Haluk Gerger’den ABD Komünist Partisi’nin tarihi: Canavarın Ağzında

Haluk Gerger’in kapitalizm ve emperyalizmin merkez üssünde Komünist Parti’yi var etme çabasını anlattığı, Canavarın Ağzında: ABD Komünist Partisi Tarihi, 1919-1959 Yordam Kitap’tan çıktı. Yayınevi ayrıca Edgar Snow’un eşsiz eseri Çin Üzerinde Kızıl Yıldız ile ünlü tarihçi Neil Faulkner’ın Roma tarihini anlattığı kitabı ve Michel Beaud’un referans kitabı Kapitalizmin Tarihi’ni de Fikret Başkaya’nın çevirisiyle okurla buluşturdu.

Yordam Kitap, Edgar Snow’un eşsiz eseri Çin Üzerinde Kızıl Yıldız, Haluk Gerger’in kapitalizm ve emperyalizmin merkez üssünde Komünist Parti’yi var etme mücadelesini anlattığı Canavarın Ağzında: ABD Komünist Partisi Tarihi, 1919-1959, Bertel Ollman’ın Sınavlarda Neler Yapmalı ve Dünyayı Nasıl Değiştirmeli?, tarihçi Neil Faulkner’ın Roma: Kartalların İmparatorluğu, Fikret Başkaya’nın çevirisiyle Michel Beaud’un ünlü Kapitalizmin Tarihi kitabını ve Neil Smith ve Peter Williams’ın Kentin Mutenalaştırılması ile Emrah Gülsunar’ın Jakobenizm ve Kemalizm: Eleşteril Bir Karşılaştırma ve Bağımsız Sosyal Bilimciler’in yeni çalışması: AKP’li Yıllarda Emeği Durumu’nu okurla buluşturdu.

Çin Üzerinde Kızıl Yıldız

Çin Devrimi üzerine yazılan eşsiz eserlerden biri olan Çin Üzerinde Kızıl Yıldız kitabını Yordam Kitap yeniden okurlarla buluşturuyor. Edgar Snow’un yazdığı kitabı Enis Esmer Türkçeleştirdi. Çin Üzerinde Kızıl Yıldız, Korkut Boratav’ın sunuş yazısıyla okurla buluştu.

Çin Üzerinde Kızıl Yıldız, Çin devrimi üzerine yazılmış temel kitapların başında geliyor. Kitabın yazarı Edgar Snow, Çin’de 14 yılını geçirmiş Amerikalı bir gazeteci. Bu yıllar içinde Çince öğrenmiş, Çin tarihi üzerine bilgisini derinleştirmiş, Çin’in toplumsal yapısını ve siyasal ortamını yakından inceleyip gözlemlemiş bir isim.

Bu zengin arka plan bilgisine ve canlı gözlemlerine dayanarak Çin devrimini, Komünist Partisi önderliğindeki gerilla mücadelesini konu alan bu kitabı oluşturmuş. Snow, gizlice kuşatma altındaki Kızıl bölgeye geçmiş, on yıla yayılan gerilla savaşının temel dayanağı olan köylüleri, Kızıl Ordu askerlerini tanımış; başta Mao Zedong, Co Enlay ve Lin Biyao olmak üzere devrimci liderlerle uzun sohbetler yapma imkânı bulmuş. Mao Zedong’un, hayat hikâyesini anlattığı tek kişi de Edgar Snow olmuştu.

Korkut Boratav kitabın sunuşunda şunları kaleme aldı:

“Çin Üzerinde Kızıl Yıldız birkaç şeyi birden yapıyor: Bir kere üç ayı kapsayan renkli, heyecanlı bir seyahat ve anı kitabı ile karşılaşıyoruz. İkinci olarak, Çin devrim inin ilk aşamalarının ve kritik bir dönüm noktasının strateji, taktik sorunları, devrimin liderlerinin perspektifinden (yazarın merceğinden de geçerek) okuyucuya aktarılıyor. Böylece, 20. yüzyılın ve günümüzün kaderini belirleyen büyük bir tarihsel dönüşümü, oluşum aşamalarında gözlüyoruz; sonraki gelişim doğrultularının kimi izlerini, belirtilerini keşfedebiliyoruz. Dahası, ete-kemiğe bürünmüş insan manzaralarını; başta Mao’yu, ÇKP liderlerini, çok sayıda ‘adsız kahraman’ı ve sıradan emekçi, asker Çinlileri izliyoruz. Okurlar, sanırım, anılar, biyografik öğeler, gazetecilik ile tarihçilik gibi farklı alanları birleştiren parlak bir yapıt ile karşılaştıklarını, ilk sayfadan itibaren fark edeceklerdir.”

Edgar Snow

Missourili olan Edgar Snow yirmi iki yaşındayken Uzakdoğu’ya gitti. Çin Üzerinde Kızıl Yıldız’ı yazmadan önce uzun yıllar Çin’de yaşadı, ülkeyi inceledi, Çince öğrendi ve Yencing Üniversitesinde konferanslar verdi. Buradaki dostları arasında bugün Çin’in önderleri arasında bulunan bazı öğrenciler de vardı. Asya’da Chicago Tribune, The New York Sun, The New York Herald Tribune ve London Daily Herald gazeteleri için çalıştı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Saturday Evening Post’un başyazar yardımcısı ve savaş muhabiriydi. Savaştan sonra gazetenin tanınmış Çin, Hindistan ve Sovyetler Birliği uzmanı oldu.

Çok sayıda kitap yazan Edgar Snow, 1971 yılında hayata veda etti.

Canavarın Ağzında: ABD Komünist Partisi Tarihi, 1919-1959
Cilt 1: Kuruluş ve Çocukluk Dönemi

Daha önce Ortadoğu ve Türk dış politikası üzerine çalışmaları ile tanıdığımız üretken yazar Haluk Gerger, şimdi de ABD Komünist Partisi tarihini inceliyor. Yani, kapitalizm ve emperyalizmin merkez üssünde Komünist Parti’yi var etme çabasını…

Kitap, dünyanın en gelişmiş kapitalist ülkesinde Komünist Partisi’nin kurulma ve gelişme sürecine odaklanıyor. Haluk Gerger, yıllarca süren zahmetli ve titiz bir araştırmanın sonucunda ulaştığı bilgi ve belgeleri inceliyor, eşine az rastlanır bir sadelikle sergileyip sonuçlar çıkarıyor. Emperyalizmin merkezinde, tam da canavarın ağzında, ABD Komünist Partisi’nin olağanüstü macerasını anlatan bu özgün eserde Türkiyeli okurun kendi hikâyesini de bulacağı, şaşkınlık ve heyecanla yüzleşeceği çok şey var.

İllegal örgütlenme ve legal parti, program ve strateji tartışmaları, ittifak politikaları, iç çekişmeler, bölünmeler, ihanetler, parti genel sekreterliğinden CIA elemanı olmaya kadar uzanan tuhaf savrulmalar, bir gerilim romanını aratmayacak inanılmaz hikâyeler…

Lenin, Zinovyev, Buharin ve Stalin’in müdahaleleri, teorik-pratik sorunlar girdabında SBKP’nin, Komintern’in arayışları, hata ve sevapları ışığında bir dönemin ABD Partisi…

Haluk Gerger’in akıl ve serüven dolu incelemesi, pratiğin teorisini yapmak, yenilginin diyalektiğini kavramak isteyenler için önemli bir kaynak niteliğinde.

Haluk Gerger

1971 yılında Beyrut Amerikan Üniversitesinden mezun oldu. Daha sonra ABD John Hopkins Üniversitesinde uluslararası ilişkiler dalında yüksek lisans yaptı, Stockholm Üniversitesi ve Oxford Üniversitesinde lisans üstü eğitim gördü. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde doktora yaptı. Aynı fakültenin Uluslararası İlişkiler kürsüsünde öğretim üyesiyken, 1982 Anayasası’nın kabul edildiği, YÖK’ün yürürlüğe girdiği 6 Kasım 1982’de görevine son verildi.

Aydınlar Dilekçesi’nin (1984) Yazmanlar Kurulu üyesiydi; “Dilekçe Davası”nda Ankara Sıkıyönetim Askerî Mahkemesinde yargılandı ve aklandı. İnsan Hakları Derneği kurucularındandır. Çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaptı, dergilerde yazdı. Özgür Gündem gazetesinde yayın kurulu başkanlığında bulundu. 1986-94 yılları arasında, merkezi Cenevre’de bulunan BM Dernekleri Dünya Federasyonu Yönetim Kurulu ve 1993 New York Körfez Savaşı Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi üyeliğinde bulundu. 1996 yılında Darmstadt Teknik Üniversitesinde, 2002 yaz sömestrinde de Darmstadt Uygulamalı Bilimler Üniversitesinde misafir profesör olarak ders verdi. Deniz Gezmiş anısına düzenlenen bir toplantıya yolladığı yazılı mesaj nedeniyle 26 Ekim 1994’te tutuklandı, 16 ay hapis yattı. 1998 yılını da Güdül Cezaevi’nde geçirdi.

Yayınlanmış kitapları şunlardır: Soğuk Savaş’tan Yumuşamaya (1980, Işık Yayıncılık); Mayınlı Tarlada Dış Politika (1982, Hil Yayınları); Nükleer Tehlike (1983, Bilim ve Sanat Yayınları); Yıldız Savaşları: Teknolojisi, Sorunları, Tehlikeleri (1985, Kalem Yayıncılık); BarışSeçkisi (der.) (1986, Bilim ve Sanat Yayınları); O Yıllar (1987, Dost Kitabevi); Emekçiye Mektuplar-1: Yeni Dünya Düzeni, Türkiye ve Sosyalizm (1994, Belge Yayınları); Emekçiye Mektuplar-2: Türkiye’nin Düzeni ve Kürt Sorunu(1995, Belge Yayınları); Türk Dış Politikasının Ekonomi Politiği: “Soğuk Savaş”tan “Yeni Dünya Düzeni”ne (1. basım: 1998, Belge Yayınları; Genişletilmiş ve güncelleştirilmiş 3. basım: 2012, Yordam Kitap; Almancası: Die türkische Außenpolitik nach 1945, Neuer ISP Verlag, 2004); Kan Tadı: Belgelerle ABD’nin Kara Kitabı (1. basım: 2003, Ceylan Yayınları; 6. basım: 2012, Yordam Kitap); ABD, Ortadoğu, Türkiye (1. basım: 2006, Ceylan Yayınları; Genişletilmiş ve güncelleştirilmiş 5. basım: 2012, Yordam Kitap); Sık Sorulan Sorular (2007, Ceylan Yayınları).

Devrimci politik mücadeleye katkısı ve ödün vermez politik duruşuyla öne çıkan yazar, çok sayıda ödüle değer görülmüştür. Aldığı ödüllerden bazıları şunlardır:

Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce Özgürlüğü Ödülü (1995); Çağdaş Gazeteciler Derneği İnsan Hakları Ödülü (1994, 1998); Hellman-Hammett Düşünce Özgürlüğüne Katkı Ödülü (1996); Çağdaş Gazeteciler Derneği Yılın Araştırması Ödülü (2006,ABD, Ortadoğu, Türkiye kitabıyla).

Sınavlarda Neler Yapmalı ve Dünyayı Nasıl Değiştirmeli?

Çağımızın en özgün ve üretken Marksistlerinden Bertel Ollman’ın, Sınavlarda Neler Yapmalı ve Dünyayı Nasıl Değiştirmeli adlı çalışması Türkçede. Ollman’ın kendine has üslubuyla yazdığı kitabı Deniz Gedizlioğlu çevirdi.

Kimi kandırıyorsunuz? Hiç kimse sınavlarda aldığı notlardan ya da beraberinde gelen hayattan tümüyle memnun değil. Sınavlarda Neler Yapmalı ve Dünyayı Nasıl Değiştirmeli? kitabı, bunun nedenini açıklıyor, bu ikisinin birbirleriyle ilişkisini gösterdiği gibi sınavlarda ve hayatta on ikiden vurmak için neler yapabileceğinizi anlatıyor. Tabii, hikâyelerin, fıkraların, karikatürlerin, oyunların, efsanelerin, istatistiğin, baskın sınavların, kişisel anekdotların, genelde gizlenen olguların, pratik tavsiyelerin, biraz analizin ve bir tutam teorinin yardımıyla…

New York Şehir Üniversitesi’nde İngiliz dili profesörü olan Ira Shor, Olmann’ın bu kitabı için, “Ollman bu eşsiz çalışma için radikal bir bilim ile muhteşem bir mizah duygusunu bir araya getirmiş. Sınavlarla ve kapitalizmle baş etmek üzerine anlaşılır, esprili ve eleştirel bir temel metin” diyor. Capitalism, Nature, Socialism dergisinin editörü Prof. James O’Connor ise, “Meslek sırlarını ifşa eden ünlü bir profesörün kaleme aldığı bu kitap olmaksızın hiçbir öğrenci başarılı olamaz. Sistemin -yani hem sınav sisteminin hem de siyasal sistemin- nasıl alt edileceğini öğrenmek istiyorsanız, bu kitabı kaçırmayın” değerlendirmesinde bulunuyor. Social Text dergisinin editörü Prof. Andrew Ross da şunları söylüyor: “Esprili, ürkütücü ve hiddetli… Ollman’ın sınavlara dair verdiği ipuçları kusursuz… Ekonomi politik hakkında sergilediği bilgelik, sistematik bir analizden ziyade anekdotlar ve örneklerle aktarılıyor.”

Haberin linki:
https://www.cnnturk.com/kultur-sanat/kitap/haluk-gergerden-abd-komunist-partisinin-tarihi-canavarin-agzinda