Göçmen kaçakçılığı suçu , maddi çıkar için bir yabancıyı yasadışı ülkeye sokmak veya yurt dışına çıkartmaktır. Ayrıca bir kişinin yasal olmayan şekilde ülkede kalmasını sağlamak da aynı şekilde suç kapsamına girmektedir. TCK madde 79’da düzenlenmiş göçmen kaçakçılığı suçu, diğer kaçakçılık suçu teşkil eden eylemlerden farlıdır. Tarihi eser kaçakçılığı ve gümrük kaçakçılığı suçu diğer yazılarımızın konusu olan bambaşka suçlardır. Göçmen kaçakçılığı üç farklı şekilde işlenebilir. Bunlardan ilki bir yabancıyı illegal yollardan ülkeye sokmaktır. İkincisi bir yabancının veya Türk vatandaşının illegal yollardan yurt dışına çıkmasını imkan sağlamaktır. Suçun üçüncü görünüm şekli ise ülkeye önceden girmiş bir yabancının illegal yollardan ülkede kalmasını sağlamaktır. Dolayısıyla suç tanımında geçen “göç” sözcüğü legal anlamda göç veya göçmenliği kapsamamaktadır.
Göçmen kaçakçılığı suçunun en önemli unsuru, failin bu suçu işlerken maddi menfaat sağlamasıdır. Eğer fail hiçbir maddi menfaat elde etmeksizin bir kişinin yasal olmayan yolla yurda sokulmasına veya yurt dışına çıkartılmasına yardımcı olmuşsa suç oluşmaz. Zira bu durumda suçun maddi unsuru gerçekleşmeyeceğinden suç oluşmayacaktır. Nitekim Yargıtay 9. Ceza Dairesi 2014 yılında verdiği bir kararda
;
“Somut olayda, sanığın, kayınbiraderi V. ve arkadaşının kardeşi olan M. isimli şahısları aracı ile yurt dışına götürmek isterken İpsala Gümrük Müdürlüğünde yapılan kontrolde yakalanması şeklindeki eyleminde sanığın doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde ettiğine veya bu maksatla atılı eylemi işlediğine dair mahkumiyetine yeterli her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı gözetilmeden yüklenen suçtan beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi” ni bozma sebebi saymıştır.
Göçmen kaçırma suçu hangi şekilde işlenirse işlensin kanundaki minimum ceza değişmemektedir. Bu itibarla, göçmen kaçakçılığı suçunun cezası 3 yıldan 8 yıla kadar hapis ve 10.000 güne kadar adli para cezasıdır. Göçmen kaçakçılığı suçu teşebbüs aşamasında kalsa dahi, faile suçu tam olarak işlemişcesine ceza verilecektir. Suçun mağduru olan kişilerin, hayati tehlike yaşaması halince ceza artacaktır. Bir başka deyişe ülkeye göçmenlerin işlenen suç nedeniyle yaşamı tehlikeye girmişse ceza en az %50 artacaktır. Ayrıca göçmenlerin onur kırıcı muameleye tabi tutulmaları halinde ceza en az yarı oranında artırılacaktır. Ayrıca bu suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek cezalar yarı oranında artırılır. Görüleceği üzere göçmen kaçakçılığı suçunun sabit olması halinde verilecek ceza asgari 3 yıl hapis cezasıdır. Bu itibarla bu suçtan verilen cezaların ertelenmesi, paraya çevrilmesi ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılması mümkün değildir. Dolayısıyla ciddi bir suç olan göçmen kaçakçılığı suçu nedeniyle yargılanan kişilerin bu alanda uzman bir avukattan profesyonel yardım almasını öneriyoruz.
TCK madde 80’de düzenlen insan ticareti suçu ise farklı amaçlarla işlenen bir suçtur. Zorla çalıştırmak, hizmet ettirmek, fuhuş yaptırmak veya esarete tabi tutmak bu amaçların başında gelmektedir. Ayrıca bu suç, organ ticareti amacıyla da işlenen bir suçtur. İnsan ticareti suçunda tehdit, baskı, zorlama, şiddet, kandırma veya çaresizliklerinden yararlanma söz konusudur. Kişilerin, rızalarını elde etmek suretiyle kişileri ülkeye sokmak, ülke dışına çıkarmak, kaçırmak, bir yerden başka bir yere götürmek veya sevk etmek ya da barındırmak da su kapsamındadır. Suç, tanımı nedeniyle göçmen kaçakçılığı suçuna benzese de arada önemli bir fark vardır.
İnsan ticareti suçunun cezası 8 yıldan 12 yıla kadar hapistir. Hapis cezasına ek olarak 10.000 güne kadar adli para cezası verilmektedir. Daha ağır bir suç olan insan ticareti suçunun cezası göçmen kaçakçılığından daha fazladır. Suçun işlenmesinde mağdurun rızasının olması dahi suçunun oluşumunu engellememektedir. Ayrıca suçun mağduru olan 18 yaşından küçük olması halinde hukuki durum değişmektedir. Bu halde zorlama, baskı, tehdit, şiddet veya kandırma olmasa dahi aynen göçmen kaçakçılığı suçu gibi vaki olmuşcasına sanığa ceza verilecektir.
Kaçakçılık suçu bakımından Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda bir takım etkin pişmanlık hükümleri söz konusudur. Ancak mal kaçakçılığından farklı olarak göçmen kaçakçılığı, etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabildiği bir suç değildir. Dolayısıyla bu suç nedeniyle ceza hukuku anlamında pişmanlık nedeniyle ceeza indirimi mümkün değildir.