merkezi (Medicana Hastanesi Yanı), Kat:3/No:12, 06510 Çankaya/Ankara
İlgili Linkler:
Konu İlgili Daha Geniş ve Kapsamlı Bilgi İçin:
https://sukrancakmak.com.tr/gebelik-dogum/
Konu ile İlgili Detaylı Bilgi İçin Ayrıca YouTube Videolarımızı izleyebilirsiniz:
https://www.youtube.com/sezaryen-sonrasi-vajinal-dogum-ankara