İMİB Başkanı Dinçer pandemi sürecini ve sonrasını değerlendirdi

İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Başkanı Aydın Dinçer, Covid-19 virüsünün sektöre etkileri, alınan önlemler ve sonrasındaki çalışmalara ilişkin sektörel basın ile online toplantı gerçekleştirdi. Devletten bekledikleri desteklerin büyük oranda sağlandığını ifade eden Dinçer, salgın sürecini ve yapılan destekler hakkında detaylı bilgi verdi.

Aralık 2019’da Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip corona virüsü (COVİD-19) tüm dünyadaki sektörleri derinden etkiledi. İlk vakanın Türkiye’de de görünmesinin ardından salgının yayılmasını önlemek için bir dizi önlem alındı. Madencilik sektörününde dahil olduğu bazı sektörler mücbir sebeblere giren sektörler arasında yer aldı. Bu bağlamda sektörel basın ile online bir toplantısı düzenleyen İstanbul İhracatçılar Birliği Başkanı Aydın Dinçer, devletin sektöre sağladığı destekler hakkında detaylı bilgi verdi. Salgından sonraki dönemde de yapılacak çalışmalara değinen Dinçer özellikle ‘Yeni normal hayat’ olgusuna uygun olarak Türk taşını tanıtım ve markalaşma çalışmarına ağırlık vereceklerini belirtti. Dinçer YÖK ile yapılan çalışmaların sonuan geldiklerini ve üniversitelerde maden, jeoloji ve cevher hazırlama mühendislikleri programlarında İMİB tarafından belirlenen kriterlere uygun öğrencilere asgari ücret düzeyinde burs vereceklerinin de müjdesini verdi.

“ 2020 yılına artış ile başlanmıştı”

Aralık 2019’da ilk vakanın ortaya çıkması ve sonrasında Çin’de önlemler alınmaya başlandığı, ve ocak ayında sektörde herhangi bir düşüş yaşamadıklarını ifade eden Dinçer, “Hatta artış vardı. Ocak ayında hem blok hem de işlenmişte artış oldu. Diğer maden ürünleri de normal olarak ilerlerdi. Fakat Corona virüsünün etkisini artması başta Çin olmak üzere daha sonrasında Avrupa ve Amerika’ya sıçraması ile düşüşler yaşanmaya başlandı” dedi.

Salgının ilerlemesi ile beraber sektör temsilcileri olarak kredilerin ötelenmesi ve yeni kredi kanallarının açılması ilgili ilk talebi yapan sektör olduklarını belirten Dinçer, “Ek olarak madencilik sektörüne özel ihtiyaçlar vardı. Çünkü nisan ayında Enerji ve Kaynaklar Bakanlığı ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG)’e vermemiz gereken belgeler söz konusuydu. Bunların uzalatılması gerektiğini ve yine haziran sonunda ödenmesi gereken devlet haklarının ödenemeyeceğini, 22A borçlarının da ertelenmesini gibi bir çok konu da başvurular yapıldı. Yapılan başvurunun ardından MAPEG yukarıda bahsettiğim yükümlülükleri erteledi. Ödemeleri yıl sonuna, evrak teslimatlarını ise eylül ayı sonuna kadar erteledi. Bunun dışında yine orman bedellerinin çok yüksek olması ile ilgili bir zaten çalışmalar yapıyorduk. Fakat böylesi olağanüstü bir dönemde ödemelerin de ertelenmesini ve taksitle faizsiz olarak ödeme kolaylığı sağlanması talebinde bulunduk. Yine bu ödemelerde de 3 ay erteleme yapıldı. Bundan sonrası içinde ihtiyaç duyulması durumunda ek 3 ay ertelemede bakanlığın yetkisine verildi.

Madencilik, mücbir sebeblere giren sektör listesine alındı

Covid-19 virüsünün Türkiye’de görülmesinden ve alınan ilk tedbirlerin açıklandığında mücbir sebeblere giren sektörler arasında olmadığını ifade eden Dinçer, “Bu konuda sektör temsilcileri olarak hemen müdahalede bulunduk. Sorunlarımızı ve iş kayıplarımızı anlattık, çeşitli görüşmeler yapıldı ve madencilik sektörü de mücbir sebeblere giren sektörler arasında yer aldı. Peki mucbir sebebler listesindeki sektörlerin diğer sektörlerden farkı nedir diye soracak olursanız? SGK pirimlerinin ödenmesinin ertelenmesi, vergi muhtasarların ertelenmesi sağlanıyor” şeklinde belirtti.

NACE kodu sorunu

Bu süreçte henüz üstünde çalışılan ve netleşmeyen konularda bulunuyor. Bunlardan birisi sektörde ürettiği madeni işleyen bazı maden firmalarının madencilik sektörü yerine imalat-sanayi olarak görünmesinden kaynaklı sektöre yapılan kolaylıklardan yararlanamaması. Bunun nedeni firmanın kuruluş aşamasında NACE kodun madencilik yerine imalat-sanayi olarak görünmesinden kaynaklandığını vurgulayan Dinçer, “Tabii ki bundan önceki dönemlerde böylesi bir pandemi süreci yaşanmadığı için firmanın NACE kodunun ocakçılık ya da madencilik mi yoksa sanayi-imalat mı olduğu pek önemli değildi. Yaşanan bu sorundan kaynaklı olarak malesef bazı firmalarımız imkanlardan yararlanamadı” dedi.

“ Çin pazarına ihracatta düşüşler azalmaya başladı”

İMİB Başkanı Aydın Dinçer

Türk Madencilik sektörünün en önemli pazarlarından birisi olan Çin’de salgın süreci nedeniyle bir çok önlem alındı. Bu nedenle Çin’e yapılan ihracatta % 70’lere varan düşüşler yaşandı. Fakat Çin’in salgını kontrol altına alması ile beraber önlemler de gevşetilmeye başlandı ve ihracattaki düşüşler de %25 ile 35 seviyelerine kadar geriledi. Amerika pazarına yapılan ihracatlarda da önemli düşüşler yaşandığınıın altını çizen Dinçer, “Amerika’nın belli bir kısmı pandemi sürecini daha yoğun ve sıkıntılı yaşıyor. Bu nedenle o bölgelere yapılan ihracatta da ciddi gerileme yaşıyoruz. Tabii ki Amerika’nın, Ortadoğu ve Asya’nın yeniden hareketlenmesi gerekiyor. Örneğin Suudi Arabistan, Irak ve Hindistan gibi önemli pazarlarımızda ihracat neredeyse durma noktasına geldi. Bu bağlamda ihracatta iyileşme olabilmesi için Covid-19 salgının sadece Türkiye’de değil tüm dünyada kontrol altına alınması gerekiyor.

Önümüzdeki dönemde neler yapılacak?

İMİB Başkanı Aydın Dinçer, Covid-19 salgın sürecinden önce başlatmış olduğu ve üzerinde yoğun olarak çalıştığı Türk Doğaltaşının tanıtılması ve markalaşması çalışmaları hakkında da bilgi verdi. Özellikle bundan sonraki dönemde Türk taşını elektronik ortamda tanıtacaklarını belirten Dinçer, “Covid-19 salgını öncesinde başlattığımız bir marka çalışması vardı. Bu çalışmalar ile ilgili epey yol katettik.Amerika’da Amerika Mimarlar Derneği, Amerika İç Mimarlar Derneği gibi üye sayısı oldukça fazla olan kuruluşlarla görüşmeler yapıldı. Bu kuruluşlarla birlikte elektronik ortamda Türk taşının tanıtılması ve markalaşması için webinarlar düzenlenmeye başlanacak” dedi.

İstanbul Kalkınma Ajansı ile birlikte de bir proje yürüttüklerini ifade eden Dinçer, onay sürecinin tamamlanmasını beklediklerini belirtti.

Yeni normale uygun projeler

İMİB Türk taşının tanıltıması ve markalaşması çalışmalarını titizlikle sürdürüyor. Covid-19 salgını süreci ve sonrasındaki ‘Yeni normal hayat’a uygun olacak şekilde çalışmalar yürütüyor. Bu bağlamda herkesin dijital ortamda olduğu ve interneti kullandığı dönemde daha çok bu platformlardaki tanıtım çalışmalarına ağırlık verdiklerini belirten Dinçer, “Bundan sonraki süreçtede ‘Yeni normal hayat’ olgusuna uygun olarak, Temasın azaldığı, Seyahatlerin daha az olduğu bir şekilde ticaretler yürümek zorunda kalacak. Dolayısıyla yapılacak çalışmalar 1-2 aylık değil, önümüzdeki 1-2 senede kullanacağımız çalışmalar olacak. Bu kapsamda elektronik ortamda ikili görüşmeler yapılabiliecek ve Turkishstone.org sayfası içerisinde bir platform oluşturarak firmaların ikili görüşmelerle ürünlerini orada sergileyebileceği ve gerçekçilii yüksek olan ürünlerini orada resimleri ile paylaşabilecekleri uygulamalarda platform içinde yer alacak. Bunun için İstabul Kalkınma Ofisi ile beraber çalışmaları sürdürüyoruz. Ek olarak smart katalog adı altında bütün üyelerin kullanabileceği bir projeyide yürüyoruz” dedi.

Öğrencilere asgari ücret düzeyinde burs

İMİB Başkanı Aydın Dinçer, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) arasında üniversitelerde maden, jeoloji ve cevher hazırlama mühendislikleri programlarında sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli mühendisleri yetiştirebilmek ve böylelikle Türk madencilik sektörüyle ihracata katkıda bulunmak amacıyla İMİB tarafından gerekli şartları taşıyan öğrencilere burs verilmesi için yapılan çalışmaların sonuna geldiklerini ifade etti. Dinçer, “ önümüzdeki günlerde YÖK başkanı ile telekonferans yöntemiyle bir görüşme gerçekleştireceklerini ve bu görüşmede imzaların atılaca klarını müjdesini verdi. Böylece b elirlenen kriterlerdeki öğrencilerin bu bölümleri kazanması halinde öğrencinin eğitim süreci boyunca (yılda 8 ay) asgari ücret verilece k. Dinçer, bu bursun ücretinin ise İMİB, EMİB ve Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği tarafından ödeneceğini ifade etti.

Yeni Maden Yasası

Hazırlanan yeni maden yasası ile ilgili bilgi veren Aydın Dinçer, “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yeni hazırlanan Maden Kanunu’nun taslak çalışmasının tamamladığ ına dair duyumlar aldıklarını belirten Dinçer, “Covid-19 sonrası dönem madencilik sektör ü için çok önemli. Bu süreçte k anun tasarısı biterse çok iyi olur. Yeni maden yasasının sektörün görüşlerinin de içerisinde yer aldığı şekilde çıkarılması konusunda çalı şmalarımızı sürdürüyoruz. Fakat sektör olarak son 1 aydır başka sorunlarla uğraşmak zorunda kaldık. Ancak şimdi yeni m aden yasasında odaklanacağımız gibi sektör olarak ödediğimiz orman bedellerini de dünya standartlarına getirilebilmesi için çalışacağız” dedi.