Mini Network Kursu: #02 OSI & TCP/IP Modelleri

OSI Modeli

OSI-Open Systems Interconnection ( Açık Sistemler Bağlantısı ) modeli, uluslararası bir standart belirleme kuruluşu olan Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO-International Organization for Standardization ) tarafından oluşturulmuştur . Bir iletişim sisteminin fonksiyonlarını tanımlamak için referans bir model olarak tasarlanmıştır. OSI modeli, ağ standartları ve cihazları oluşturmak ve uygulamak için bir çerçeve sunar ve farklı bilgisayarlardaki ağ uygulamalarının ağ medyasıyla nasıl iletişim kurabildiğini açıklar.

OSI modelinde yedi katman vardır ve her katman bir ağda dolaşan verilerin farklı bir işlevini açıklamaktadır. İşte bu katmanların grafiksel gösterimi:

Katmanlar genellikle son katmandan itibaren numaralandırılır, yani Fiziksel katmanın ilk katman (Layer 1) olduğu kabul edilir. Bu katmanları hatırlamakta fayda var, çünkü CCNA sınavında bunlarla ilgili birkaç soru olacak.

Peki, bu katmanların amacı nedir?
Bunlar en çok satıcılar tarafından kullanılır. Bazı işlevselliklerini bir ağ aygıtına uygulamalarına olanak tanırlar ve bu, diğer üreticilerin aygıtlarıyla daha kolay birlikte çalışabilirlik sağlar.

İşte OSI modelinin katmanlarının her birinin kısa bir açıklaması.

• Fiziksel(Physical) – bitlerin bir cihazdan diğerine nasıl taşınacağını tanımlar. Kabloların, konektörlerin ve ağ arayüz kartlarının nasıl çalışması gerektiğini ve bitlerin nasıl gönderileceğini ve alınacağını ayrıntılarıyla açıklar.
• Veri Bağlantısı(Data Link – Bir paketi bir çerçeveye (frame) yerleştirir. Çerçeve, aygıtların iletişim kurmasını sağlayan bir başlık ve bir art bilgi içerir. Bir başlık (en yaygın olarak) bir kaynak ve hedef MAC adresi içerir. Bir art bilgi, iletim hatalarını tespit etmek için kullanılan Frame Check Sequence alanını içerir. Veri bağlantı katmanı iki alt katmana sahiptir:

1. Mantıksal Bağlantı Kontrolü-Logical Link Control – akış kontrolü ve hata tespiti için kullanılır.
2. Medya Erişim Kontrolü-Media Access Control – donanım adresleme ve erişim yöntemini kontrol etmek için kullanılır.

• Network-Ağ – cihaz adresleme, yönlendirme ve yol belirlemeyi tanımlar. Cihaz (mantıksal) adresleme, bir ağdaki bir ana bilgisayarı tanımlamak için kullanılır (örneğin IP adresiyle).
• Transport-Taşıma – üst katman protokollerinden alınan büyük veri parçalarını segmentlere ayırır. İki bilgisayar arasındaki bağlantıları kurar ve sonlandırır. Akış kontrolü ve veri kurtarma için kullanılır.
• Session-Oturum – iki sistem arasında bir oturumun nasıl kurulacağını ve sonlandırılacağını tanımlar.
• Presentation -Sunum – veri formatlarını tanımlar. Sıkıştırma ve şifreleme bu katmanda tanımlanmıştır.
• Application-Uygulama – bu katman kullanıcıya en yakın olanıdır. Ağ uygulamalarının diğer ağ uygulamalarıyla iletişim kurmasını sağlar.

Bir protokole katman numarasına veya katman adına göre başvuru yapmak yaygın bir uygulamadır. Örneğin, HTTPS bir uygulama (veya Katman 7) protokolü olarak adlandırılır. Ağ aygıtları bazen üzerinde çalıştıkları OSI katmanına göre de tanımlanır – örneğin bir Katman 2 anahtarı veya bir Katman 7 güvenlik duvarı.

Aşağıdaki tabloda, OSI modelinin hangi katmanında hangi protokollerin bulunduğu gösterilmektedir:

TCP / IP Modeli

TCP / IP modeli 1970’lerde Defense Advance Research Project Agency (DARPA) tarafından  satıcılara yönelik tarafsız, halka açık bir ağ modeli olarak oluşturulmuştur. OSI modelinde olduğu gibi, bilgisayar protokollerini tasarlamak ve uygulamak için genel kuralları açıklar. Dört katmandan oluşur: Ağ Erişimi, İnternet, Taşıma ve Uygulama:

Aşağıdaki resim, TCP / IP modeli ile OSI modeli arasındaki karşılaştırmayı göstermektedir:

Yukarıdaki resimde görebileceğiniz gibi, TCP / IP modelinde OSI modelinden daha az katman var. OSI modelinin Uygulama, Sunum ve Oturum katmanları, TCP / IP modelinde tek bir katman halinde birleştirilir. Ayrıca, Fiziksel ve Veri Bağlantısı katmanları, TCP / IP modelinde Ağ Erişim katmanı olarak adlandırılır. Her katmanın kısa bir açıklaması:

• Link-Bağlantı – fiziksel bir ağ üzerinden veri iletmek için gereken protokolleri ve donanımı tanımlar.
• İnternet – paketlerin ağ üzerinden mantıksal iletimi için protokolleri tanımlar.
• Transport-Taşıma – uygulamalar için iletim hizmeti seviyesini ayarlamak için protokolleri tanımlar. Bu katman, verilerin güvenilir bir şekilde iletilmesinden ve paketlerin hatasız tesliminden sorumludur.
• Application-Uygulama – düğümden düğüme uygulama iletişimi için protokolleri tanımlar ve bilgisayarda çalışan uygulama yazılımlarına hizmet sunar.

OSI ve TCP / IP modeli arasındaki farklar

Bu iki model arasında katman sayısındaki belirgin fark dışında, başka bazı farklılıklar var. OSI modeli, verileri bir ağ üzerinden aktarmak için gereken adımları belirler ve bu, her katmanda hangi protokolün kullanılacağını ve nasıl kullanılacağını tanımlayan çok spesifik bir modeldir. TCP / IP modeli o kadar kesin değildir. OSI modelinin bildirdiği ve TCP / IP modelinin tanımladığı söylenebilir.