İş sağlığı ve güvenliği önü açık mı sorusu gerek iş sağlığı ve güvenliği bölümlerini tercih etmeyi düşünen gerekse iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olmak isteyen kişilerin cevabını en çok merak ettikleri sorulardan birisidir.
Birçok araştırmada iş sağlığı ve güvenliği önü açık meslek dallarından birisi kabul edilmektedir. Çünkü birçok farklı sektörde çalışan personellerin daha güvenilir ve daha sağlıklı ortamda çalışabilmesi için gerekli denetimler yapılmalıdır. 6331 sayılı kanun gereği gerek kamu sektöründe gerekse özel sektörde iş sağlığı ve güvenliği personellerinin istihdam edilmesi bir zorunluluktur.
İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının yasal olarak zorunlu olması iş sağlığı ve güvenliği bölümüne ilgiyi arttırmıştır. Bölümde ve iş sağlığı ve güvenliği kurslarında hem teorik hem de uygulamalı olarak çağdaş eğitim metotları ile eğitimler verilmektedir. Öğrenciler de mesleki yeterliliğe sahip şekilde bölümlerinden mezun olmaktadırlar.
İş sağlığı ve güvenliği bölümlerinin kuruluş amacı çalışma hayatında meydana gelebilecek iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenebilmesi için kamu ve özel sektöre yetkin personellerin yetiştirilmesidir. Bu bölümden mezun olanlar kamu sektöründe ve daha çok özel sektörde iş bulabilmektedirler.
Bölümü tamamlayan ön lisans ve lisans öğrencilerine iş sağlığı ve güvenliği diploması verilmektedir. Lisans diplomasına sahip olanlar İş Sağlığı ve Güvenliği sertifika kurslarına katılmadan ÖSYM tarafından yapılan C sınıfı iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı sınavına girebilmektedirler.
Ön lisans mezunlarıysa önce bakanlıkça yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından İş Sağlığı ve Güvenliği kursu almalıdırlar. Kurs almadan ön lisans mezunlarının doğrudan sınava giriş hakları yoktur. Kurumumuz uzman kadrosuyla iş sağlığı ve güvenliği sertifikası için eğitimler vermekte, sınavlara gerektiği gibi hazırlanabilmenizi ve uzmanlık belgenizi alabilmenizi sağlamaktadır.
Neden önemli bir meslektir? İş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı her geçen gün popülaritesi artan bir meslektir. Üstelik ülkemizde bunun önemi ve değeri gelişmiş ülkelere göre henüz daha net olarak anlaşılmış değildir.
Fakat Avrupa Birliği uyum kriterleri doğrultusunda yapılan düzenlemelerle iş sağlığı ve güvenliği alanında farkındalık oluşmaya başlamış, yasal düzenlemeler yapılmış, bütün bunlar da iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığını son derece önemli bir meslek haline getirmiştir.
Toplumda iş sağlığı ve güvenliği kavramının öne çıkmasındaki en büyük etken son yıllarda iş kazaları sonucu sakat kalma ya da ölümle sonuçlanma oranlarının artmasıdır.
İş güvenliği kavramı çalışanların güvenliğini sağlamak, sağlıklı ve güvenli şartlarda çalışmaları amacıyla tedbirler almaktır. Yani çalışanların iş kazalarına maruz kalmalarını önlemek maksadıyla güvenli çalışma ortamı oluşturmak için gereken tedbirler bütününe iş güvenliği adı verilir.
Uluslararası Çalışma Örgütü ILO verilerine göre iş kazalarının yüz de 50’si kolaylıkla önlenebilecek kazalar, yüzde 48’i sistemli bir çalışmayla önlenebilecek kazalar, yüzde 2’si önlenmesinin imkansız olduğu kazalardır. Bu da iş kazalarının yüzde 98 oranında önlenebileceğini göstermektedir.
Meslek hastalıkları ve iş kazaları sonucunda çalışma ve iş güvenliği hem toplumsal hem bireysel hem de ekonomik açıdan önemli sorunlardandır.
Devamlı gelişen teknolojiyle birlikte iş yükü azalmış olsa da tedbirler daima alınmalı, tedbirlerde süreklilik sağlanmalıdır.
İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarıyla işyerlerinde yapılan işin problemsiz biçimde yürütülmesiyle ilgili olarak ortaya çıkan tehlikelerden korunma amaçlanmaktadır. Ayrıca çalışanların sağlığına zarar verebilecek etkenlerden korunma ve ilaveten daha güvenli bir iş hayatı ortamı oluşturma amaçlı çalışmalar iş sağlığı ve güvenliğinin kapsamındadır.
İş sağlığı ve güvenliği sadece işçiyi korumaya yönelik değildir. Çalışanın çalıştığı işyerini, bağlı bulunduğu kuruluşları, işin gerçekleştirildiği çevreyi koruma faaliyetleri de iş sağlığı ve güvenliği kapsamındadır.
İş sağlığı ve güvenliği ile başlıca şunlar amaçlanmaktadır:
Bütün bunlar can, mal, toplum, ülke gibi değerlerin tamamı açısından önemli ayrıntılar olduğundan iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı da önemli bir meslek haline gelmektedir.
Meslek olarak tercih edilir mi sorusuna karşılık iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığının son dönemlerin en popüler mesleklerinden birisi olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Yasal olarak iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak, denetlemek, gerekli iyileştirmeleri yapmak için iş sağlığı ve güvenliği uzmanının zorunlu kılınması meslek olarak da iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığını öne çıkarmaktadır.
Meslek olarak iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığını tercih edecek kişilerde birtakım özelliklerin bulunması gerekir. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
Bu şartları taşıdığını düşünenler iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olmaya yönelebilirler. Bunun için gerekli şartları sağlamalı ve süreç sonunda sertifika almalıdırlar. Fakat iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olmanın çeşitli görev ve sorumlulukları olduğunu da bilmek gerekir. İş sağlığı ve güvenliğinin başlıca görev ve sorumlulukları şunlardır:
Nasıl iş güvenliği uzmanı olunur ? İş güvenliği uzmanı olabilmek için öncelikle üniversitelerin bazı ön lisans ve lisans programlarından mezun olmak gerekmektedir. Mezun olunması gereken başlıca bölümler şunlardır:
Bu bölümlerin dört yıllık mezunları doğrudan İSG sınavına girebilirler. Ön lisans mezunları ise bakanlıkça yetkilendirilmiş iş sağlığı ve güvenliği kurslarından İSG kursu almalıdırlar. Kurslarını tamamlayan veya lisans mezunu olan kişiler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından esasları belirlenip ÖSYM tarafından yapılan İSG sınavına girmelidirler.
İSG sınavına giren adaylar 50 soru ile karşılaşırlar ve bu sorular için toplam 75 dakika süre verilir. Sınav sonunda başarılı sayılabilmek için adayların en az 70 puan alması gerekir ve bu da en az 35 soruyu doru cevaplamak demektir.
İSG sınavından başarılı olanlar sonrasında gerekli belgeler ve sertifika ücreti dekontu ile başvurular. Kısa sürede de İSG sertifikası adayların e-devlet sistemlerine tanımlanır. Artık iş güvenliği uzmanı olarak mesleklerini icra edebilirler. Alınan iş güvenliği sertifikasının geçerlilik süresi 5 yıldır ve bu süre sonunda bakanlığa başvurularak yenilenebilmektedir.