Kısaca İş zekası uzmanı, iş zekası analisti veya veri analiz uzmanı olarak da adlandırılmakta olup, şirketlerin veri ambarındaki ham verileri, gelişmiş yöntemlerle analiz ederek raporlayan kişilere denir.
Ham verilerin işlenerek, şirketin büyüme ve ilerleme hedeflerine göre yapılan analizlerle, bu verilere istatistiksel bir anlam kazandırılması sürecine ise iş zekası denir.
İş zekası uzmanları, şirketlerin karar alma süreçlerinde belirleyici bir role sahip olup, şirketlerin en önemli yardımcıları arasında yer alırlar. Bu kişiler ham veriyi işleyerek veri analizlerini yaparlar. Şirketteki etkin rolleri sebebiyle şirketin performans dengesine ve karar alma süreçlerine pozitif yönde katkıda bulunurlar. Buna paralel olarak şirketlerin kadrosunda çalışabildiği gibi dışarıdan danışmanlık hizmeti de sunarlar. İş zekası uzmanları, şirketlerin anlık kararlar almak, doğru adımlar atmak ve gelecekleri ile ilgili doğru planlar yapmalarını sağlamak amacıyla iş zekası uygulamaları kullanarak, ham verileri analiz edip, canlı bir yapıya dönüştürerek sürekli ve anlık değişen raporlar haline dönüştürürler.
Dinamik veri analizi dediğimiz, canlı ve sürekli değişen bir rapor yapısı, şirketin sektördeki rekabetini sürdürerek devamlılığını sağlamak, müşteri ihtiyaçlarına uygun hareket ederek satışları arttırmak, maliyetleri düşürmek, performans ve risk analizleri yapmak, karar mekanizmasını güçlü kılmak gibi bir çok yönetimsel talepleri karşılamak için çok önemli yere sahiptir.
Şirketteki dağınık veriler, kötü tasarlanmış, basit ve manuel yöntemlerle hazırlanmış raporlar, düşük performansa ve veri kalitesinde güvensizliğe ve çok ciddi zaman kayıplarına yol açar. İş zekası projesi doğru tasarlandığında, bilgileri analiz etmek, öngörüler oluşturmak ve gerçek zamanlı, anlık ve doğru kararlar almak çok kolaylaşır.
İş zekası uzmanı olmak için üniversitelerin, İktisat, Maliye, İstatistik, Matematik, Bilgisayar Programcılığı, Bilgisayar Mühendisliği vb. gibi bölümlerinden mezun olmak diye basit ve hızlı bir cevap verilebilir ancak tam olarak öyle değildir. Bir İş Zekası Uzmanı, mesleki becerileri ile kişisel özelliklerini birleştirerek çalışır. Sahip olması gereken bazı yetenekler bulunmaktadır. Örneğin yukarıda saydığımız bölümlerden yola çıkacak olursak, Bilgisayar Programcılığı gibi bölümlerden mezun olan arkadaşların ilave olarak istatistik, İktisat, Maliye gibi bölümleri de hobi olarak veya ilave yetenek olarak geliştirmesi gerekmektedir. Yada tam tersi, İktisat ve Maliye bölümlerinden mezun olmuş bir arkadaşımızın, İş Zekası programlarını çok iyi kullanıp kod yazabilecek düzeyde, yazılım, Programcılık gibi yeteneklerini geliştirmesi gerekmektedir. Bu bağlamda kendini geliştirenler ve gerekli programların eğitimini/sertifikasını almış olanlar, sektöre daha avantajlı bir başlangıç yapabilirler.
En başta Microsoft Excel programını çok ileri derece kullanabilmeli,
İyi bir derecede teknik İngilizce bilmeli. (yazılım, kod ve raporlama aşamalarında çok önem arz ediyor)
Sektörü hakkında bilgi sahibi olmalı.
Analitik düşünme, raporlama ve sunum becerisi olmalı.
Sabırlı, dikkatli ve detaycı olmalı.
Araştırmayı ve kendini geliştirmeyi sevmeli.
QlikView, Qlik Sense, Power Bl, Power Query, gibi raporlama programlarını çok iyi derece kullanabilen, kodlama yapabilen.
SQL ve Oracle gibi veri tabanı uygulamalarını kullanabilen
SAP, Logo ERP, Microsoft Dynamics gibi programlar üzerinden İş Zekası projeleri üretebilmeli
Uzmanların çalıştıkları sektöre, bilgi ve deneyimine, eğitimine ve sorumluluklarına göre kazançları farklılık gösterir.
Bir İş Zekası Uzmanının maaş aralığı şöyledir; (2021 yılı baz alınmıştır.)
En düşük 5.160 TL,
En yüksek 12.650 TL olup ortalama 8.130 TL’ye denk gelir.
Kişinin bilgi ve deneyimi arttıkça pozisyonu da değişir. Kıdemli İş Zekası Uzmanının maaşları ise;
En düşük 8.570 TL,
En yüksek 14.220 TL olup ortalama 10.690 TL belirlenmiştir.
Kaynak: https://www.iienstitu.com/blog/is-zekasi-uzmani
Kariyer.Net üzerinde yapılan anketlere göre ortalama 8.890 TL. Aylık (2021 yılı ortalaması)
https://www.kariyer.net/pozisyonlar/is+zekasi+analisti/nedir