[vc_row][vc_column][vc_column_text] Mirasın korunmasına yönelik önlemlere ihtiyaç duyulmasının sebebi mirasın açılması üzerine her ne kadar haklar kendiliğinden mirasçılara geçecek de olsa Medeni Kanun bununla yetinmeyip mirasın paylaşılmasına kadar mirasın korunmasına yönelik önlemler getirmiştir. Bu önlemlerin amacı, gerçek hak sahiplerinin saptanması ve miras mallarının paylaştırılmasının kolaylaştırılmasıdır. Makalemizde biz de mirasın korunmasına yönelik önlemler nelerdir bunları inceleyeceğiz.
Mirasın korunmasına yönelik önlemler: terekenin defterinin tutulması, terekenin mühürlenmesi, terekenin resmen yönetilmesi, mirasçıların saptanmasına ilişkin önlem, vasiyetnamenin tevdi (teslim) edilmesi, vasiyetnamenin açılması ve vasiyetname örneğinin tebliğidir. [/vc_column_text][vc_tta_accordion active_section=”” collapsible_all=”true”][vc_tta_section title=”Terekenin Defterinin Tutulması” tab_id=”terekenin-defterinin-tutulmasi”][vc_column_text] Mirasın korunmasına yönelik önlem olarak aşağıdaki sebeplerden birinin gerçekleşmesi halinde sulh hakimi terekenin defterinin tutulmasına karar verir:
[/vc_column_text][/vc_tta_section][vc_tta_section title=”Terekenin Mühürlenmesi” tab_id=”terekenin-muhurlenmesi”][vc_column_text] Terekenin mühürlenmesinde yazımı yapılan tereke mallarından gerekenler mühürlenir. Mühürlenmeyen mallar için uygun koruma önlemi alınır. Mühür altına alma yazımdan önce de yapılabilir. Tereke mühürlenirken miras bırakanla birlikte oturanların ihtiyaçları için gerekli eşya bir tutanakla tespit edilip güvenilir kişi olarak kendilerine bırakılır; taşınmazların onların oturmaları için zorunlu olan bölümleri, mühürlemenin dışında tutulur. [/vc_column_text][/vc_tta_section][vc_tta_section title=”Terekenin Resmen Yönetilmesi” tab_id=”terekenin-resmen-yonetilmesi”][vc_column_text] Terekenin resmen yönetilmesini Medeni Kanun bazı hallerde gerekli görmüştür. Aşağıdaki hallerde sulh hakimi kendiliğinden mirasın resmen yönetilmesine karar verir:
Ancak şunu da belirtelim ki miras bırakan terekenin tamamı üzerinde yetkili olmak üzere vasiyeti yerine getirme görevlisi atamış ise, önemli bir engel bulunmadıkça terekenin yönetimi ona verilir. Miras bırakan velayet veya vesayet altındaysa; veli veya vasi bir sakınca olmadıkça terekenin yönetimiyle görevlendirilir. Sulh hakimi, terekeyi yönetmekle görevlendirilen kimseye, istemi halinde terekeden karşılanmak üzere uygun bir ücret ödenmesine de karar verir. [/vc_column_text][/vc_tta_section][vc_tta_section title=”Mirasçıların Saptanmasına İlişkin Önlem” tab_id=”mirascilarin-saptanmasina-iliskin-onlem”][vc_column_text] Mirasçıların saptanmasına ilişkin önlem de son derece önemlidir. Miras bırakanın mirasçısı bulunup bulunmadığı veya mirasçıların tamamı bilinmiyorsa, sulh hakimi uygun araçlarla ve bir ay ara ile iki defa ilan yapıp hak sahiplerini son ilandan başlayarak en geç bir yıl içinde mirasçılık sıfatlarını bildirmeye çağırır. Bu ilana başvurulması zaman ve emek kaybının önüne geçilmesi açısından önemlidir. İlan süresinde kimse başvurmazsa ve sulh hakimi de hiçbir mirasçı tespit edememişse, miras sebebiyle istihkak davası açma hakkı saklı kalmak üzere miras Devlete geçer. [/vc_column_text][/vc_tta_section][vc_tta_section title=”Vasiyetnamenin Tevdi (Teslim) Edilmesi” tab_id=”vasiyetnamenin-tecdi-teslim-edilmesi”][vc_column_text] Vasiyetnamenin tevdi edilmesi Medeni Kanunda bir zorunluluk olarak öngörülmüştür. Miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamesinin, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın hemen sulh hakimine teslim edilmesi zorunludur. Vasiyetnameyi düzenleyen veya muhafaza eden görevli ya da miras bırakanın arzusu üzerine saklayan veya başka surette ele geçiren ya da ölenin eşyası arasında bulan kimse, ölümü öğrenir öğrenmez teslim görevini yerine getirmekle yükümlüdür; aksi takdirde bu yüzden doğacak zarardan sorumludur. [/vc_column_text][/vc_tta_section][vc_tta_section title=”Vasiyetnamenin Açılması” tab_id=”vasiyetnamenin-acilmasi”][vc_column_text] Vasiyetnamenin açılması, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde miras bırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından yerine getirilir ve ilgililere okunur. Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Miras bırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır. [/vc_column_text][/vc_tta_section][vc_tta_section title=”Vasiyetnamenin Örneğinin Tebliği” tab_id=”vasiyetnamenin-orneginin-tebligi”][vc_column_text] Vasiyetnamenin örneğinin tebliği mirasın korunmasına yönelik önlemlerin sonuncusudur. Mirasta hak sahibi olanların her birine gideri terekeye ait olmak üzere, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği hakim tarafından tebliğ edilir. Nerede olduğu bilinmeyenlere vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımları ilan yolu ile tebliğ olunur. [/vc_column_text][/vc_tta_section][/vc_tta_accordion][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
Mirasın korunmasına yönelik önlemleri kim alır sorusuna cevap arayacak olursak, miras bırakanın yerleşim yeri sulh hakimi, istem üzerine veya kendiliğinden miras mallarının korunması ve hak sahiplerine geçmesini sağlamak üzere gerekli olan bütün önlemleri alır. Ancak, miras bırakan, yerleşim yerinden başka bir yerde ölmüş ise, o yerin sulh hakimi bu ölümü yerleşim yeri sulh hakimine gecikmeksizin bildirir ve miras bırakanın ölüm yerinde bulunan mallarının korunması için gerekli önlemleri alarak bununla ilgili dosyayı ve varsa vasiyetnameyi yerleşim yeri sulh hakimine gönderir.
Mirasın korunmasına yönelik önlemlerin masraflarını, önlemlerle ilgili giderleri, ileride terekeden alınmak üzere, başvuran kişi tarafından; önleme hakimin kendiliğinden karar verdiği hallerde Devlet tarafından karşılanır.
‘’…Mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi, istem üzerine veya re’sen tereke mallarının korunması ve hak sahiplerine geçmesini sağlamak üzere gerekli olan bütün önlemleri alır. Bu önlemler özellikle kanunda belirtilen hallerde terekede bulunan mal ve hakların yazımına, terekenin mühürlenmesine, terekenin resmen yönetilmesine ve varsa vasiyetnamelerin açılmasına ilişkindir. (TMK. md. 589/1-2)
Türk Medeni Kanunu’nun 590. maddesinde belirtilen sebeplerden birinin gerçekleşmesi halinde, sulh hakimi tereke mal ve haklarının yazımı için terekenin defterinin tutulmasına karar verir…’’
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]