Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
06 Ağustos 2023
Sirküler No: 860
Fazla Çalışma Ücretinin Tespitinde İşyerinde Çalışma Düzenini Bilmeyen Tanıkların Anlatımlarına Değer Verilip Verilemeyeceği konusunu Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesinin 12 Ocak 2023 tarihli kararı (E.2022/16853, K.2023/337) ile açıklayacağız.
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait hastanede Üroloji Bölüm Başkanı Doçent Doktor olarak görev yaptığını, geç saatlere kadar çalışarak fazla çalışma yaptığını ileri sürerek fazla çalışma ücretini davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının gerek söylemleri gerekse de çalışma arkadaşlarından Ortopedi Uzmanı B.B.’ye, Başhekim B.B”ye ve Dr. T.G.’ye telefonla gönderdiği mesajların rencide edici, asılsız ve sinkaflı olduğu gibi iftira ve tehdit boyutunda olduğunu, … sözleşmesinin 4857 sayılı … Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 25 inci maddesinin (II) numaralı bendinin (b), (d), (e) ve (h) alt bentlerinin ihlali sebebiyle haklı feshedildiğini, işçilik alacaklarına hak kazanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kararı ile; fazla çalışma alacağının tanık beyanlarında izah edilen çalışma programına ve dosyaya sunulan evraklara uygun olduğu ….. gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı ile; yapılan işin niteliği, tanık beyanları ve tüm dosya içeriği dikkate
alındığında, davacının bilirkişi raporunda ayrıntılı olarak belirtildiği şekilde haftada 7,5 saat fazla çalışma
yaptığının anlaşıldığı, davacının fazla çalışma ücreti alacaklarının hesaplanması ve %30 oranında indirim yapılarak yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı esas yönünden reddine karar verilmiştir.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça imzalı bordroda görünen söz konusu alacakların ödendiği varsayılır. Fazla çalışmasının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş-çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışması olup olmadığı araştırılmalıdır. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda; davalıya ait işyerinde doktor olarak çalışan davacının fazla çalışma iddiasını tanık delili ile
ispatladığı kabul edilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının tüm çalışma dönemi için davalı tanıkları yerine davacı tanıklarının anlatımına değer verilerek fazla çalışma ile … bayram ve genel tatil alacağı hesaplanmıştır. Ancak işyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez. Davacı tanıklarının anlatımına ancak davacı ile birlikte çalıştıkları süre ile sınırlı olarak değer verilebilir. Bunun dışındaki dönem yönünden davalı tanıklarının anlatımına göre iddianın ispat edilip edilmediği değerlendirilmelidir.
Açıklanan nedenlerle davacının fazla çalışma ücretinin hesabında, davacı tanıklarından M.B.C. ve M.G.S’nin davacı ile birlikte çalıştığı dönemde davacının haftada 7,5 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilmeli, davacı tanıklarının davacı ile birlikte çalışmasının bulunmadığı dönem yönünden ise davalı tanıklarının anlatımına göre davacının haftada 1,5 saat fazla çalışma iddiasını ispat ettiği kabul edilerek
hesaplanan fazla çalışma ücreti hüküm altına alınmalıdır.
Sonuç olarak, fazla çalışmanın varlığı için işyerinde çalışma düzenini bilen tanıkların anlatımlarına değer verilir, aksi takdirde değer verilmez.