Fazla Mesai Ücretinin Ödenmemesi Haklı Nedenle Fesih;
Her insan hayatını idama ettirmek için çalışma hayatında ki yerini almaktadır. Her emeğin bir karşılığı vardır. İnsanların iş hayatından beklentileri genelde aynıdır; huzur, güvenli bir ortam ve tabi ki tatmin edici bir maaştır.
İçindekiler
İşletme ihtiyaçları gereği olması gereken çalışma sürelerinin arttırması anlamına gelmektedir. İşçilerin haftalık çalışma süreleri kırk beş saatin altında kalıyorsa bu sürelerin kırk beş saate kadar arttırılmasına da denmektedir.
Fazla çalışmanın karşılığında işçiye ayrı bir ödenmesi gerekmektedir. Bu ücret işçinin normal ücretinin saatliğe bölünüp %50’sinin zamlı olarak ödenmesi ile hesaplanır.
Fazla süre ile çalışmalarda ise saatlik ücretin %25’nin eklenmesi ile hesaplanır. Fazla mesainin ödenmemesi durumunda iş kanunu işçinin yanında yer almaktadır. Fazla mesainin ödenmemesi işçinin haklı fesih nedeni olarak bildirilmiştir. Yani işçinin emeğinin karşılığının verilmemesi haklı fesih nedenidir.
Bu konuda işçi fazla mesaisini her türlü ispatlayabilir. Örneğin; işe giriş çıkışta parmak okutma veya kart okutma sistemi ispat niteliğinde kabul edilebilir. Ayrıca ücret bordroları, tanık, mesai çizelgeleri de kanıt niteliğindedir.
İşe girişte fazla çalışma muvafakat namesi imzalayan işçinin ihtiyaç olması durumunda fazla çalışmadan kaçınması söz konusu olamaz. İşçinin itiraz etmesi iyi niyet kurallarına ve sadakat borcuna aykırılık teşkil eder, bu durumda işveren bu neden ile işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
İşçi öncelikte hakkını aramalıdır tabi ki. İş mahkemeleri çoğu zaman işçiden yanadır. Haklarını ispatları ile arayan işçiler karlığını almaktadır.
İşçinin önceliklerini haklarını bilmesi gerekmektedir. İşe girişte imzalanacak evrakların okumadan imzalanmaması gerekmektedir. Onay vermediği yani imzalamadığı hiç bir evraktan sorumlu değildir. İşçinin onay vermesi durumu önemlidir.
Hakkaniyet indirimi, işçi alacaklarıyla ilgili İş Mahkemelerinde açılan davalarda işçiye ödenmesi için hesaplanan alacak tutarında belli bir oranda indirim yapılmasıdır. Hakkaniyet indirimi ile ilgili İş kanununda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil ücretleri gibi alacakların tanık beyanına göre uzun bir süre hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay son yıllarda hakkaniyet indirimi yapılması istikrarlı uygulama haline gelmiştir.
Fazla mesai parası da ücret alacağı olması nedeniyle beş yıllık zamanaşımına tabidir. Süre fazla çalışmanın yapıldığı tarihten itibaren başlar. Bununla beraber fazla mesai alacaklarının zamanaşımına uğramaması için işçi, her beş yılda bir işverene fazla çalışma davası açmalıdır ve alacaklarını almalıdır.
Kanunlar doğrultusun da fazla mesai iki yüz yetmiş saati aşmaz. Yargıtay iki yüz yetmiş saati aşan fazla mesailerin işçiye ayrıca ödenmesini istemektedir. Bu hesaplamalar doğrultusunda haftalık beş saati, aylık yirmi iki buçuk saati aşan fazla çalışma mesailerin işçiye ayrıca ödenmesi gerekmektedir.
Genel bakımda çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir. Aksi kararlaştırılmışsa bu süre, iş yerlerinde haftalık çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Bazı istisnai meslekler yer almaktadır. Örneğin; Maden (yer altı) işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en fazla yedi buçuk, haftada en fazla otuz yedi buçuk saattir.
İşveren ve işçinin anlaşması ile normal çalışma süresi, iş yerlerinde haftalık çalışılan günlerde, günlük on bir saati aşmamak koşulu ile istenilen şekilde dağıtılabilir. Bu şekilde anlaşılması durumunda iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretini tam olarak ödemelidir.
Fazla çalışma mesailerinde dinlenme süreleri;
Bu süreler azaltılamaz, ancak arttırılabilir.
Fazla mesai gündüz yapılmalıdır. Gece çalışmaların da fazla mesai yapılamaz. İş kanununda gece çalışması farklı şekilde düzenlenmiştir. En geç aksam 20:00′ da başlayıp sabah 06:00′ da sonlandırılmalıdır. Bu saatler arasında yer alması on bir saate denk gelmektedir.
Bazı işler niteliği gereği ve ya yurdun bazı bölgelerin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin, gece başlangıcının daha geriye alınması ve ya yaz kış saatlerinin ayarlanması gibi etkenlerde başlangıç ve çıkış saatlerinde etken olmaktadır. Gece çalışmalarının fazla mesai gibi ödenmesi durumunda yasaklanması söz konusu olabilir. Çünkü gece çalışması bir vardiya türüdür ve normal mesai olarak hesaplanmalıdır.
İşçiler her zaman haklarından haberdar olmalıdır. Normal günlük çalışma, mesai, gece çalışması, vardiya ve fazla çalışma gibi çalışma şartları bulunmaktadır. Haklarından haberi olan ve hakkını alan işçi daha verimli çalışır.
Birçok insan aldığı ücretin azlığından dolayı şirketlerin fazla çalışma mesailerine kalmaktadır. Bu şekilde geçimlerini daha olağan hale getirmektedirler. Ancak bu mesailerin sürelerine ve arada verilmesi gereken molalara işçilerin sağlığı için daha çok dikkat edilmelidir. Haftaya yayarak, iş kanunu kapsamında ve haftada en az bir gün izin yapacak şekilde planlama yapılmalıdır. Ayda en az dört gün izin kullanılmalıdır. Resmi tatil pazar günleridir, ancak sektörden sektöre izin günü değişebilir.
Tüm detaylar ve hizmetler için bizimle iletişime geçebilirsiniz.