Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi,Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ)15 Temmuz 2016’daki darbe girişimisırasında Genelkurmay Başkanlığındakieylemlere ilişkin aralarında sözde“Yurtta Sulh Konseyi” üyelerinin debulunduğu 224 sanıklı GenelkurmayÇatı Davası karar açıklandı.16 sanık 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezası aldı. Darbe girişimineilişkin Genelkurmay çatı davasındaörgüt elebaşı Fetullah Gülen’inarasında bulunduğu 13 kişinin ise dosyalarıayrıldı.FETÖ/PDY’nin 15 Temmuz2016’daki darbe girişiminde GenelkurmayBaşkanlığı’ndaki eylemlereilişkin, 13’ü firari, 176’sı tutuklu, 35’itutuksuz 224 sanığın yargılandığı davada,aralarında Akın Öztürk’ün debulunduğu 18 sanığa 141’er kez ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezası verildi.Mahkeme, sanıklardan 128’ini 1’erkez ve 141’er kez arasında ağırlaştırılmışmüebbet, 23’ünü müebbet, 3 sanığı20 yıl, 24 sanığı da 15 yıla kadar değişenhapis cezalarına çarptırdı. FetullahGülen’in de bulunduğu 13 firari sanığındosyası ayrılırken, 33 sanığın iseberaatine karar verildi.Ankara 17’nci Ağır CezaMahkemesi’nce Sincan Cezaevi yerleşkesindegörülen davanın karar duruşmasına,tutuklu ve tutuksuz sanıklar,müştekiler, taraf avukatları, bazıAK Parti milletvekilleri, şehit ve gaziyakınları ile çok sayıda kişi katıldı.Duruşma nedeniyle kampüs çevresindeyoğun güvenlik önlemleri alındı.Sanık yakınları ve müştekiler, üzerleriarandıktan sonra duruşma salonunaalındı.Adalet Bakanı’ndan İlkAçıklamaÇatı davasındaki kararın ardındanAdalet Bakanı Abdülhamit Gül’den ilkaçıklama geldi. Bakan Gül açıklamasında“Türk yargısı büyük bir hukukörneği ortaya koymuştur. Hukukun ilkeleridoğrultusunda yargılama yapmıştır.Bizim tek bir borcumuz var; adalet.Ve bu yerine getirilmiştir. Türk milletiadına karar veren Türk yargısı; sanıksayısı fazla, savunmalara riayet ederekbir neticeye varmıştır. Elbette bu kararıbağımsız Türk yargısı vermiştir. Hakeden hak ettiği cezayı aldığı bir kararolmuştur” ifadelerini kullandı.Sözde “Yurtta Sulh Konseyi” üyesieski orgeneral Akın Öztürk, 141 kezağırlaştırılmış müebbet hapis cezasınaçarptırıldı.Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eskibaşyaveri ve sözde “Yurtta Sulh Konseyi”üyesi eski Kurmay Albay Ali Yazıcı,ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıaldı.TRT’ye baskın emrini veren eskiCumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı KomutanıMuhsin Kutsi Barış, ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezasına çarptırıldı. Jandarma Genel Komutanlığıönünde sivillere ateş eden eski YarbayErtuğrul Terzi, ağırlaştırılmış müebbethapis cezasına çarptırıldı.Zırhlı birliklerden tankların çıkmasıemrini veren sözde “Yurtta SulhKonseyi” üyesi eski tuğgeneral AhmetBican Kırker, ağırlaştırılmış müebbetaldı.Genelkurmay karargâhında komutanlarıderdest eden ÖKK timinin komutanıeski Kurmay Albay Fırat Alakuş,ağırlaştırılmış müebbet hapis aldı.Darbe bildirisinde imzası olan sözdeyurtta sulh konseyi üyesi eski tuğgeneralMehmet Partigöç’e 141 kezağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıverildi.Hulusi Akar’a darbeyi tebliğ edensözde “yurtta sulh konseyi” üyesi eskitümgeneral Mehmet Dişli, 141 kezağırlaştırılmış müebbet hapis aldı.Sözde “yurtta sulh konseyi” üyesieski Genelkurmay Personel Başkanıkorgeneral İlhan Talu, 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezasına çarptırıldı.FETÖ’nün darbe girişimi sırasındaHulusi Akar’ın yaveri olan eskiYarbay Levent Türkkan, ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezasına çarptırıldı.Sözde “yurtta sulh konseyi” üyesieski Çiğli 2. Ana Jet Üs Komutanıtümgeneral Kubilay Selçuk, 141 kezağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıaldı.Genelkurmay’da sivillere ateşeden sözde “yurtta sulh konseyi” üyesieski tuğamiral Sinan Sürer’e, 141 kezağırlaştırılmış müebbet hapis verildi.Şırnak’taki komando taburlarınaAnkara’ya intikal emri veren eski ÇakırsöğütJandarma Tugay KomutanıAli Osman Gürcan’a 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet verildi.Ankara’yı bombalayan uçaklaratalimat veren isimlerden Akıncı 4. AnaJet Üs Komutanı eski tuğgeneral HakanEvrim, 141 kez ağırlaştırılmış müebbetaldı.FETÖ’nün darbe girişimi sırasındaAkıncı Üssü’nden uçak ve pilotlarıyönlendiren eski kurmay albay AhmetÖzçetin, 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet aldı.Sözde “yurtta sulh konseyi” üyelerieski albaylar Ramazan Gözel ileDoğan Öztürk, 11’er kez ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezasına çarptırıldı.Ankara’da Adil Öksüz’ün villadayaptığı toplantıya katılan Kurmay AlbayBilal Akyüz, 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet aldı.FETÖ’nün darbe girişimi sırasındayayımlanan sözde sıkıyönetim emrindeimzası olan eski albay CemilTurhan, 141 kez ağırlaştırılmış müebbetaldı.FETÖ’nün darbe girişimi sırasındaKara Kuvvetleri Komutanlığını işgaleden eski tuğgeneral Erhan Caha,141 kez ağırlaştırılmış müebbet aldı.Sözde yurtta sulh konseyi üyelerindeneski tuğamiral Ömer FarukHarmancık, 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet aldı.Sözde yurtta sulh konseyi üyesieski Jandarma İstihbarat Okul Komutanıkurmay albay Murat Koçyiğit,141 kez ağırlaştırılmış müebbet aldı.Genelkurmay Başkanlığı PersonelDairesinde Proje Şube Müdürüolan ve darbecilerin ‘Yurtta SulhKonseyi’ üyeleri içinde bulunduğu iddiaedilen sanık eski Kurmay AlbayMustafa Barış Avıalan, 141 kez ağırlaştırılmışmüebbet aldı. Genelkurmay Başkanı OrgeneralHulusi Akar’ın eski başdanışmanıKurmay Albay Orhan Yıkılkan, 141kez ağırlaştırılmış müebbet aldı.Genelkurmay Başkanlığı ÖzelKalem Müdürlüğünde görevli eskiKurmay Albay Osman Kılıç, 140 kezağırlaştırılmış müebbet aldı.Genelkurmay çatı davasının sivilsanıklarından FETÖ’nün mahremimamı Birol Kurubaş’a ağırlaştırılmışmüebbet hapis cezası verildi.Otuz Üç Sanık Beraat ettiMahkeme davanın tek kadın sanığıKübra Yavuz ile Mehmet Uslu,Ramazan Tümer, Aziz Onur, HakanToprak, Ahmet Albayrak, Barış Erdemir,Cahit Kükey, Deniz Aydın, ErsinEker, Fahri Kafkas, Hüseyin Yıldırım,Kenan Yıldırım, Mesut Ürkmez,Murat Mala, Murat Pekgüler, MuratCan Avtan, Mustafa Mengi, OkanKurt, Serkan Candan, Uğur Kent,Ümit Keskin, Yusuf Yalçın, Baki Kavun,Fatih Misir, Mustafa Çakmaktaşı,Sinan Yılmaz, Yusuf Akdemir, CihangirŞenlik, Sedat Taşkıran’ın tümsuçlardan beraatına hükmetti.Ayrıca sözde ‘Yurtta Sulh Konseyi’üyesi olan sanıklardan OsmanÜnlü, Murat Aygün, Özkan Aydoğdu,başka davalardan ceza aldıklarıiçin bu davada beraat etti. FetullahGülen’in de aralarında bulunduğu 13firari sanığın ise dosyası ayrıldı.Bir numaralı sanığın FetullahGülen olduğu ve toplam 224 sanığınyargılandığı bu davada rekor sayıdaağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıçıkmıştır. Örneğin, konsey üyeliğiile suçlanan sanıklardan eski HavaKuvvetleri Komutanı Orgeneral AkınÖztürk ve darbeyi Orgeneral Akar’amakam odasında tebliğ eden tümgeneralMehmet Dişli gibi isimler 141kez ‘ağırlaştırılmış müebbet hapiscezası’na çarptırılmıştır.Kararın genel bir dökümü yapılırsa,toplam 224 sanıktan 127’siağırlaştırılmış müebbet hapis cezasınaçarptırılmıştır. Çoğu birden çokağırlaştırılmış müebbet cezası almıştır.Bu kümedeki sanıklardan 17’si141 kez, 64’ü ise 11 kez bu cezayaçarptırılmıştır. Sanıklardan 28’i iseyalnızca 1 kez ağırlaştırılmış müebbethapse mahkûm olmuştur. Bugruptaki diğer sanıkların aldıklarıağırlaştırılmış müebbet cezasının sayılarıfarklılık gösteriyor.Sanıklardan 24’ü ise yalnızca‘müebbet hapis cezası’na çarptırılmıştır.Bunlar arasında ‘anayasayıihlal’ suçundan bu cezaya çarptırılandönemin Genelkurmay HarekâtBaşkanı Korgeneral Bahadır Köse devar. Ayrıca 5 sanık ‘Anayasa ihlalineyardımcı olmak’tan, 24 sanık ise ‘terörörgütü ya da örgüt üyeliğinden 12ile 6 yıl arasında değişen hapis cezalarınaçarptırılmıştır.Kararın dikkat çeken bir yönütoplam 27 sanığın bütün suçlamalardan,yani hem ‘terör örgütü üyeliği’hem de ‘Anayasa’yı ihlal’ suçlamalarındanberaat etmiş olmasıdır. Her ikisuçlamadan beraat edenler arasındadönemin Genelkurmay Harekât PlanDaire Başkanı Tümgeneral Baki Kavunda yer alıyor.Burada altını çizmemiz gerekenbir nokta, tüm suçlamalardan beraatverilenlerin yanı sıra, terör örgütüüyeliğinden 6-12 yıl arası hapis cezalarına çarptırılan sanıkların çoğunluğununsavcılığın aynı zamanda darbesuçlamasıyla ağırlaştırılmış müebbethapis cezası da talep ettiği isimlerolmasıdır. Bunlar arasında o dönemdeGenelkurmay Karargâhı’nda görev yapankorgeneral Salih Ulusoy, tümgeneralOğuz Serhad Habiboğlu, tuğgeneralMehmet Arif Pazarlıoğlu gibi isimlerde var. Mahkeme heyeti, bu generalleridarbe suçlamasından beraat ettirirken,terör örgütü (FETÖ/PDY) üyesi olduklarınahükmetmiştir.Heyet, kararı sanıkların büyük çoğunluğuaçısından oybirliğiyle almıştır.Sanıklar açısından ‘oyçokluğu’ ile verilenhükümler son derece sınırlı kalmıştır.Başkan Oğuz Dik 5 sanık, üye OsmanPediz 7 sanık, üye Sefa Taştan 3sanık hakkındaki hükme muhalefet şerhidüşmüştür.Çatı davasının ilk duruşması 22Mayıs 2017 tarihinde yapılmıştı. Yaklaşıkiki yıl süren zorlu bir yargılamasüreci geride kalmıştır. Bundan sonramahkemenin verdiği kararların istinafaşamasını izleyeceğiz. Böylelikletop bölge adliye mahkemesinin sahasınageçecektir. Bunu, bir sonraki aşamadaYargıtay’daki temyiz süreci izleyecektir.Genelkurmay çatı davasının sonuçlanmasınınişaret ettiği gibi darbecilerinadalet önünde hesap verdikleri süreçkendi mecrasında ilerliyor. Bu davada16 Temmuz 2016 gününün sabahı GenelkurmayKarargâhı’nın bahçesindekiterk edilmiş tankların görüntüsündengeçen ay Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesisalonunda açıklanan karara kadarkat edilen mesafe, yaşanan bütün olumsuzluklararağmen Türkiye’de demokrasive hukuk idealleri açısından sevindiricibir sayfadır.Karara yapılacak itirazların istinafve temyiz süreçlerinde adil bir şekildeele alınması aynı ideallerin olmazsa olmazbir gereğidir.Türkiye askeri müdahalelere dairçok sayıda trajik olayı da içinde barındıranderin bir tarihi tecrübeye sahiptir.Türkiye’de sadece 1960’tan bugüne kadargeçen yaklaşık altmış yıllık dönemdefarklı yöntemlerin kullanıldığı onayakın askeri müdahale veya müdahalegirişimi yaşandı. Fakat bunların sonuncusuolan 15 Temmuz darbe girişimibirçok bakımdan diğerlerinden ayrılmaktadır.Öncelikle ilk kez bu darbe girişimitamamen ordu dışından verilen talimatlaplanlandı ve gerçekleştirildi. Üstelikdarbeyi en başta tasarlayan ve yönetenkişiler asker değil yurt dışı merkezli birterör örgütünün sivil yöneticileridir. Busivil FETÖ yöneticileri darbe öncesindeve darbe girişimi sırasında ordu karargahlarındadarbeyi sevk ve koordineetti. İlk bakışta dahi son derece giriftve anlaşılması güç bir fotoğraf sunanbu darbe girişiminin aydınlatılmasıiçin ülke genelinde birçok soruşturmabaşlatıldı. Bugüne dek 289 dava açıldıve bugün itibarıyla bu davaların yüzdedoksanında nihai kararlar verildi.Yürütülen soruşturmalar ve davasüreçleri hem örgütün TSK yapılanmasınahem de darbe girişimine dair ciddibir veri kaynağı oluşturdu. ÖzellikleFETÖ ve 15 Temmuz darbe girişimineyönelik başlatılmış üç soruşturma veakabinde açılan dava var ki bunlar sayesindebugün artık FETÖ’nün örgütselyapısı, amaçları ve yöntemlerine dairönemli ölçüde bilgi sahibiyiz. Bunlarkamuoyunda FETÖ Çatı İddianamesiolarak bilinen iddianame, GenelkurmayÇatı İddianamesi ve Davası ile Akıncıİddianamesi ve Davasıdır.Genelkurmay Çatı ve Akıncı yargılamalarıözetle 15 Temmuz darbe girişimininarkasındaki örgütsel yapıyı aydınlatmayı,FETÖ’nün sivil ve askerikanatları arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmayıhedefledi.Genelkurmay Çatı Davası’na ilişkinsoruşturma süreci 2017’nin Mart ayındatamamlandı. 22 Mayıs’ta başlayanve iki yıl boyunca devam eden duruşmasafhası ise 20 Haziran 2019’da verilenkararla sona erdi.