Hazırlıksız Konuşurken Nasıl Kendinize Güvenebilirsiniz?

Topluluk önünde konuşmak, belki hitap ettiğimiz kişi sayısı az bile olsa, bir çoğumuzun iple çektiği bir durum değil. Bunun bilime dayanan bir çok nedeni var. (Belki ilerideki yazılarımın birinde bundan bahsedeceğim.) Ama yine de hayatımızın bir çok alanında her an hazırlıksız bir konuşma yapmamız gerekebiliyor. Bu, herhangi bir ortamda birisini gruba tanıtmak olabilir, yeni bir fikir hakkındaki görüşünüz sorulduğunda kendinizi ifade etmek olabilir, veya yaptığınız bir sunumun sonundaki soru-cevap bölümü olabilir.

Hazırlıklı bir konuşma bile bizi günler öncesinden heyecanlandırırken, hiç hazırlığımızın olmadığı bir anda kalkıp bir şeyler söylemeye çalıştığımızda hemen aklımıza iki soru geliyor:

Ne söyleyeceğim?
Nasıl söyleyeceğim?

Hatta bir çok durumda ortaya çıkıp bir şeyler söyledikten sonra yerimize otururken kendimizi “Ben acaba neler söyledim?” diye merak ederken de bulabiliriz. Aşağıdaki birkaç basit yöntemi uygulayarak, bir sonraki hazırlıksız konuşma ‘fırsatını’ daha iyi değerlendirebilir ve karşınızdaki kişilerde olumlu bir etki bırakabilirsiniz. Bu yazıyı yazarken Toastmaster dergisinin Ağustos 2016 sayısında Matt Abrahams tarafından yazılan makaleden esinlendim. Hemen hayatımıza uygulayabileceğimiz pratik öneriler içeriyor. Kendi anladıklarımı aşağıda sizlerle paylaşıyorum.

1) Mükemmel Olmaya Çalışmayın

Aniden bir konuşma yaptığımızda mükemmel olmaya çalışmak, en doğru şeyleri söylemeye çalışmak aslında iyi bir konuşma yapabilmenin önündeki en büyük engellerden biridir. Harikulade bir hazırlıksız konuşma yapmaya çalışmak yerine, sadece sizden istenen şeyi yapmaya odaklanarak kendinizi çok daha rahat bir şekilde ifade edebilirsiniz. Sizden istenen şey yazının başında bahsettiğim gibi birini tanıtmak, bir konu hakkında fikrinizi paylaşmak, ya da bir sunumun sonunda sorulan sorulara cevap vermek olabilir.

2) Duruma Bakış Açınızı Değiştirin

Birisi sizden bir anda kısa bir konuşma yapmanızı istediğinde bu duruma nasıl baktığınız da önemli. Bunu bir krizden ziyade fırsat olarak görebilirsiniz. Örneğin, sunumunuzun sonundaki soru cevap seansı aslında sizin daha da iyi anlaşılmanızı sağlamak, dinleyiciler ile diyaloga girmek ve fikirlerinizi daha da netleştirmek için harikulade bir fırsattır. Veya, fikrinizi paylaşmanız istenen bir durumda, “ Eyvah, bunu en doğru şekilde yapmazsam yandım! ” diye düşünmek yerine bu durumu düşüncelerinizi aktarmak ve olumlu bir izlenim yaratmak için iyi bir fırsat olarak değerlendirebilirsiniz.

3) Önceden Rahat Edeceğiniz Yapılar Oluşturun

Yazılarını ve kitabını çok beğendiğim, beyin ve onun nasıl çalıştığı konusunda ileri gelen bilim insanlarından biri olan John Medina’ya göre, insan beyni belirli bir yapı ile aktarılan bilgiyi dağınık bilgiye oranla %40 daha etkili bir şekilde işleyebiliyor. Siz de konuşmalarınızda daha önceden deneyeceğiniz ve rahat edeceğiniz konuşma yapıları kullanabilirsiniz. İşte iki örnek:

1) Problem - Çözüm - Fayda: Konuşmanızın girişinde mevcut problemin ne olduğundan bahsedip, ardından bu problemin giderilmesi için ne tür bir çözüm gerektiğini anlatabilirsiniz. Sonrasında da bu çözümü uygulamanın ne tür faydalar yaratabileceğini aktarabilirsiniz.

Örneğin; “ Bu konudaki fikrimi sorduğunuz için teşekkür ederim. Ben bahsettiğiniz __________’in şu sorunla alakalı olduğunu düşünüyorum. Bu durumda uygulayabileceğimiz çözümlerden biri ___________________ olabilir. Bunun da bize faydası _______________________ şeklinde olacaktır. ”

2) Durum nedir? Bu neden önemli? Bundan sonraki adımlar nedir?: Bu yapıyı kullanırken mevcut durum hakkında kısa bir bilgilendirme yapıp, bu durumun neden önemli olduğunu aktarırsınız. Ardından da yapılması gereken şeyler varsa onlara değinerek, atılmasını istediğiniz adımları net bir şekilde karşınızdakilere aktarırsınız.

Örneğin; “ Halihazırda ______________ durumunun gerçekleştiğini görüyoruz. Bu durum bizler için ______________ ve _____________ nedeniyle oldukça önemli. Bundan sonra ________________ şeklinde hareket ederek istediğimiz sonuca ulaşabileceğimizi düşünüyorum.”

Bu basit yöntemleri uygulayarak, tüm dikkatlerin size döndüğü ve bir şeyler söylemeniz beklenen bir sonraki anınıza şimdiden hazırlık yapabilir ve o esnada bunu bir mesele olarak görmek yerine sürecin tadını çıkartabilirsiniz.