Muhdesat, bir arazi üzerinde bulunan bina gibi yapılar ile ağaçları ifade eder. Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası Nedir? sorusunun cevabı; Bir kişi arazinin sahibi olduğu halde bu arazi üzerindeki eski hak sahiplerinin ağaçları veya yapıları olabilir. Bir arazi üzerinde imar uygulaması yapıldıktan sonra oluşabilecek parsellerde eski hak sahiplerinin ağaçları veya yapıları olabilmektedir. Arsa üzerindeki yapı ve ağaçların sahibine muhdesat sahibi denir. Muhdesat sahibi hukuki olarak bir hak sahibidir. Muhdesat, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilir.
Muhdesat tespiti için muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açılır. Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası, gayrimenkul hukuku alanında ortaklığın giderilmesi davası yargılaması ve kamulaştırması işlemi sırasında muhdesatın davacı olan tarafça meydana getirdiğini kabul edenler dışında kalan ve muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan tüm tapu maliklerine karşı açılan dava türüdür.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasında mahkeme kararı ile davacı muhdesatın kendisi tarafından oluşturulduğunu ya da muhdesatın kendisine ait olduğunu tespit eder.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açılabilmesi bazı şartların sağlanmış olması gerekir. Bu şartlar genel olarak;
Burada belirtmek gereken önemli bir husus ise gayrimenkul üzerinde bulunan muhdesat bakımından derdest ortaklığın giderilmesi davası ya da kamulaştırma işlemi bulunmadığı takdirde muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açılamaz. ‘Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası’ makalesi ile Kamulaştırma ile ilgili Farah Hukuk internet sitesindeki makaleleri inceleyebilirsiniz.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının açılabilmesi için gerekli şartlar genel olarak düzenlenmiştir. Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası ile ilgili danışmanlık hizmeti ve dava süreci ile ilgili Farah Hukuk bürosuyla iletişime geçebilirsiniz.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası, muhdesatın davacıya ait olduğunu kabul etmeyen tüm tapu kayıt maliklerine karşı açılır.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının kimlere karşı açılabileceği sorusu gibi muhdesatın aidiyeti davasının kimlere karşı açılamayacağı da bir başka önemli sorudur. Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası, muhdesatın davacıya ait olduğunu açıkça kabul eden ortaklara ya da tapu kayıt maliklerine karşı açılamaz. Muhdesatın davacıya ait olup olmadığı konusunda açık olarak beyanda bulunmayan, bu konuda sessiz kalan tüm tapu kayıt maliklerine karşı da muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açılabilir.
Muhdesat sahibi hukuki olarak bir hak sahibidir. Muhdesatın gösterilmesi de tapu kütüğü beyanlar hanesinde gösterilmesi ile sağlanır.
Başkasına ait bir taşınmaz üzerinde muhdesat meydana getiren kimse , taşınmaz malikine karşı tazminat veya alacak isteminde bulunabilir. Bunun istenebilmesi için daha güvenceli olması bakımından muhdesatın ve muhtesatı meydana getiren kişinin tutanağın beyanlar hanesinde gösterilmesi öngörülmüştür.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası nispi harca tabidir. (Nispi harç, alınacak harcın, üzerinden tahsil edileceği meblağın belli bir oranı nispetinde olması.) Davacı, muhdesatın toplam değerinden kendi payına düşen bölümünün değeri kadar nispi harç ödemelidir.
Yargılama giderleri ve avukatlık ücretleri bakımından kabulüne karar verilen ve harçlandırılan değer üzerinden davacı yararına avukatlık ücret tarifesi hükümleri uyarınca avukatlık ücret takdiri gerekir. Kabul ve red oranına göre davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin de davalılardan tapu kaydındaki payları oranında alınmasına karar verilmesi gerekir. Bu açıklamaların dayanağı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 326. maddesidir.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasına bakmakla görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasında yetkili mahkeme ise muhdesatın bulunduğu yerdeki mahkemedir.
Taşınmaz üzerinde taşınmazın malikinden başkasına veya paydaşlarından birine ait muhdesat varsa malın sahibi, cinsi, iktisap sebebi ve ihdas tarihi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilir. Muhdesat sahibi tapu dairesinden tescil belgesi ile kendi hakkını terkin ettirebilir.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası gayrimenkul hukuku alanındaki bir dava türüdür. Yukarıda Muhdesat ve muhdesat sahibi, muhdesatın gösterildiği yer, muhdesatın kaldırılması gibi muhdesatla ilgili genel durumlar ve muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının ne olduğu, dava şartları, davanın kime karşı açılacağı, davanın yargılama ve harç giderleri, davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkeme belirtilmiştir.
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının daha kısa sürede ve çözüm odaklı olarak sonuca ulaşabilmesi için bir gayrimenkul avukatı ile süreci takip etmek olumlu sonuçlar doğurur. Bu süreçte Farah Hukuk bünyesindeki uzman avukatlarımızla irtibata geçebilirsiniz.
ÖZET : Dava muhdesatın tespiti istemine ilişkindir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır ( TMK 722 , 724, 729 m.ler ). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir.
…