İcra dosyasıyla uğraşanlar ve bu dosyanın kapanmasını isteyenler haricen tahsil nedir? konusunu araştırarak bir çıkış yolu bulmaya çalışıyor. Haricen tahsil, alacaklıya ya da alacaklının vekiline gerekli ödeme yapılmasıdır.
İçindekiler
Haricen tahsil borçlu ile alacaklı arasında pazarlık etme imkanı sunar. Bu imkan doğrultusunda borçlu ile alacaklı kendileri için uygun bir miktar belirler. Bu miktarın içerisinde İcra Müdürlüğü tarafından belirlenmiş dosya masrafı, avukatlık ücreti gibi ekstra giderler yer almaz.
Bundan dolayı hem borçlu tarafından hem de alacaklı tarafından avantajlı bir pazarlık olarak kabul edilir. Haricen tahsil kapsamında yapılan pazarlıkta borçludan %2’lik cezaevi harcı da talep edilmemektedir.
Yapılan pazarlık neticesinde ortaya çıkan rakam direkt olarak borçlu tarafından alacaklının vekiline veya kendisine ödenir. Ödemeyi gerçekleştirmek için illa ki nakit paraya ihtiyaç yoktur. Banka sistemleri üzerinden EFT ve havale gibi yöntemleri tercih ederek de ödeme gerçekleştirilebiliyor.
Haricen tahsil borçlu ile alacaklı arasında bir köprü konumundadır. Bu avantajından dolayı hem borçlunun hem de alacaklının var olan probleminin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. Ancak haricen tahsil harcının alındığına dair belgenin mahkeme heyetine sunulması gerekir. Bu duruma haricen tahsil bildirimi adı verilir.
Bazı durumlarda haricen tahsil bildirimi kasıtlı bir şekilde gerçekleştirilmiyor. Bu tahsilin bildirilmemesi insan onuruna yakışan bir durum değildir. Çünkü bu bildirim yapılmazsa borç tahsil edilmesine rağmen borçlu konumundaki kişi ikinci defa aynı borcu ödemek zorunda kalabilir. Bu da onur kırıcı bir durumdur. Haricen tahsil bildiriminin gerçekleşmediği ispat edilirse disiplin kovuşturması açılması gibi cezalar verilir.
Haricen tahsil harcını belirleyen bazı etmenler vardır. Bu etmenlere bakılarak haricen tahsilin kesin miktarı belirlenir.
Tahsilatın haricen yapılması durumunda hesaplamaya dahil edilen etmenler şunlardır:
Yani söz konusu ödemenin 100 TL olduğu düşünülürse yukarıdaki ödemeler de asıl tutara eklenir ve haricen tahsil belirlenmiş olur.
Alacaklı ve borçlu haricen tahsil sayesinde belirli bir noktada anlaşıyor. Mahkeme heyeti her iki tarafı da dinleyerek gerekli kararı verdikten sonra dosya kapanabiliyor. Ancak bazı durumlarda haricen tahsile konu olan kişi ödemeyi gerçekleştirmiyor.
Alacaklı taraf bu aşamada ne olacağını veya borçlunun herhangi bir cezai işlemle karşılaşıp karşılaşmayacağını araştırmaya başlıyor. Mahkeme heyetine yapılan başvuru neticesinde borçlu borcunu ödemesi için uyarılır. Eğer tekrar ödeme gerçekleşmezse mahkeme süreci tekrar başlar.
İcra Müdürlüğü harcın kim tarafından ödendiğiyle ilgilenmez. Ancak harç ödenmeden haciz fek işlemini tamamlamaz. Haciz fek işleminin tamamlanmaması ise bu sürecin sona ermediği anlamına gelir.
Haricen tahsilatın gerçekleşmesi durumunda alacaklı tarafa yapılan ödemelerin icraya bildirilmesi için haricen tahsil bildirim dilekçesine ihtiyaç duyulur. Bu dilekçe ödemenin gerçekleştiğini ve borçlu ile alacaklı arasındaki söz konusu paranın tahsil edildiğini ifade eder.
Haricen tahsil bildirim dilekçesine ulaşmak isteyenler internetten yardım alabiliyor. İnternette pek çok dilekçe örneği mevcuttur. Ancak internette yer alan haricen tahsil bildirim dilekçelerini incelerken dikkatli olmak gerekiyor.
Çünkü bu dilekçelerden bazıları genel hukuk anlayışına uygun olmayan şekilde yazılmış olabiliyor. Genel hukuk diline uygun olmayan, güncelliğini yitirmiş dilekçelerin tercih edilmemesi büyük önem arz ediyor. Bu dilekçelerin tercih edilmesi mahkeme sürecini uzatabiliyor.
Haricen tahsile konu olan paranın tahsil edilmesi durumunda borçlu ne kadar süre içerisinde bildirim yapması gerektiğini merak ediyor. Haricen tahsil bildiriminin yapılabilmesi için kesin belirtilmiş bir süre yoktur.
Ancak kesin belirtilmiş bir sürenin olmaması bu sürecin uzatılması anlamına gelmiyor. Çünkü bu bildirimin geç yapılması durumunda borçlu birtakım hak mahrumiyetleri ile karşı karşıya kalabiliyor. Haricen tahsil bildiriminin borç tahsil edildikten kısa bir süre sonra yapılması gerekir.
Çünkü bu süre içerisinde faiz + borç işliyor. Tahsil bildiriminin yapılmaması durumunda faiz ve borç katlanarak artacağı için borçlu zor durumda kalabilir. Bu sorunla karşılaşmamak için alacaklının kısa süre içerisinde dilekçe yazması oldukça önemlidir.
İcra davasına konu olan taraflar mahkemenin kapanması için doğrudan ödeme mi yoksa haricen tahsilin mi seçilmesi gerektiğini avukatlara soruyor. Ancak haricen tahsilin doğrudan ödemeye göre birtakım avantajları bulunur. Bu avantajlarından dolayı borçlu ve alacaklı genellikle doğrudan ödemeden ziyade haricen tahsili tercih eder.
Haricen tahsil kapsamında devletin alacağı tutarlar dışındaki miktarlara İcra Müdürlüğü karışmaz. Bu da alacaklı ve borçlunun anlaşması için önemli bir avantajdır. Bunun yanında haricen tahsilde icra dairesince kesilecek tahsil harcı yarı yarıya düşer. Bu borçlu ve alacaklı için önemli bir rakam olarak kabul edilir. Bundan dolayı haricen tahsilin seçilmesi icra davasının seyri açısından daha doğru olacaktır.
Haricen tahsile konu olan dosya mahkemede incelendikten sonra gerekli karara varılır. Bu karar doğrultusunda alacaklı ve borçlu ortak paydada buluşmaya çalışır. Ortak paydada buluşulduktan sonra en kısa zamanda haricen tahsilin ödenmesi gerekir. Eğer ödeme yapılmazsa borçlu tekrardan icra takibi ile karşı karşıya kalabilir. İcra takibi ise olumsuz sonuçlar doğuracaktır.
Haricen tahsilin ödenmemesi durumunda icra dosyası açık kalacaktır. İcra dosyasının açık kalmasıyla beraber borçlu aleyhine haciz işlemi uygulanabiliyor. Bundan dolayı avukatlar haricen tahsilin en kısa sürede gerçekleştirilmesini ve ortadaki icra riskinin yok edilmesi gerektiğini ifade eder.