Engelli malullük durumu tespiti 4A ve 4B sigortalıları için Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği kapsamında yapılmaktadır. 4C sigortalılarının maluliyet tespiti ise; çalıştıkları kamu kurumunun ilgili yönetmeliğine göre yapılmaktadır.
Engelli malullük durumu tespitinde malul bireyin bir masrafının olmaması ile beraber, Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünün kendilerini sevk ettikleri hastaneden sağlık raporu düzenlemeleri gerekmektedir. Rapor sonucunda verilen karar yine müracaatta bulunulan Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünden öğrenilebilmektedir.
Maluliyet aylığı alabilmesi için kişinin sağlaması gereken koşullar aşağıdaki gibidir:
Kurumca yetkilendirilmiş olan sağlık kurulu tarafından malullük durumu tespiti yapılmaktadır. Maluliyet oranının tespiti, çalışma gücü kaybı ve meslekte kazanma gücü kaybı oranları, erken yaşlanma durumu gibi haller dikkate alınarak malullük durumunun derecesi belirlenmektedir.
Yetkili hekimler ve diş hekimleri sağlık kurulunda yer almaktadır. Sağlık kurullarının düzenledikleri raporları ve tıbbi belgeleri kurum mevzuat hükümleri kapsamında değerlendirmeye almaktadır.
Değerlendirme sonrasında 3 karar çıkabilmektedir. Kişinin malul olduğuna karar verilebileceği gibi malul olmadığına da karar verilebilmektedir. Aynı zamanda ara karar da çıkabilmektedir.
Sigortalının bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya en yakın Sosyal Güvenlik Merkezine maluliyet aylığı için başvuruda bulunulabilmektedir. Yazılı olarak başvuru yapılmalıdır. Ardından engelli malullük durumu tespiti için kişi hastaneye sevk edilmektedir.
İlgili kurumun sağlık kurulu gerekli muayeneleri yaptıktan sonra sigortalının maluliyet şartlarını taşıyıp taşımadığı ile ilgili bir karara varmaktadır.
Sağlık kurulu raporunda ve başvuru dosyasında eper eksik belge veya bilgi var ise; gerekli olan tıbbi bilgilerin ve belgelerin tamamlanması gerekmektedir.
Ancak bu şekilde daha doğru değerlendirme yapılabileceği için böyle durumlarda engelli malullük durumu tespitinde ara karar alınmaktadır ve eksikliklerin tamamlanması beklenmektedir.
Kurumca engelli malullük durumu tespit edilmiş olan ve malullük aylığı alan kişilere kontrol muayenesi yapılabilmektedir. Kurumun kontrol muayenesine gerek görmesi halinde; kişiye bu karar tebliğ edilmektedir.
Kontrol muayenesi için bir tarih verilmektedir. Bu tarihten önce bağlı olunan kurumun ilgili ünitesine giderek müracaatta bulunulmalıdır.
Kontrol muayenesine gerek duyulan durumlar ise şu şekildedir:
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine itiraz için dilekçe vererek, maluliyet tespit kararına itirazda bulunulabilmektedir. Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu bu itirazı dikkate almaktadır. Yüksek Sağlık Kurulu’ndan bağımsızdır ve itiraz sonucunda verdiği karar geçerlidir. Bütün sağlık kurulu raporlarının ve tıbbi belgelerin incelenmesi ile beraber bir karara varmaktadır.
İtiraz süreci ile ilgili bilgi almak isteyenler; bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü aracılığı ile süreç ile ilgili bilgi talep edebilmektedirler.
E-devlet şifreniz ile birlikte, turkiye.gov.tr sisteminden ve SGK aracılığı ile yapılabilmektedir.
18 yıl sigortalılık süresi ve en az 4.100 prim günü şartı bulunmaktadır.
Engelli malullük durumu tespiti sonrasında engel oranının en az %40 olması gerekmektedir.