İslam’ın Doğduğu Ortam

Arap yarım adası 7 bölgeye ayrılmaktadır:

Hicaz, Yemen, Hadramut, Umman, Bahreyn, Necid ve Yemame’dir.

Nüfus Yapısı

Hz. Nuh’un büyük oğlu Sam’ın soyundan gelen Sami ırkına mensupturlar. 4 kısma ayrılır.

• Arab-ı Baide : Önceden yaşamış, soyları tükenmiş …

(Akılda kalsın diye, şehri, gönderilen peygamberi, helak sebebi ve şeklini kısaca yazdım. Üstlerine tıklayarak daha detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz 🙂 )

Ad Kavmi (Yemen, İrem şehri) → Hz. Hud → Her şey mükemmel olduğundan inkar ettiler → Fırtına ile helak oldular

Semud Kavmi (Suriye, Hicaz bölgesinde) → Hz. Salih → Dişi deveyi öldürüp, Hz. Salih’e suikast düzenlediler → Sayha(ses) ile helak oldular

Medyen Kavmi (Eyke) → Hz. Şuayb → Ticarette yaptıkları hile → Ses + sarsıntı ile helak oldular.

Amelika ( Mekke’nin yerlileri , ilk yaşayan kavim, ) → Komutan Calut zalimdir → Onunla baş eden Devlet başkanı Talut → Talut’un damadı Davut as. Calut’u öldürür.

• Arab-ı Bakiye : Soyarı hala devam eden Arap kavimleri… 2 kola ayrılır… ( Orta doğu’da, Arabistan, Mısır, Yemen vb.)
• Arab-ı Aribe → Asıl kökeni Arap olanlar. Yemen/Kahtaniler
• Arab-ı Müstaribe → Sonradan Araplaşanlar (Peygamberimizin soyu buradan gelir)

Hz. İbrahim

Hz. İshak                                                                     Hz. İsmail

(İsrail oğulları)                                          (Araplar- Ümmeti Muhammed)

Hz. İsmail Cürhüm’lerden Mudad b. Amr’ül Cürhümi’nin kızı Rale ile evlenir. Rale Arap olduğu için, soy kadından devam ettiği için Araplaşırlar.

• Arab-ı Müstaceme: Önceden Arap olup ta sonradan Araplıktan çıkanlar. İran/ Mısır / Suriye / Irak / Anadolu / Kuzey Afrika

Kabile Yapısı

Bedevi Hadari

(kırsal kesimde yaşayanlar) (Şehir’de yaşayanlar)

Mele ← Kararları yönetime aldıkları kurum → Meclis

Kusay bin Kilab Peygamberimizin 4. Göbekten dedesi (Kabe’nin mimarı ) Mele’yi kurumsallaştırarak Darun Nedve’yi kurmuştur.

Böylece Bedevi’yi şehirleştirerek Hadari yapmıştır. Kureyş’in hakimiyetini sağlamış. Mücemmi lakabını almıştır. Huzailerin son reisi Huleyl bin Habba ile evlendi.

Asabiyet: Erkek tarafından bağlı olan kan bağı. Peygamber efendimiz asabiyet düşüncesini ortadan kaldırmak için Hılful fudul’u kurmuştur.

Eyyam’ül Arap: Araplar arasındaki savaşları anlatan günlükler.

Ficar Savaşları: Haram aylarda yapılan savaşlardır.

Zü-kar savaşları → İran – Araplar arasında yapılan savaşlar.

Yevmü/ Buas → Evs – Hazrec arasında yapılan savaşlardır.

Kinane → Kays – Aylan arasında yapılan savaşlardır.

Sosyal Yapı

Hürler:

• Eşraf : Zengin, Komutan
• Avam : Halk, Sıradan Vatandaş

Köleler : Savaştaki esirler, kimsesizler

Mevaliler: Kölelikten azad edilenler

Nüfus Yapısı

Nikah-ı Muta: Anlaşmalı veya süreli evlilik

Nikah-ı Bedel: Eşleri karşılıklı olarak değiştirme

Nikah-ı İstibda: Çocuk sahibi olmak için eşini başka birine sunma

Nikah-ı Makt: Büyük oğlun, babası öldükten sonra üvey annesiyle evlenmesi

Nikah-ı Şiğar: Mehir ve başlık parası vermemek için kızları karşılıklı değiştirmek

Yazı Edebiyat

Şiir, Hitabet, Belağat (deyim gibi özlü söz, söz ile sanat)

Ensab, Neseb ilmi – şecere – soy ağacı → Bu ilim konusunda Hz. EbuBekir uzman bir kişiydi.

Muallakat-ı Seb’a ( yedi askı) → Yarışmalar düzenlenir, dereceye giren yedi kişinin şiiri Kabe’nin duvarına asılırdı.

Meşhur şairler:

Lebid, İmr’ül Kays, Hansa, Zübeyr, Nabiğa, Acur, Tarafe, Haris, Antere, A’sa

♦ Lebid bin Rebia- Müslüman olmuştur.

Ekonomik Hayat

Ticaret, Hayvancılık, Tarım ile uğraşırlardı.

Yaz (Şam), kış (Yemen) yolculuklarını düzenleyen kişi Abdülmenaf (Peygamberimizin 3. Kuşaktan dedesi)

Panayırlar…

Ukaz, Mecenne, Dümetül Cendel → Hicaz’da yapılır

Adem, Sana → Yemen’de yapılır

Busra → Suriye Şam bölgesinde yapılır

Siyasi Durum

Kuzey Arabistan

• Nabatiler →→ Filistin → Başkenti Petra’dır → Puta taparlar → M.Ö 400-M.S. 106
• Tedmürlüler →→ Şam bölgesi → Putperest, Hristiyan → M.Ö 1.yy-273
• Gassaniler →→ Suriye → Arap olmalarına rağmen, Anadoludaki Bizanstan etkilenerek Hristiyan olmuşlar. (Buraya gönderilen elçileri öldürdükleri için Mute- Tebük savaşı düzenlenmiştir) Tebük : Peygamberimiz hayattayken katıldığı son savaş. → M.Ö 3.yy-636
• Hireliler → → Küfe → İranın uydusu, İran adına çalışan Hz. Ömer zamanında alınıyor.

Güney Arabistan

• Mainler → → Yemen → Başkenti Main → M.Ö 1200-650
• Saba → → Yemen → Başkenti Ma’rib
• Himyerililer → → Yemen → Sebe Halkı → Hristiyan → M.Ö 115-M.S 525

Zamanında hükümdar Zünüvas bu halka Yahudi olmaları için zorbalık yaptı. Ateşten çukur yapıp (Uhdud) karşı gelenleri içine atıyordu. Bu halk Eryad’dan yardım istediler. Eryad, Ebrehe adındaki çok sevdiği komutanını gönderdi. Oda Zünüvas’ı yenip oranın Kralı olmak istedi. Ülkesini zenginleştirmek için Kulleys kilisesini yaptı. Kabe’ gitmeyi yasakladı. Bir arap içine pisleyince, ordusunu ve filleri alıp Mekke’ye savaşa gitti. Filin adı Mahmud idi. Kabe’ye ulaşamadan ebabil kuşları tarafınfan helak oldular. Bu olay peygamberimizin doğumundan 2 ay önce gerçekleşmiştir.. —Ayrıntılı bilgi için Fil Hadisesi—

♦♦♦ Kabileler arasında geçiş olmaz. Ancak üç şekilde olur.!

• Hılf –> Anlaşmalı, çalışma karşılığında (kabilesinden kovulan, başka kabileye sığınan kişiler)
• Civar –>Resmi koruma, mülteci, korunmak için başka kabileye sığınırsa
• Vela –>Dost kılma, sevdikleri dostlarını kabilelerine alma

Ahlak Yapısı

Mesalibul Arap (Arapların ayıpları) : Cimrilik, kibir, kötü ayıp sayılır.

Fezailül Arap (Arapların üstünlükleri) : Cömertlik, cesaret üstün sayılır.

HİCAZ BÖLGESİ

(sırasıyla)

• Amelika
• İsmail
• Cürhümlüler (Huza kabilesi tarafından kurulmuş)
• Huzaa ( Amr bin Luhayy Mekke’ye ilk putu getiren kişi – Putun adı Hübel ) !!!Önemli!!!
• Kurayş kabilesi
• Kusay bin Kilab / mücemmi ( darunnedve inşa etti, asıl adı zeyd )

MEKKE

♦ Kureyş oğulları (hac görevleri)                                                 ♦ Ümeyye oğulları (Ordudan sorumlu)

• Rifade  ( yemek dağıtımı )
• Sikaye ( Su dağıtımı )
• Hicabe-Sidane( Kabe’nin perde ve örtüsüyle ilgili

Anahtarlarını elinde bulundurma

Vazifesi en büyük şeref)

• Ukaab-Liva ( Sancaktarlık )
• Kıyade ( Komutanlık, Mekke’nin fethine kadar

Vazifesini Ebu Sufyan yürütmüştür.

MEDİNE

• Evs – Hazrec kabileleri
• Yahudiler – Beni Nadir, Beni Kureyza, Beni Kaynuka, Beni Hedl, Beni Saile, Zeura
• Neccar oğulları ( Haşimin eşi Selma’nın kabilesi )

TAİF

• Sakif

Dini Durum

• Yahudilik → → Kudus, Şam, Medine, Hayber (sürgünden sonra dönüş yapıyorlar)
• Hıristiyanlık → → Ahdi Celil (İsa as.) Kudus Hz. İsa’nın doğum yeri. Suriye, Gassaniler, Yemen- Necram
• Mecusilik → → Sasaniler (İran) Pers, Fars, Altın Ordu, İlhanlar
• Hanif → → Hz. İbrahimin dinidir. Peygamberimiz, peygamber olmadan önce inandığı din. Tevhid esasına                                dayanıyor. (çoğulu:Hunefa – Ahraf)                                                                                                                             Bu dinin önemli isimleri * Varaka bin Nevfel * Ubeydullah bin Caş * Osman bin Hureyris * Zeyd bin Amr * Kuss bin Saide * Umeyye bin Ebi Salt

• Sabilik →→ Hz. Yahya (Hz. İsa’dan önceki peygamber, Zekeriyyanın oğlu) ehli kitap olarak bilinir. (Kitap veya Peygamber gönderilmiş kavim) (Yahudiler, Hıristiyanlar, Sabiler)                                                                              Yıldız perestlik bu dinin eski mensupları hidayete kavuştuktan sonra, İslam aleminin en büyük astronomi alimleri olmuşlardır.

• Putperestlik → → Her kabileye ve her güne ait put vardır.

Lat –Sakif kabilesi buna tapardı ( Taif’te )

Menat – Evs ve Hazrec kabilesi buna tapardı ( Medine’de )

Uzza – Kureyş ( Mekke’de )

Hübel – Kabe’de  (Kureyş’in en büyük putu idi. Kırmızı akikten yapılmıştır. )

Sanem, Ensab, Esnam

Naile – İsaf : Mescidi haramda gayrı resmi ilişkiye giren ve Allah tarafından cezalandırılıp taşlanan kişilerdir. Fakat insanlar bunlara put olarak taparlar…

♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦◊♦

Erkeklerden daha üst seviyede olan 4 kadın vardır.

• Hansa → Şair bir kadındır. Yazdığı şiirlerde toplumu yönlendiren etkileyen kişilerden biri.
• Selma binti Amr → Peygamberimizin babaannesi. Haşim’in hanımı
• Hatice → Evlenmeden öncede evlendikten sonrada iffeti, ticari ahlakıyla meşhur
• Hind binti Utbe → Ebu Sufyan’ın eşi. Cesur bir kadın idi. Bedir savaşında babasını, amcasını, kardeşini kaybettiği için Hz. Hamza’yı öldürme kararı alıyor. Mekke’nin fethi sırasında Ebu Süfyan ile Müslüman oluyor.

Nesi: 3 haram ay üst üste geldiğinden haram ayları bölmek için hileyle 13. Ayı ekleme. (kebise)

♦

♦

♦