Uluslararası ticaretle ilgilenenler sıklıkla navlun terimi ile karşılaşırlar. Deniz taşımacılığı terimlerinden biri olan navlun, merak uyandıran ve üzerinde çokça çalışılan konular arasında yer almaktadır. Deniz ticareti, navlun kullanımının çoğunluğunu oluştursa da, durum böyle değil. Navlun , günümüzde gümrük işlemlerinin artması sonucu tüm uluslararası taşımacılık hizmetlerinde kullanılan bir terimdir.
“ Navlun ” terimi, bir denizcinin, uluslararası ticaret veya deniz taşımacılığı sırasında bir malın bir yerden başka bir yere nakli için ödemesi gereken maliyeti ifade eder. Ancak bu tabir sadece deniz taşımacılığı için geçerli değildir. Çünkü giderek küreselleşen çevremizde Uluslararası ticaret önemli ölçüde artmıştır. Bu nedenle, “navlun” kelimesi artık hava ve kara dahil olmak üzere diğer tüm ulaşım modellerini tanımlamak için kullanılmaktadır.
Bu nedenle navlun artık taşınan mal ve verilen taşıma hizmeti için alınan bir ücrettir. Deniz hukukunda ana hatlarıyla belirtilen düzenlemeler nakliyeyi düzenler. Başka bir deyişle, navlun sözleşmesi hem maliyetleri hem de taşınan ürünleri garanti eder.
NAVLUN SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ İÇİN TIKLAYIN
Gemisinin tamamını veya bir kısmını bir deniz taşımacılığı işletmesine tahsis eden taraf, navlun sözleşmesi hükümlerine göre sorumludur. Navlun sözleşmesinde;
Karma navlun sözleşmeleri, navlun sözleşmesinin bir başka çeşididir. Karma navlun sözleşmesine göre yükü taşıyan taraf, bu yükü belirtilen şekilde taşımayı kabul eder. Bu rota hem karadan hem de havadan yapılıyor. Hem taşıyıcı hem de gönderici, navlun sözleşmesi kapsamında sorumluluk sahibidir. Hem yükümlülükleri hem de hakları vardır. Taşıyıcının, eşyanın taşıma aracını temin etmesi ve belirlenen yer ve zamanda hazır bulunması zorunludur. Bu seyahatten kargo teslim almak, taşıyıcının en büyük hakkıdır. Taraflar, navlun bedelinin toplam tutarı üzerinde anlaşırlar. Artık bir norm oluşturmak için navlun miktarını uluslararası sözleşmeler belirliyor.
Ek olarak, navlun sözleşmeleri iki kategoriye ayrılır. Şimdi navlun sözleşmelerinin farklı türlerine bakalım.
Bu anlaşmalar yer tahsisi anlaşmalarından biri olarak kabul edilmektedir. Bu sözleşmeler, geminin tamamının veya bir kısmının tahsis edilmesini taahhüt eder. Charter navlun sözleşmelerinde, eşyanın kendisinden ziyade yükü taşıyan araç çok önemlidir. Sözleşmeler, aracın tamamının veya bir kısmının kiralanmasını yetkili kılmaktadır. Bu sözleşmelerde kısmen kiralanacak bir aracı tanımlamak için kısmi kiralama, tamamen kiralanacak bir aracı tanımlamak için tam kiralama kullanılır.
Bu tür sözleşmeler kapsamında geminin tamamı veya bir kısmı kiraya verilemez. Limanlar arasında mal taşımak için gemi kullanmak zorunludur. Taşınan kargo, taşıyıcı tarafından geminin neresinde olursa olsun taşınabilir. Herhangi bir kısıtlama yoktur. Anlaşmaya birden fazla şirket dahil olduğunda, ürünler birlikte taşınabilir.
Taşınan eşyanın boyutu, türü, niteliği ve türü ile taşınan araç, navlun maliyeti hesaplamasında tüm faktörlerdir. Dikkate alınan diğer faktörler arasında seyahatin uzunluğu, nakliye aracının dolu veya boş dönüşü ve piyasanın arz-talep dengesi yer alır. Başka bir deyişle, navlun maliyeti basit bir matematiksel yöntemle hesaplanamaz. Malları teslim edecek firmalar ve malları taşıyan firmalar da farklılaşmasını etkiler.
Ürünlerin deniz yoluyla nakliye ücreti navlun faturasına dahildir. Navlun genellikle ihracatçının üstlendiği bir maliyettir. Navlun faturası , bu taşıma bedeline ilişkin oluşturulan ve sağlanan kaydın adıdır. Navlun ücreti ödendikten sonra bir navlun faturası oluşturulur.
Navlun teşvikleri, hem iç hem de uluslararası ticarette akışı ve canlılığı teşvik etmek için hükümet tarafından bakanlıklar aracılığıyla sağlanan ödüllerdir. Ana hedeflerden biri, ekonomiyi canlandırırken aynı zamanda ithalat ve ihracat miktarını artırmaktır. KOSGEB kapsamında özellikle navlun teşviki mümkündür. Bunun için KOSGEB çerçevesini takip eden bir proje ve iş planı yazılmalıdır.