İnşaat Dünyası Dergisi Mayıs-Haziran 2023 sayısında “Özel Dosya” olarak “Çatı-Cephe-Yalıtım” konusunu masaya yatırdı. Dosya çerçevesinde konuşan EPSDER Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Ateş, “Sektörümüzü korumak için binalarda kullanılan standart dışı ve mevzuata aykırı ürünler ile yanlış uygulamalara karşı yeni dönemde mücadelemizi daha üst seviyelere taşıyacağız” dedi.
Polistren Üreticileri Derneği adı ile 1996’da kurulan ve bu yıl 27’inci kuruluş yıldönümünü kutlayan EPSDER’in en önemli misyonu sektörümüzü her platformda temsil etmesidir. Bu temsilde öne çıkan paydaşlarımız kamu kurumları, odalar, üniversiteler ve diğer sektörel STK’lar olarak sıralanabilir. Cumhuriyetimizin 100. Yılı’nda ve devamındaki bu yönetim döneminde de bu ilişkilere önem vererek sektörle ilgili yönetmelik, standart ve güncel gelişmeleri yakından takip edip bunlara katkı vermeye devam edeceğiz. Ayrıca sektörümüzü yakından ilgilendiren diğer konular hakkında da çalışmalarımız sürüyor.
2017 yılında yayımlanan Binaların Gürültünden Korunması Hakkındaki Yönetmelik kapsamında Türk Standartları Enstitüsü’nde yaptırdığımız testler ile EPS’nin istenen darbe ses yalıtım değerlerini karşıladığı görüldü. Söz konusu sonuçlar sektör ile paylaşılarak EPS’nin binalarda ses yalıtımında kullanılmasına yönelik harekete geçildi.
15 yıldır üzerinde çalıştığımız ve her geçen gün daha fazla olumlu gelişme sağladığımız bir diğer konumuz ise Geofoam ’dur. Derneğimizin başından bugüne kadar içinde olduğu bu teknoloji ile Geofoam artık ülkemizde alternatif bir zemin iyileştirme uygulaması oldu . 2019 yılında KGM – Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kendi projesinde Geofoam’u kullanması ile EPSDER önderliğinde hazırlanan taslak uygulama şartnamesi KGM’ye iletildi. Son dönemde tamamlanması için KGM’nin ilgili daire başkanlıkları ile çalışmalar sürdürülüyor. Artık bu teknolojinin Karayolları Teknik Şartnamesi’nde hak ettiği yeri bulması an meselesidir. Şartnamede Geofoam’un 2023’te devreye girmesi ile birlikte Geofoam uygulamalarının sektörümüze yeni bir ivme kazandıracağı muhakkaktır.
Bir diğer önemli faaliyet konumuz olan EPS Asmolen hususunda da faaliyetlerimiz devam ediyor. EPS Asmolenin piyasaya sürülebilmesi için yasal zorunluluk, malzemenin Ulusal Teknik Onay olan “G” işaretine sahip olmasıdır. Bu konuda da üreticilerde büyük eksiklikler olduğunu görüyoruz. EPS Asmolen G işareti belgelendirmesi için derneğimiz ve iktisadi işletmemiz ÇEVKAK, ulusal teknik onay için yetkili kurumlar ile iş birliği yaptı. Üyelerimiz bu iş birliği kapsamında, piyasa fiyatlarının çok daha altında maliyetlerle EPS Asmolen malzeme için gerekli G işareti belgelendirmesini yapabiliyorlar.
Binalarda kullanılan standart dışı ve mevzuata aykırı ürünler ile yanlış uygulamalara karşı yeni dönemde mücadelemizi daha üst seviyelere taşıyacağız. Haksız Rekabetle Mücadele yeni dönemde öncelikli çalışma konularımız içinde yer alacak ve sektörümüzden başlamak kaydıyla bu konuya eğileceğiz.
Isı yalıtım sektörünün deney ve belgelendirme konularında da EPSDER’in iktisadi işletmesi olan laboratuvarımız ÇEVKAK ile varız. Yaklaşık 20 senedir konusunda faaliyet gösteren akredite laboratuvarımız bu dönemde de üreticilerimizin yanında olacak. AR-GE, test, belgelendirme ve danışmanlık hususlarında sektörümüze elinden gelen her türlü desteği vermeye devam edeceğiz. Piyasada hem bazı üyelerimizde hem de üyemiz olmayan EPS üreticilerinde ısı yalıtım levhaları, Geofoam ve EPS asmolen ile ilgili yasal zorunluluk olan teknik onay hususunda eksikler olduğunu görüyoruz. Bu eksiklikleri gidermek ve mevzuatlara uygun şekilde rekabet edebilmeleri için ÇEVKAK ile iş birliği yapmaya davet ediyoruz.
Bunlarla birlikte bu yeni dönemde sektörümüzün gündeminde yer alan bir diğer önemli konu, deprem konutları, deprem bölgesinin yeniden imarı ve deprem kuşağında yer alan diğer illerimizde yapılacak güçlendirme ile kentsel dönüşüm olacak.
EPS sahip olduğu özellikleri ile çok farklı kullanım alanlarında kendisine yer bulabilmektedir. Bu özellikleri kısaca sıralarsak;
EPS bu özellikleri ile oldukça farklı alanlarda farklı amaçlarla kullanım özelliğine sahip bir malzemedir.
EPS’nin inşaat sektöründeki kullanım alanları ise saymakla bitmez. İnşaat sektöründe iç ve dış cephede kullanılan EPS, üstün fiziki özellikleri sebebi ile yapılarda ve inşaat sektöründe çok farklı alanlarında kendine yer bulmuş bir malzemedir. EPS; hafif beton, tuğla ve yalıtımlı hafif sıva uygulamalarında granül halinde agrega olarak, sandviç cephe ve çatı panellerinde ısı yalıtım amaçlı çekirdek malzeme olarak, zeminden ısıtma ve soğutma sistemlerinde levha halinde kullanılır.
Ayrıca EPS’nin hafif dolgu malzemesi Geofoam’ın inşaat mühendisliğinde kullanımı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de son yıllarda giderek artıyor. Hafif özelliği sayesinde taşıma gücü düşük zeminlerde, geleneksel zemin ıslah çalışması yapılmadan Geofoam uygulaması ile zemine gelen yükler azaltılarak dolgu yapılabiliyor ve oturmaların önüne geçilerek üst yapı inşası sağlanabiliyor. Geleneksel zemin ıslahı yöntemlerine alternatif olarak kullanılan Geofoam inşaat maliyetlerini düşürürken, inşaat süresini de büyük ölçüde kısaltabiliyor.
Tüm yapı malzemelerinde olduğu gibi EPS kullanımında da ilgili standartlara ve yönetmeliklere uygun kullanım sağlanmalı. Bunun için ilk önce yapı malzemeleri yönetmeliği kapsamında tüm yapı malzemelerinde olduğu gibi EPS ürünlerde CE belgelendirmesi aranmalı ve CE belgelendirmesine sahip olan EPS kullanılmalı.
Mantolama gibi sistem uygulamalarında ise sadece kullanılan malzemelerin değil; kullanılan tüm malzemelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulan bitmiş sistemin standartlara uygun, belgeli, Uluslararası Teknik Onay, yani CE işareti veya Ulusal Teknik Onay, yani G İşareti taşıması gerekir. Yani, tüm sistem bileşenlerinin performanslarını hem tek başına hem de bir bütün olarak sistem halinde ilgili mevzuatlara göre belgelendirilmiş olması şarttır.
CE belgelendirmesi olmayan yapı malzemeleri ise Ulusal Teknik Onay kapsamında G belgelendirmesine sahip olmalıdır. EPS Asmolen özelinde bu kapsamda ulusal teknik onay (UTO-RD-011) dökümanı ile G belgelendirmesi aranmalıdır.
Ülkemizde ısı yalıtım ile ilgili ilk mevzuat 14 Haziran 2000 tarihinden sonra yapılan binaları kapsadığı için mevcut binalarımızın halen %80’ini enerji verimli değil. Ayrıca, mevcut mevzuatlardaki eksikliklerden dolayı 2000’den günümüze yapılmış binaların büyük çoğunluğunun enerji verimlilik seviyesi de gelişmiş ülkelerdeki binaların enerji verimlilik seviyesine kıyasla çok düşük. Gelişmiş ülkeler, her geçen yıl binalarda enerji tasarrufu için kendilerine yeni hedefler koyup bu doğrultuda çalışıyor. Pasif ev, sıfır enerjili bina, kendi enerjisini üreten ev gibi konseptler gelişmiş ülkelerin uygulamaya başladığı yenilikler. Gelişmiş ülkelerde bu tip yenilikçi uygulamalarda, 20-25 cm’den daha kalın EPS ısı yalıtım levhalarının binalarda güvenle kullanıldığını görüyoruz.
EPSDER; TS 825-Binalarda Isı Yalıtım Kuralları gibi standart çalışmalarda, Neredeyse Sıfır Enerjili Bina- nSEB gibi yönetmelik ve mevzuat çalışmalarında ve Yalıtım Kredisi gibi kampanyalarda hem kamu hem de diğer sivil toplum örgütleri ile birlikte çalışıyor. Ayrıca sektör temsilcilerimiz ile son kullanıcıyı bilgilendiriyoruz.
Sera gazı salınımları hedeflerimizi yakalayıp yarınlarımıza daha yaşanılır bir ülke bırakabilmek ve milli menfaatlerimiz doğrultusunda tasarruf miktarlarını yakalamak için, gelişmiş ülkeler seviyesinde yasal mevzuatlara ve yine gelişmiş ülkelerdeki gibi son kullanıcıya sağlanması gereken bazı imkânlara ihtiyacımız var. Gelişmiş ülkeler seviyesinde enerji verimliliğine ulaşmak için mevzuatlarımızı düzenlemenin yanında, son kullanıcıya yönelik adımlar atmalıyız. Binalarda ısı yalıtımı ve enerji verimliliği harcamaları için yeni yürürlüğe giren düşük faizli ve uzun vadeli yalıtım kredisi olanaklarını çeşitlendirmeliyiz Isı yalıtım uygulamaları için vergi indirim ve muafiyetleri sağlanmasını bir devlet politikası haline getirmeliyiz. Kentsel dönüşümü istenilen seviyeye çıkarmalı ve kentsel dönüşüm dışında kalan binalar için tadilat ve yenileme işlerini daha yukarı seviyelere taşımalıyız.