Mektup Nasıl Yazılır? Mektup Zarfı Nasıl Yazılır?

Teknolojinin bu kadar geliştiği, anlık olarak iletişim kurulabilen, hatta çoğu zaman iletişimden bıkacak kadar kolayca haberleşebildiğimiz bir zamanda kim, mektup nedir ve mektup nasıl yazılır diye merak eder, değil mi? Hem iletişimde bir nostalji olarak kullanabileceğiniz hem de hâlâ yaygın olarak kullanılan türleri ile mektup nedir , mektup nasıl yazılır açıklıyoruz:

Mektup Nedir?

Mektup nedir sorusunun en kısa cevabı, kökeni çok eskiye dayanan önemli bir iletişim aracı olması. Ancak tabii mektup nedir daha iyi anlayabilmek için bu tanımı detaylandırmak gerekiyor: Bir düz yazı türü olan mektup , çoğunlukla birbirinden ayrı yerlerde bulunan kişi ya da kurumlar arasında, özel ya da resmi haberleşmeyi sağlayan, zarfa koyularak genellikle posta yoluyla gönderilen çok eski bir iletişim aracıdır. Mektup göndermenin amacı bir şeyi haber vermek, sormak, istemek ya da karşı tarafa duygularını bildirmek olabilir.

Mektup eş anlamlısı : Mektup Arapça kökenli bir kelime olmakla beraber, Farsça’da name, Türkçe’de betik ya da bitig olarak karşılık bulur.

Peki, modern dünya insanı için mektup nedir? Teknolojinin pek çok farklı biçimiyle birlikte anlık olarak iletişim kurmaya olanak vermesi, mektubun hayatımızdaki yerini “haberleşmek” bağlamından kopardı; ancak hislerin karşı tarafa en doğal ve samimi şekilde aktarılması bağlamında mektup hâlâ önemini koruyan bir iletişim aracı diyebiliriz.

Mektup Nasıl Yazılır?

Mektup nasıl yazılır elbette ki önemli bir konu. Temelde, giriş – gelişme – sonuç bölümlerinden oluşan bir düz yazı türü olsa da, mektubu biçimsel olarak ayrı kılan bazı özellikleri vardır.

Mektup nasıl yazılır adım adım bakalım:

• Yer ve tarih bilgisi virgül ile ayrılarak kağıdın sol üst köşesine yazılır. Örneğin; İstanbul, 20 Şubat 2020 gibi.
• Mektup karşı taraf ile yazılı bir ‘konuşma’ anlamına geldiği için, mektup yazılan kişi ya da kuruma sesleniş niteliğindeki hitap cümlesi ile başlatılır. Hitap, mektup yazılan kişi ile samimiyet derecesine ve mektubun türüne (özel, edebi, resmi mektup ya da iş mektubu) göre ele alınmalıdır.
• Hitap cümlesinden sonra virgül koyulur ve 2 satır aşağısından yeni bir paragraf ile giriş bölümü başlatılır. Burada mektubun amacı ve konusundan kısaca bahsedilir.
• Kısa bir bilgilendirmeden sonra, yeni bir paragraf ile gelişme bölümünde mektubun içeriği, istenilen biçim ve uzunlukta detaylandırılarak anlatılır.
• Bitiriş ise son paragrafta yani sonuç bölümünde konunun bağlanması ve karşı tarafa iletilmek istenilen dileklerle yapılır.
• Sağ alt köşeye ad – soyad yazılarak istenirse imza da atılabilir.
• Mektubun türü ne olursa olsun, karşı tarafın konuyu daha rahat anlaması için, metin içeriği genel olarak giriş – gelişme – sonuç bölümleri şeklinde kurgulanmalıdır.
• Karşı tarafa verilen değer ve gösterilen özenin bir ifadesi olarak mektup, temiz bir kağıda ve biçimsel olarak düzenli bir şekilde yazılmalıdır.

Mektup nasıl yazılır sorusunun teknik ve kolay cevabı böyle, içeriği ise tamamen sizin ellerinizde. En son “Söz uçar yazı kalır” sözünü de hatırlatarak, mektuplarınızı yazarken düşünerek, emek vererek yazmanızı öneririz. Hâlâ mektup yazan birileri kaldıysa tabii.

[ilgiliMakale icerik_id=”1034″]

Mektup Zarfı Nasıl Yazılır?

Zarfın ön yüzünün sol üst köşesine ‘gönderenin adı, soyadı ve adresi’ yazılır. Mektubun alıcıya ulaşmaması durumunda mektup, bu adrese geri gönderileceği için dikkatle eksiksiz yazılmalıdır.

Zarfın ön yüzünün orta sağ kısmına ‘alıcının adı, soyadı ve adresi’ yazılır. Adres açık ve net bir şekilde yazılmalı, eğer el yazısı ile yazılıyorsa okunaklı olmalıdır. Bilgiler online ortamda yazılıp, etikete baskı alınarak yapıştırılabilir de. Bu kısım şu bilgileri içermelidir:

• Ad Soyadı
• Mahalle Adı,
• Sokak Adı, Ev No, Kat, Daire
• Posta kodu İlçe/il

Pul sağ üst köşeye yapıştırılır. Pullar alıcı adresin uzaklığına göre değişiklik gösterebilir. Posta pulunu kırtasiyelerden alabileceğiniz gibi PTT şubelerinden de edinebilirsiniz.

Mektup zarfı nasıl yazılır öğrenmek için aşağıdaki mektup zarfı örneği görselini inceleyebilirsiniz.

Mektup Türleri Nelerdir?

Mektup nedir ve mektup nasıl yazılır sorularının cevapları, farklı türlere göre biraz değişebiliyor aslında. Mektuplar türlerine göre 5’e ayrılır:

1. Özel Mektup
2. Edebî Mektup
3. Açık Mektup
4. İş Mektupları
5. Resmi Mektuplar

Özel Mektup Nedir?

Birbirini tanıyan iki kişi arasında yazılan, içeriği yazan ve okuyan arasında şekillenen, üslubu kişilerin yakınlığı, samimiyeti gibi durumlara göre belirlenen kişiden kişiye yazılmış mektuplardır.

Özel mektup nasıl yazılır?

• Mektubun konusunu her şey oluşturabilir; hisler, düşünceler, duygular, haberler, öneriler, gözlemler…
• Tanışan iki kişi arasında bir haberleşme türü olduğu için samimi, doğal, rahat, özgür ve edebiyat kurallarından bağımsız olarak anlatılmak istenenlerin kaleme alındığı bir mektup türüdür. Ancak özel mektuplar da mektup yazılan kişiyle yakınlık derecesi, kişinin kültür düzeyi ve yaşı dikkate alınarak yazılmalıdır.
• İçten ve senli benli bir dil kullanılabilir.
• Özel mektup türünde dil, mektubun konusuna göre göndergesel*, heyecana bağlı** işlevde ya da alıcıyı harekete geçirme*** işlevinde kullanılabilir.
• Anlatım türü bağlamında çoğunlukla betimleyici, öyküleyici bir anlatım tarzı söz konusudur.
• Tebrik, teşekkür, taziye, telgraf, davetiye gibi alt türleri vardır.

*Göndergesel İşlev: Dilin ‘bilgi verme’ amacıyla kullanılmasıdır. Bu bilgi verme eylemi doğru, nesnel ve gözlemlenebilir olmalıdır. Kullanma kılavuzları, bilimsel bildiriler, makaleler dilin göndergesel işlevde kullanıldığı türlere örnek olarak verilebilir.

**Heyecana Bağlı İşlev: Öznelliğin hakim olduğu bir anlatımdır. İçerikte heyecanlar, üzüntüler, korkular kısacası duygular aktarılır. Eleştiri yazıları, öznel betimlemeler, lirik şiirler dilin heyecana bağlı işlevde kullanıldığı türlere örnek olarak verilebilir.

***Alıcıyı Harekete Geçirme İşlevi: Oluşturulan içerik çağrı niteliğindedir ve karşı tarafta bir tepki/ hareket yaratmayı hedefler. Reklam metinleri, el ilanları, propaganda söylemleri dilin alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanıldığı türlere örnek olarak verilebilir. Rica, istek ve emir cümleleri bu kapsamdadır.

Edebî Mektup Nedir?

Genel olarak sanat, edebiyat ya da düşünce alanlarında önemli bir noktaya gelmiş insanların, birbirlerine, ailelerine ya da sevgililerine hitaben kaleme aldıkları sanatsal değer taşıyan mektuplardır.

• Mektubun içeriği ve üslubu, iki tarafın ilişkisine ve iletişimine göre belirlenir.
• Mektubun konusunu hayata dair her durum ve duygu oluşturabilir.
• Edebî mektuplar, mektubu yazan edebiyat, sanat ya da düşünce insanının duygu ve düşünce dünyası, hayat tarzı, bakış açısı ve yaşadığı dönem hakkında bilgi vermesi bağlamında belge niteliği de taşır.
• Edebî mektuplardan oluşan kitaplara ‘Mektûbât’ yani ‘Mektuplar’ adı verilir. Edebiyat ve sanat tarihimizde pek çok edebî mektubun kitaba dönüştürüldüğünü görebiliriz.
• Edebî mektuplar şahısa değil de, topluma hitaben de yazılabilir ve tıpkı açık mektup türünde olduğu gibi gazete, dergi ya da online bir mecrada yayınlanabilir. Sonrasında bir araya getirilerek kitaba dönüştürülebilir.

Mektûbât örneği olarak;

• Dostlukları lise yıllarında başlamış Türk edebiyatının çok önemli iki ismi Cahit Sıtkı Tarancı ve Ziya Osman Saba arasında yazılmış mektupların derlendiği “Ziya’ya Mektuplar” kitabı,
• Nazım Hikmet ’in on yıl boyunca Kemal Tahir’e mapushaneden yolladığı mektuplardan oluşan “Kemal Tahir’e Mapushaneden Mektuplar” kitabı,
• Vincent Van Gogh ’un on yedi yıl boyunca kardeşi Theo ’ya yazdığı mektupların derlendiği “Theo’ya Mektuplar” kitabı,
• Franz Kafka ’nın Prag’da tanıştığı gazeteci Milena Jesenská ’ya olan büyük aşkını anlattığı “ Milena’ya Mektuplar ” kitabı,
• Victor Hugo ’nun annesi ve aşkı arasında kalışını okuduğumuz “Nişanlıya Mektuplar” kitabı,
• Birbirine tutku ile bağlı Sabahattin Eyuboğlu ve kardeşi Bedri Rahmi Eyuboğlu ’nun ayrı oldukları zamanlarda dünyalarını birbirlerine açtıkları “Kardeş Mektupları” kitabı verilebilir.

Bu mektuplaşmalar sayesinde kişilerin yaşadıkları dönemin edebiyat, kültür, sanat ve toplumsal hayatına dair bilgiler edinebildiğimiz gibi, mektubu yazan sanatçı, edebiyatçı ya da düşünürü daha yakından tanıma fırsatımız da olur.

Açık Mektup Nedir?

Herhangi bir görüşü, düşünceyi açıklamak veya savunmak için bir kuruma, kişiye, gruba ya da halka hitaben yazılan; gazete, dergi ya da online platformlar aracılığı ile herkese açık olarak yayınlanan mektuplara açık mektup denir. Açık mektuplar, makale, deneme, fıkra gibi türlerden birine uygun olarak kaleme alınabilir.

Açık mektuplara örnek olarak, Milli Edebiyat akımının önemli isimlerinden biri olan Ali Canib ’in 1918 yılında “Milli Edebiyat Meselesi ve Cenap Bey’le Münakaşalarım” isimli eserinde toplamış olduğu mektupları verebiliriz. Yakın dönemde yayınlanmış bir örnek olarak da, Prof. Dr. Selçuk Şirin’in üniversite tercihi yapacak öğrencilere hitaben Hürriyet gazetesinde yazmış olduğu “Üniversite tercihi yapacak adaylara açık mektup (2017)” başlıklı mektubunu söyleyebiliriz.

İş Mektubu Nedir?

Şirketlerin, ticari işletmelerin birbirleriyle ya da özel kişilerle yaptıkları iş odaklı yazışmalara iş mektubu denir.

• İş mektupları kişiler ile kişiler, kurumlar ile kurumlar ya da kurumlar ile kişiler arasında bir iletişim yöntemi olarak kullanılabilir.
• Bu tür mektupların içeriği herhangi bir iş durumuyla temellenir ve satış, sipariş, bilgi isteme, alacak, şikayet, başvuru, borç, tavsiye gibi konularda olabilir. Özetle iş mektuplarının hedefi bir iş, hizmet ya da ticari bir faaliyet gerçekleştirmektir.
• İş mektubunun içeriği kurgulanırken, karşı tarafın istenmeyecek ve farklı anlamlar çıkarmasına yol açmamak için yalın, net, ciddi ve açık bir anlatım kullanılmalıdır.
• Metin, kısa ve öz olacak şekilde gereksiz detaylardan kaçınarak ele alınmalıdır.
• İş mektuplarında saygı ifadelerinde abartıya kaçmamak gerekir.
• Dil, iş mektuplarında göndergesel işlev ve alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılabilir.
• Bu tür mektuplarda açıklayıcı bir anlatım söz konusudur. Dolayısıyla metin, karşı tarafın sorunu ve talebi daha rahat anlayabilmesi için giriş – gelişme – sonuç bölümleri şeklinde kurgulanmalıdır.
• Pek çok farklı konu tek mektuba sıkıştırılmak yerine, her iş için ayrıca mektup yazılması daha uygundur.
• İş mektuplarının özelleşmiş bir yazılma biçimi/kalıbı vardır.

İş mektubu nasıl yazılır?

• Mektuba, kişi ya da kurum olması fark etmeksizin alıcının adı ve adresi ile başlanır.
• Kağıdın sağ üst köşesine tarih ve yer bilgisi eklenir. İsim, adres ve tarihten sonra orantılı bir boşluk bırakılarak mektup içeriği oluşturulur.
• Sonuç bölümünde ise karşı tarafa saygı ifade eden bir cümle ile mektup bitirilir.
• Kağıdın sağ alt kısmına, içeriğin bitiminden hemen sonra mektubu yazan kişinin adı – soyadı yazılır ve imza atılır.
• Mektup eğer bir iş mektubuna cevaben yazılıyorsa, kağıdın başında ‘ilgi’ bölümü oluşturularak gelen mektubun tarihi ve numarası buraya yazılmalıdır.
• Mektup bilgisayar ortamında yazılmalı ve çizgisiz beyaz kağıda çıktı alınmalıdır. Kağıt biçimsel olarak düzenli olmalıdır. Mektubun bilgisayar ortamında yazılması mümkün değilse mutlaka siyah renkte mürekkepli kalem ya da tükenmez kalem kullanılmalı ve okunaklı yazılmalıdır.
• Kurumlar iş mektuplarında kendi antetli kağıtlarını kullanabilirler.

Resmi Mektup Nedir?

Devlet kurumlarının ya da tüzel kişi niteliği kazanmış meslek odası, sendika gibi çeşitli kuruluşların kendi aralarında ya da kişilerle yaptıkları yazışmalara resmi mektup denir. Resmi mektuplara en bilindik örnek olarak dilekçeler verilebilir.

Dilekçe Nasıl Yazılır?

• Resmi mektuplar kurumdan kuruma, kişiden kuruma, kurumdan kişiye yazılabilir.
• Resmi mektuplar yazılırken anlatımın ciddi, yalın, açık, abartıya kaçmayan, durumu kısa ve öz şekilde ifade eden bir tarzda olmasına dikkat edilmelidir.
• Mektubun, konudan uzaklaşmadan, ilgisiz ayrıntılara ve özel isteklere yer vermeden, süslü ifadeler kullanmadan yazılması gerekir.
• Resmi mektuplarda dil, göndergesel işlev ve alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılabilir.
• Mektubun yazılacağı kuruma göre mektup posta, faks ya da mail aracılığıyla gönderilebilir.
• Bu tür mektuplarda, mektubun dikkate alınması için kurallara uyulma gerekliliği vardır.
• Resmi mektupların biçim, içerik ve gönderilme şeklinin nasıl olacağı genellikle yönetmeliklerle belirlenmiştir.

Resmi mektup nasıl yazılır?

• Mektubun yazılacağı kurumun adı ve yeri, kağıdın en üstünde, kağıt ortalanarak büyük harflerle yazılmalıdır.
• Kağıdın sağ üst köşesine tarih bilgisi eklenmelidir.
• Giriş paragrafında konu kısaca anlatılmalı, gelişme paragrafında da konunun açıklaması yapılmalıdır. Sonuç bölümü ise mektup alt makama yazılıyorsa “rica ederim” , üst makama yazılıyorsa da “arz ederim” kalıbıyla bitirilmelidir.
• Eğer mektup başka bir mektuba cevap niteliği taşıyorsa, yazıya başlamadan önce hangi tarih ve sayılı yazıya cevap olarak yazıldığı belirtilmelidir.
• Mektup ile birlikte teslim edilecek belgeler varsa, metnin sol alt kısmında belge başlıkları numara verilerek sıralanmalıdır .
• Mektup bilgisayar ortamında yazılmalı ve çizgisiz beyaz kağıda çıktı alınmalıdır. Kağıt biçimsel olarak düzenli olmalıdır. Mektubun bilgisayar ortamında yazılması mümkün değilse mutlaka siyah renkte mürekkepli kalem ya da tükenmez kalem kullanılmalı ve okunaklı yazılmalıdır.

Edebiyat Dünyasında Mektup

Roman, öykü, şiir, eleştiri yazısı, seyahatname gibi edebi türlerin yazımında da mektup kullanılabilir. Özellikle hikaye ve romanlarda kahramanların iç dünyalarını daha iyi ifade edebilmek için mektubun bir araç olarak kullanıldığına sıklıkla rastlanır.

Mektubun bir araç olarak kullanıldığı edebi eserlere örnekler:

• Hüseyin Rahmi Gürpınar – Mutallaka
• Oğuz Atay – Ne Evet Ne Hayır (Korkuyu Beklerken)
• Reşat Nuri Güntekin – Bir Damla Gözyaşı (Sönmüş Yıldızlar) / Bir Hazin Hakikat / Yalan / Bir Hayal Kırıklığı / Kumandanın Şoförü / Bir Kadın Düşmanı
• Halit Ziya Uşaklıgil – Bir Valide Tarafından (Bir Hikaye-i Sevda)
• Sait Faik Abasıyanık – Sevgiliye Mektup
• Goethe – Genç Werther’in Izdırapları
• Halide Edip Adıvar – Handan
• Memduh Şevket Esendal – Bir Kadının Mektubu (Otlakçı)
• Haldun Taner – Şeytan Tüyü (Yalıda Sabah)
• Cenap Şahabeddin – Hac Yolunda / Avrupa Mektupları
• Ömer Seyfettin – Bahar ve Kelebekler / Tarih Ezeli Bir Tekerrürdür / Aşk ve Ayak Parmakları  (Yüksek Ökçeler) / Sivrisinek / Lokantanın Esrarı
• Honore de Balzac – Vadideki Zambak
• Yakup Kadri Karaosmanoğlu – Kadınlık ve Kadınlarımız / Bir Ölünün Mektupları (Bir Serencam) / Milli Savaş Hikayeleri / Okun Ucundan
• Cevat Şakir Kabaağaçlı: Mektuplarla Halikarnas Balıkçısı
• İnci Aral – Mehmet Kaptan (Uykusuzlar)
• Ahmet Rasim – Şehir Mektupları
• Aka Gündüz – İki Bayram
• Necip Fazıl Kısakürek – Anneme Mektup / Zindandan Mehmed’e Mektup
• Bedri Rahmi – Birinci Mektup, İkinci Mektup
• Orhan Veli – Oktay’a Mektuplar

seo nasıl yapılır