İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin, ihalede diğer bir istekli ile aynı telefon numarasını beyan etmeleri ve teklif mektubunu imzalayan kişilerin aynı soyadına sahip olması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve yasaklama sürecinin başlatıldığı belirtilmekte, işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (j) bendinde, aynı Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen isteklilerin ihale dışı bırakılacağı belirtilmiş olup, atıf yapılan “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddede “ İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
…
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
…
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
…
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü yer almakta olup, 53’üncü madde de Kurumun görev ve yetkileri sayılmıştır.
Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler.
Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.
İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.” hükmü yer almaktadır.
İhaleye üç teklif sunulduğu, 29.06.2022 tarihli ihale komisyonu kararında; isteklilerden başvuru sahibi … tarafından teklif mektubunda beyan edilen telefon numaralarının ve şirket yöneticileri ve hissedarları ile teklifi imzalayan kişilerin soyadlarının aynı olması nedeniyle her iki teklifin değerlendirme dışı bırakılarak Kanun’un yukarıda yazılı hükümleri uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklamaya ilişkin sürecin başlatılmasına karar verildiği, …. TL tutarındaki teklifine ilişkin bir değerlendirme yapılmaksızın ihalenin yeterli rekabet oluşmadığı gerekçesiyle iptal edildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından teklif mektubunda beyan edilen mobil telefon numarası ile diğer istekli …. ait teklif mektubunda yer alan numaranın aynı olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibine ait teklif mektubunun e-imza ile … tarafından imzalandığı, her iki şahsın ilgili tüzel kişilerin tek ortağı oldukları ve itirazen şikayet dilekçesinde anılan şahıslar arasında akrabalık ilişkisi bulunduğunun kabul edildiği görülmüştür.
Anılan istekliler tarafından sunulan elektronik geçici teminat mektuplarının ayırt edici numaralarının sıralı şekilde G0032-00234-00016485 ve G0032-00234-00016486 olduğu, aynı banka şubesi tarafından 20.06.2022 tarihinde iki dakika ara ile düzenlendiği ve teminat tutarlarının aynı olduğu tespit edilmiştir.
Buna ek olarak, ihaleye davet edilen üç isteklinin farklı IP adresine sahip cihazlardan ihale dokümanını indirdikleri, başvuru sahibi istekliye ait IP adresinin 78.****** olduğu anlaşılmıştır. Teklif aşamasında ise her üç isteklinin de tekliflerini başvuru sahibi istekli tarafından kullanılan 78.****** IP numaralı cihaz üzerinden ve aynı gün sundukları tespit edilmiştir.
Yukarıda yapılan tespitler karşısında, başvuru sahibi istekli ile ….tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması yönündeki idare işleminde mevzuata aykırılık görülmemiştir.