Ortaklığın giderilmesi davası diğer bir ifadeyle İzale-i şuyu , pay ortaklı veya elbirliği mülkiyetine sahip taşınır veya taşınmazın üzerindeki paydaşlığın sonlandırılmasıdır. Ortaklığın giderilmesi davası ortak bir taşınmaz ya da taşınır mal üzerindeki bu ortaklığı sonlandırmak amacıyla açılmaktadır . Açılacak olan izaleyi şuyu davasının sonuçları davanım tüm tarafları açısından benzer olmaktadır.
İzale-i şuyu davaları diğer adıyla ortaklığın giderilmesi davaları, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılmaktadır . İzaleyi şuyu davası açma gibi bir durum söz konusu olduğunda taşınmaz nerde ise davayı orada yer alan Sulh Hukuk Mahkemeleri nde açmak gerekir. Bir mal üzerindeki ortaklığın giderilmesi için iki yol vardır. Bu noktada paydaşlar kendi aralarında uzlaşarak ortaklığın giderilmesini sağlayabilir. Ortaklar arasında bir uzlaşma olmadığı durumlarda ortaklığın giderilmesi yönünde irade sergileyen kişi bu hususta dava açabilir. İzaleyi şuyu davalarında ortaklığın giderilmesi için dava sürecinin doğru bir şekilde yürütülmesi adil bir yargılama süreci için elzemdir. Aksi durumda ortaklar arasında hak kaybı yaşanması söz konusu olabilmekle birlikte maddi zararlar ortaya çıkabilmektedir.
İzale-i şuyu davası nasıl açılır sorunun cevabı, ortaklığın giderilmesi iradesiyle taşınmazın bulunduğu yer mahkemesine başvuru ile yapılır. Bu noktada izale-i şuyu dava dilekçesi hukuka uygun bir şekilde hazırlanarak başvuru yapılabilir. Fakat bu dava süreci karmaşık bir hukuki prosedürleri de beraberinde getirmektedir. Bu tür davalarda ortaklığın nasıl giderileceği önemli bir husustur. Satış yoluyla mı yoksa aynen taksim yoluyla mı ortaklığın giderileceği dava sonucunu etkilemektedir. Öyle ki taksimin nasıl yapılacağı veya satışın ortaklar arasında mı yoksa herkese açık mı olacağı gibi hususlar pay değerini etkilemektedir.
Ortaklığın giderilmesi maksadıyla açılacak olan izale-i şuyu davaları taşınır veya taşınmazın tüm ortaklarına karşı açılmaktadır . Ortaklardan herhangi birisi bu taşınır veya taşınmaz malın üzerindeki ortaklığı sonlandırmak isteyebilir. Bu durumda açılacak olan izaleyi şuyu davası ile mahkemeden ortaklığın giderilmesini isteyebilir. Ortaklığın giderilmesi sürecinde tarafların uzlaşma yoluyla malı pay etmeleri mümkün olsa da çoğu zaman bu paylaşım hukuki yollarla yapılır. Örneğin bir arsa üzerindeki ortaklık giderilmek isteniyor fakat arsanın bir kenarı yola bakarken bir tarafı bakmamaktadır. Hal böyle olunca arsanın belirli bölümleri daha değerli olmaktadır. Ortaklar arasında paylaşımın nasıl yapılacağına dair uzlaşma sağlanamadığında ortaklardan birisi izaleyi şuyu davası açabilir. Açılacak olan davanın tarafları tüm ortaklardır. Eğer ortaklardan birisi vefat etmiş ise, vefat eden kişinin mirasçıları bu davanın tarafı olacaktır. Tüm ortakların davaya katılmaması davanın sonuçlanmayacağı anlamı taşır.
Açılacak olan ortaklığın giderilmesi davalarında, dava devam ederken ortaklar kendi arasında anlaşıp bu anlaşmayı hakime bildirebilirler. Fakat yine de anlaşma olmaz ve ortaklığın giderilmesi mahkemeye bırakılırsa hakim ya satış yoluyla ortaklığın giderilmesi ya da aynen taksim yoluyla ortaklığın giderilmesi kararı verir.
Açılacak izale-i şuyu davalarında taraflardan herhangi birinin taksim yoluyla ortaklığın giderilmesini talep edebilir . Böyle bir talep durumunda hakim öncelikle taksim yolunun açık olup olmadığına bakar. Bir başka ifadeyle eğer aynen taksim imkanı var ise hakim malın paylaşılmasına yönelik karar verir. Aynen taksim yapılabilmesi için bir çok kriter incelenir. Taşınmazın büyüklüğü, niteliği, mal üzerindeki ortak sayısı belirleyici kriterlerdendir. Fakat bu hususta imar mevzuatı, bölüşümün değer kaybına sebep olup olmayacağı gibi unsurlar da belirleyici olmaktadır. Hakim tüm belirleyicileri göz önünde bulundurarak aynen taksim yapılıp yapılamayacağına karar verir. Taksim yapılmasının mümkün olmadığı durumlarda ise taşınmaz satış yoluyla ortaklık giderilebilir.
Satış yoluyla izaleyi şuyu , aynen taksim yapılamadığı durumlarda ortaklığın giderilmesi için çözümdür. Mahkeme satış yapmaz. Mahkemenin görevi sadece satış yoluyla ortaklığın giderilmesi yönünde karar vermektir. Ortaklığın giderilmesi adına satışı, satış memurluğu veya icra dairesi yapar. İzaleyi şuyu sürecinde satış açık arttırma yöntemiyle yapılır. Bu süreçte tüm ortaklar oybirliği ile satışın yalnızca ortaklar arasında yapılmasına karar verebilirler.
İzale-i şuyu davaları miras paylaşımı noktasında sıklıkla açılan davalardandır. Mirasçılar arasında ortak bir taşınmazın paylaşımında yaşanan ihtilaflar neticesinde izale-i şuyu davası açılması mümkündür. Örneğin babadan kalan bir arsa üzerinde mirasçılar paylaşım hususunda uzlaşma sağlayamazlar ise, mirasçılardan birisi ortaklığın giderilmesi davası açabilmektedir.
Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davalarında ayrıntılı bilgi için bizimle iletişim ‘e geçebilirsiniz.