İçerik
Mükerrer nüfus kaydı , bir kişi için oluşturulan ikinci nüfus kaydını ifade eder. Yani gerçekte yaşayan bir kişi vardır, ancak bu kişi için iki ayrı nüfus kaydı bulunmaktadır.
Nüfus Hizmetleri Kanunu uyarınca, nüfus kayıtlarında değişiklik ancak mahkeme kararıyla mümkündür. Kayıtlar tutulurken yapılan açık maddi hatalar başvuru üzerine nüfus müdürlüğünce de düzeltilebilir. Ancak isim değişikliği , yaş düzeltme, anne baba adının değiştirilmesi gibi değişiklikler ancak dava yoluyla mümkündür.
Bir kişi hakkında herhangi bir nedenle ikinci nüfus kaydı oluşturulmuşsa, bunun düzeltilmesi için açılacak dava, mükerrer kaydın iptali davası dır.
Mükerrer kaydın iptali davası , nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğinde bir davadır. Nüfus kayıtlarının doğru şekilde tutulması, kamu düzenini ilgilendiren bir konudur. Bu nedenle soybağı davaları ndan farklı olarak, tüm ilgililer nüfus kaydının düzeltilmesi davası açabilir. Dava açma hakkı bulunanların başında, hakkında mükerrer kayıt bulunan kişinin kendisi gelir. Bununla birlikte kayıtlardan birisinde anne veya baba olarak görünen kişiler veya bunların altsoyları da mükerrer kaydın iptali ni isteyebilir. Bu kişilerin ölümü halinde mirasçılar ve hukuki yararı bulunan herkes nüfus kaydının düzeltilmesi ni talep edebilir. Yanlış Kayıttan haberdar olması halinde cumhuriyet savcısı da nüfus kaydının düzeltilmesi ve mükerrer kaydın iptali davası açabilir.
Nüfus Kaydının İptali Davasında Avukat Desteği İçin
Hemen İletişime Geçebilirsiniz
Mükerrer kaydın iptali davası nın nüfus temsilciliği huzurunda görülmesi gerekir. Bu nedenle bu davada nüfus müdürlüğü davalı olarak gösterilir. Nüfus müdürlüğü ile birlikte mükerrer kaydın iptalinden doğrudan etkilenecek kişiler de davalı olarak bulunur. Bu durumda davalılar, davayı açan ilgiliye göre değişebilir. Örneğin hakkında mükerrer kayıt bulunan kişinin davacı olması durumunda, ikinci kayıttaki anne baba veya onların mirasçıları davalı olacaktır. Diğer ilgililerin dava açması halinde bu sefer hakkında mükerrer kayıt bulunan kişi davalı olarak bulunacaktır. Bununla birlikte mahkeme davayı, kaydın iptalinden etkilenecek diğer kişilere de ihbar edebilir. Nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğindeki davalar cumhuriyet savcısına da bildirilir.
İlginizi Çekebilir : Ölen Kardeşin Kimliğini Kullanma – Saklı Nüfus
Nüfus kaydının düzeltilmesi davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. Bu konu Nüfus Hizmetleri Kanunda açıkça düzenlenmiştir. Mükerrer kaydın iptali davasında yetkili mahkeme ise davacının yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesidir. Bu davalarda yetki kamu düzeninden olup, mahkemece kendiliğinden gözetilir. Yetkisiz mahkemede açılan nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğindeki davalar, itiraz olmasa da resen yetkili mahkemeye gönderilir.
Nüfus kayıtlarının düzgün tutulması ve gerçeğe uygun olması kamu düzenini ilgilendirdiğinden, kayıt düzeltilmesi veya mükerrer kaydın iptali davalarında herhangi bir zamanaşımı süresi bulunmaz. Tüm ilgililer, her zaman nüfus kaydının düzeltilmesi davası açabilir.
Mükerrer nüfus kaydının iptali davas ının sonuçları önemlidir. Genellikle kişiler yanlış oluşturulan ikinci kayıtla yaşamını sürdürür ve evlilik, çocuk gibi değişiklikler iptali gereken nüfus kaydına işlenmiş olur. Yine eğitim ve sağlık alanındaki işlemler de bu kayıt üzerinden yapılmış olur. Mükerrer kaydın iptali halinde bu değişikliklerin ve kazanılmış hakların ne olacağı ise tereddüte yol açar.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, mükerrer kaydın söz konusu olduğu durumlarda oluşturulan ikinci kayıt iptal edilir. Kural olarak ilk kayıt doğru kabul edilir. Mükerrer kaydın iptali halinde , bu kayıtta oluşan değişiklikler ilk kayda taşınır. Sonrasında ikinci kayıt kapatılır. Mahkeme kararı ile ikinci kaydın kapatıldığı, ilk nüfus kaydının olaylar kısmında yer alacağından, kişinin iptal edilen nüfus kaydıyla kazanmış olduğu haklar da korunmuş olur. Yani mükerrer nüfus kaydının iptali , kişinin bu kayıtla almış olduğu eğitimlerin, kazanmış olduğu sosyal hakların ve sağlık kayıtlarının ortadan kalkmasına sebebiyet vermez.
İkinci kaydın mükerrer olduğunun kabulü gerekir. Mükerrer kayıtlar söz konusu olduğunda kural olarak, sonradan tescil edilen kaydın iptali gerekir. İlgilinin evlenme gibi sosyal statüsündeki değişikliklerin ikinci kez oluşturulan nüfus kaydına işlenmiş olduğu durumlarda gerçek olan birinci kayıt korunup, yanlış olan ikinci kayıt iptal edilerek, buradaki değişiklikler gerçek olan birinci kayda taşınır. O hâlde mahkemece, mükerrer kayıt olduğu anlaşılan nüfus kaydının açık hâle getirilerek iptali ile bu kayıtta yer alan şahsi hâle ilişkin değişikliklerin aktarılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeye dayalı olarak gerçek kaydın iptaline karar verilmesi doğru görülmemiştir.
(Yargıtay HGK 2017/18-2147 E, 2020/495 K, 30.06.2020 T)
Nüfus kaydında meydana gelen yanlışlıklar çok farklı nedenlere dayanabilir. Bir çok durumda soybağı değişikliği ve mirasçılık durumunu etkileyecek sonuçlar ortaya çıkar. Kayıtlardaki hatanın karmaşık olduğu durumlarda, davanın soybağı mı, nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğinde mi olduğu dahi içinden çıkılması zor bir sorun halini alabilir. Bu iki dava türü, usulleri ve görevli mahkemeler bakımından dahi farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle nüfus kaydında değişikliğe yol açacak davaların, nüfus davalarında uzman bir avukat ile yürütülmesi, büyük hak kayıplarının önüne geçilmesi adına önemlidir. Mersin avukat hizmetleri alanında faaliyet yürüten avukatlık ofisimiz, nüfus kaydının düzeltilmesi (nüfus tashihi), isim ve soyisim değiştirme ve yaş düzeltme gibi medeni hukuk davalarında tecrübe sahibidir. Yine soybağı ve babalık davası, anneliğin tespiti davası gibi aile hukuku davalarında Mersin aile avukatı arayışınız için bize ulaşabilirsiniz.
Nüfus davaları alanında tavsiye yazı: Nesebin Veya Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Farkı