Kasten Adam Öldürme Suçu ve cezası ; Herkesin doğduğu andan itibaren yaşam hakkı vardır. Yaşam hakkı kişinin en temel hakkıdır. Bir kişi herhangi başka bir kişiyi öldürerek yani o kişinin hayatına son vererek onun yaşam hakkını ihlal etmektedir. Kasten adam öldürme suçunun temel şekli Türk Ceza Kanunu 81. maddesinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeyle, kişinin yaşam hakkına verilen önem vurgulanmıştır.
Kasten Adam Öldürme Suçunda Doğrudan Kast ve Olası Kast Kavramı
Kast kavramını doğrudan kast ve olası kast olarak ikiye ayırıp incelememiz mümkündür.
Doğrudan kast kavramı kanunumuzda bilmek ve istemek eylemlerinin bir arada bulunması şeklinde belirtilmiştir. Bir kişi karşıdaki kişinin o hareket sonucunda öleceğini biliyor ve ölmesini de istiyor ise burada doğrudan kasttan söz ederiz çünkü bilme ve isteme bir araya gelmiştir. Ancak bir şahıs, söz konusu kişi veya kişilerin öleceğini veya ölebileceklerini biliyor ve böyle bir neticeyi de kabulleniyorsa burada olası kast vardır. Örneğin bir kişi diğer bir kişiyi öldürmek için onun bulunduğu uçağı düşürmeye kalkarsa uçak içinde bulunan diğer yolcuların da öleceğini bileceğinden bunu kabullenmiş ve diğer yolcuları olası kastla öldürme suçu işlemiş olur.
Kasten Adam Öldürme Suçu Nasıl İşlenir?
Kasten adam öldürme suçunu herkes tarafından işlenebilen genel nitelikli suçlardandır. Sağ doğan ve yaşayan her kişiye karşı kasten öldürme suçu işlenebilir. Suçun işlenmesi bakımından bir şekil zorunluluğu yoktur. Yani kasten öldürme suçunu işleyen kişi bu suçu herhangi bir fiille işleyebilir, serbest hareketli bir suçtur. Serbest hareketli bir suç olması bakımından kasten adam öldürme suçu icrai bir hareketle işlenebileceği gibi ihmali bir hareketle de işlenebilir. İcrai hareket, dış dünyada algınabilebilen, bir hareket sonucu oluşan durumlardır. Kasten öldürme suçunun icrailiği bakımından örnek A kişisinin B kişisini bıçaklayarak öldürmesidir. İhmali hareket ise kişiden beklenenin yapılmamış olması ve bunun neticesinde olumsuz sonuçlar meydana getirmesidir. Kasten öldürme suçunun ihmali olarak işlenmesine örnek olarak doktorun hastaya müdahale etmemesi ve bunun neticesinde hastanın ölmesi halinde doktorun ihmali davranışıyla ölümün gerçekleşmesidir.
Kasten öldürme suçunda bir kişi başka bir kişiyi öldürerek veya ölümüne sebep olarak bu suçu tamamlamış olur.
Kasten adam öldürme suçunun cezası Türk Ceza Kanununun 81. maddesinde düzenlenmiştir. ‘Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.’
Kişinin, suçun kanunî tanımındaki unsurların gerçekleşebileceğini öngörmesine rağmen, fiili işlemesi hâlinde olası kast vardır. Bu hâlde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda müebbet hapis cezasına, müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda yirmi yıldan yirmi beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur; diğer suçlarda ise temel ceza üçte birden yarısına kadar indirilir.
Kasten adam öldürme suçunda sanık için bazı hallerde cezada arttırama veya indirime gidilebileceği gibi failin kasten adam öldürme fiilinin cezasızlığını gerektirecek haller de olabilir. Bu haller aşağıda detaylı olarak belirtilmiştir.
Kasten Adam Öldürme Suçunun Nitelikli Halleri
Kasten adam öldürme suçunun cezasının müebbet hapis cezası olarak belirlendiğini belirttik. Peki her halde bu ceza aynı mıdır? Yoksa bazı hallerde artıp azalmakta mıdır?
Kasten öldürmenin nitelikli şeklinde failin; öldürme amacı, öldürme şekli, öldürdüğü kişi gibi nedenlerle kasten öldürme suçunun temel şekline göre fail daha ağır ceza alır. Kasten adam öldürme suçunun nitelikli haller Türk Ceza Kanununun 82. maddesinde düzenlenmiştir. Bu nitelikli haller;
suçunun işlenmesi halinde, kişi ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Kasten Adam Öldürmeye Teşebbüs Suçu ve Cezası
Teşebbüs bir suçun işlenmesine, suçu işlemek bakımından elverişli ve icrai hareketler ile başlayıp, suçun failinin elinde olmayan sebeplerle işlenememesi hali olarak ifade edilebilir. Bu bağlamda kasten adam öldürmeye teşebbüs, öldürmeye elverişli davranışlarla başlayıp suçu işleyecek olan kişinin elinde olmayan sebeplerle suçu işleyememesi olarak ifade edilebilir.
Kasten adam öldürme suçunu işlemek isteyen fail, teşebbüs aşamasında kalsa dahi işlemeye kast ettiği suçtan cezalandırılır. Türk Ceza Kanunu 35. maddesi 2. fıkrasında bu durum düzenlenmiştir. ‘Suça teşebbüs halinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine on üç yıldan yirmi yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine dokuz yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Diğer hallerde ise verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir. ‘
Yargıtay İçtihadında Kasten Adam Öldürme Suçu
Kasten adam öldürme söz konusu olduğunda, teşebbüs de suç olarak belirlendiğinden ve bir yaralama durumunda bunun kasten adam yaralama mı yoksa kasten adam öldürmeye teşebbüs mü olduğunu belirlemek ihtilaflı bir konu olduğundan Yargıtay’ın bir örnek içtihadını incelemek yararımıza olacaktır.
Yargıtay kararına göre bir eylemin kasten öldürmeye teşebbüs mü, yoksa kasten yaralama mı sayılacağının belirlenmesi sırasında; fail ile mağdur arasındaki husumetin nedeni ve derecesi, failin suçta kullandığı saldırı aletinin niteliği, darbe sayısı ve şiddeti, mağdurun vücudunda meydana getirilen yaraların yerleri, nitelik ve nicelikleri, hedef seçme imkânının olup olmadığı, failin fiiline kendiliğinden mi, yoksa engel bir nedenden dolayı mı son verdiği gibi ölçütler esas alınmalıdır.
Diğer bir karar ise kasten adam öldürme suçunda ceza indirimine sebep olan haksız tahriktir.
Yargıtay diğer bir kararında şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince haksız tahrik olup olmadığı şüpheli olduğunda sanık lehine karar verilmesi ve haksız tahrik indiriminin uygulanması yönünde karar vermiştir.
Kasten adam öldürme suçunda kesin bir şekilde ispat edilemeyen ve şüphe bulunan durumlarda şahısların suçlanamayacağı. Şüpheden sanık yararlanacağı ilkesi gereği diğer bir kararda üzerlerine atılı kasten öldürme suçunu işledikleri hususunda her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunamayan, diğer sanıklar tarafından maktulün öldürülmesi yönünde alınan karara iştirak etmeyen ve başlangıçtan beri maktule herhangi bir zarar verilmesine engel olmaya çalışan sanıkların kasten öldürme suçundan beraalları yerine mahkumiyetlerine karar verilmesinin isabetli olmadığına karar vermiştir.
Silah, saldırmak ya da savunmak amacıyla kullanılan her türlü araçtır. Bu araçlar ateşli silahlar, patlayıcı maddeler, saldırı ve savunmada kullanılmak üzere yapılmış her türlü kesici, delici ve bereleyici alettir. Bu araçların en tipik ve kasten adam öldürme suçlarında kullanılanları bıçak, tabanca, tüfektir. Ayrıca suçun işlenmesinde olay bakımından elverişli olan başka cisimler mesela çekiç gibi araçlar da silah olarak değerlendirilebilmektedir.
Kasten öldürme mi kasten yaralama mı kasten öldürmeye teşebbüs mü bulunduğuna dair çekişmeli durumlarda Yargıtay genellikle,öldürmeye elverişli silah kullanılmasını öldürme kastının bulunduğu şeklinde yorumlamaktadır.
Silahlı adam öldürme suçunda ceza, kasten adam öldürme suçunun temel şeklindeki müebbet hapis cezasıdır.
18 yaşını doldurana kadar herkes çocuktur. Çocukların ceza sorumluluğu yani işledikleri bir suçtan ve dolayı ceza almaları bakımından yaş sınırlamaları vardır. 18 yaşının altında, adam öldürme suçunu işleyen bir kişi bakımından;
Yaş kriterlerine dikkat edilmesi ve savunmanın bu yönde yapılması bakımından bir
ceza avukatı
na başvurulmalıdır.
Kan gütme ve Töre Nedeniyle İnsan Öldürme Suçu ve Cezası Nedir?
Ülkemizde özellikle bazı yörelerde kan gütme ve töre nedeniyle kasten adam öldürme vakalarına sık rastlanmaktadır. Türk Ceza Kanununda bu haller nitelikli hal olarak belirlenmiş olup, kan gütme ve töre nedeniyle kasten adam öldürme suçunu işleyenlerin cezası ağırlaştırılmış müebbet olmaktadır.
Tasarlayarak Adam Öldürme Suçu ve Cezası nedir?
Tasarlayarak adam öldürme suçu, birini öldürmek isteyen kişinin o kişiyi öldürmeden önce araya bir süre girmesi ve failin bu sürede öldürme kararından vazgeçmemesi ve sonucunda adam öldürme suçunu işlemesidir. Tasarlayarak adam öldürme, kasten öldürmenin nitelikli halidir. Nitelikli hallerde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.
İhmali davranış, kişiden beklenenin yapılmamış olması ve bunun neticesinde olumsuz sonuçlar meydana getirmesidir. Kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi Türk Ceza Kanunu 83. madde de düzenlenmiştir. Bu suçun işlenmesi bakımından ihmali hareketin icrai harekete eşdeğer olması gerekir. İhmali davranışın icrai davranışa eşdeğer kabul edilebilmesi için kişinin;
Kasten adam öldürmede ihmali davranışta bulunan kişilerin garantör olması gerekir. Garantör, güvence veren ve olay bakımından gözetleyen, denetleyen, müdahalede bulunan kişidir.
İhmali davranışla ölüme neden olan kişi hakkında, temel ceza olarak, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine yirmi yıldan yirmi beş yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine on beş yıldan yirmi yıla kadar, diğer hallerde ise on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunabileceği gibi, cezada indirim de yapılmayabilir.
Kasten Adam Öldürme Suçunun Haksız Tahrikle İşlenmesi
Haksız tahrik, hukuk kurallarına aykırı bir şekilde bir kişinin başka bir kişinin şahsında veya malvarlığında zarar meydana getirmesidir. Haksız tahrik altında kalan kişi şiddetli elem ve üzüntü içinde olmalıdır. Nitekim suçun faili yani suçu işleyen kişi de bu haksız fiilin etkisi altında kalarak, psikolojik anlamda duyduğu elem, acı ve öfke ve benzeri duygu durumlarının etkisi nedeni ile suçu işlemiş olmalıdır.
Kasten adam öldürme suçunun haksız tahrikle işlenmesi ceza sorumluluğunu azaltan, cezada bir indirim nedenidir.
Kasten adam öldürme suçunda haksız tahrikin derecesine göre adam öldürme suçunu işleyen kişiye ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine on sekiz yıldan yirmi dört yıla ve müebbet hapis cezası yerine on iki yıldan on sekiz yıla kadar hapis cezası verilir.
Kasten Adam Öldürme Suçunda Meşru Müdafaa
Halk arasında meşru müdafaa kavramı yerine nefsi müdafaa kavramı kullanılmaktadır. Meşru müdafaa kişinin kendisine ya da bir başkasına yönelen saldırıyı ölçülü ve saldırıya karşı orantılı bir şekilde güç kullanarak kendisini savunmasıdır. Nefsi müdafaa ise kişinin kendisini koruma fiilidir. Meşru müdafaa ile nefsi müdafaa kavramları karşılaştırıldığında kasten adam öldürme suçu bakımından meşru müdafaa kavramını kullanmak daha uygundur.
Halk arasında nefsi müdafaa olarak bilinen meşru müdafaa, esasen kişinin bir saldırı altında kendini, yakınlarını veya bir başkasını korumak maksadı ile korumanın amacı ile bağdaşır ölçüde, yaptığı müdahaleyi ifade etmektedir. Meşru müdafaa da saldırıya uğrayan kişinin güç kullanmak dışında bir seçeneğinin kalmamış olması gerekir. Meşru müdafaa durumunda yani, gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda o hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmeyecektir.
Kasten Adam Öldürme Suçunda Zaman Aşımı
Kasten adam öldürme suçu ceza davaları kapsamındadır. Dava zamanaşımı, ceza davalarına özgü suç tarihinden itibaren yasada yazılı süre içinde sanığın yargılanmasının tamamlanması eğer yargılama tamamlanmazsa bu davanın düşmesidir.
Kasten adam öldürme suçu aşağıdaki dava zaman aşımlarına tabidir.
Temel şekli bakımından dava zaman aşımı süresi 25 yıldır.
Suçun nitelikli hallerinden birinin vuku bulması halinde dava zaman aşımı süresi 30 yıl olacaktır.
Belirlenen süreler içinde kasten adam öldürme suçunda yargılama tamamlanmazsa sürenin dolmasıyla yargılama yapılamaz.
Kasten Adam Öldürme Suçu Yetkili ve Görevli Mahkeme
Kasten adam öldürme suçu kural olarak soruşturulması ve kovuşturulması şikayete tabi bir suç değildir. Kasten öldürme suçu bakımından görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir. Kasten öldürmeye teşebbüs suçunda ise yetkili mahkeme teşebbüste, son icra hareketinin gerçekleştirildiği yer mahkemesidir.