Ortodonti kelimesi, Yunanca’da ortho düzgün ve odons diş kelimelerinden oluşmaktadır.
Ortodonti; çapraşık diş ve uyumsuz çene ilişkilerini teşhis eden, önlemeye çalışan ve tedavi eden diş hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır. Ortodonti üzerine uzmanlaşan diş hekimlerine ortodontist denir.
Her ne kadar düzgün diş anlamına gelse de, kelime anlamını aşan Ortodonti bölümü, günümüzde sadece dişleri değil, alt ve orta yüz düzensizliklerini de tedavi etmektedir. Ortodonti dalı, alt ve üst çenenin kafa kaidesine ve birbirlerine göre konumunu ve dişlerin ilişkilerini üç boyutlu olarak inceler.
Ortodonti, erken yaşlarda meydana gelen veya tedavide geç kalındığı için ileri yaşlarda görülen diş bozukluklarının tedavisini içermektedir. Yalnız diş hekimlerinin ortodonti tedavisi yapma yetkileri bulunmaktadır. Dişsel düzeltmenin belirli bir yaş sınırlaması bulunmamaktadır. Her yaşta tedavi uygulanabilir. Yani dişlerinizde çapraşıklık varsa bu durum ancak çocuklu yaşlarda düzeltileceğini yanlışına düşmeyin her yaşta düzelttirebilir. Ancak uzmanlar tüm çocukların 7 yaşından önce ortodontistle tanışmaları gerektiğini tavsiye etmektedir. Bu sayede olası ortodontik problemler daha erken teşhis edilip daha kolay çözüme kavuşacaktır. Ancak çene kemiklerinden kaynaklanan problemler yalnız ergenlik döneminde düzeltilir.
Ortodontik tedavi uzun ve sabır gerektiren bir süreçten oluşmaktadır. Bu tedavi süreci 5 farklı aşamadan meydana gelir. Bunlar;
olarak 5 farklı aşamadan oluşmaktadır.
İlk aşamada doktorunuz kapsamlı bir ortodontik muayene yapacak, ortodontik tedaviye ihtiyaç olup olmadığını şayet gerekli ise ne zaman yapılması gerektiği konusunda sizi bilgilendirecektir. Doktorunuz, tedavinin yaklaşık ne kadar süreceğini ve tedavi maliyeti ile ödeme koşulları konusunda da sizi bilgilendirecektir.
Ortodontik tedavide muayene sonrası yaptırmaya karar verdiyseniz tedavi için hazırlıklar başlar. Hazırlık aşamasında doktorun ilk olarak koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bu koşullar sırasıyla nelerdir,
Bu koşulların tamamlanmasından sonra bir sonra ki aşamaya geçebiliriz.
Yapılan değerlendirmeler ve analizler sonrasında teşhis ve planlama aşamasına geçilir. Bu aşamada teşhise ve hastaya göre gerekli tedavi seçenekleri sunulmaktadır. Tedavi uygulamaları hastadan hastaya ve var olan bozukluktan dolayı değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle ortodonti uzmanı tarafından hasta için uygun ve gerekli tedaviye karar verilir. Tabi ki bu durumda hastanın da tercihi dikkate alınmaktadır. Planlama aşamasında önemli olan hastanın ağız, diş ve çene yapısıdır. Bu nedenle doktor tarafından hastanın ağız, diş ve çene yapısına göre uygun olan tedaviye karar verilerek başlanır. Bundan sonraki aşama olan ortodonti tedavi aşamasına geçebiliriz.
Bu aşama diş telinin takılmasıdır. Diş teli takımı aşamasında ağız hijyeni nedeniyle kuru bir hale getirilirmelidir. Ağıza ekartör takılır. Bu hastanın ağzının açık kalmasını ve doktorun daha iyi çalışmasını sağlayacaktır. Diş telleri iki farklı yöntem kullanılarak takılmaktadır. Bunlar geleneksel ve indirekt bonding yöntemidir. Eğer braket yapıştırılarak bir tedavi görüyorsanız, çapraşıklığın durumuna göre doktorunuz genellikle üst çenede uygulama yapar. Alt çeneye duruma göre birkaç seans sonra başlanılabilir. Bu uygulama sayesinde sizin braketlere alışmanızın daha kolay olacak ve daha az çapraşıklık gösteren çenede boşuna braketler beklememiş olacaktır. İndirekt bonding yöntemi daha önceden hastanın ağız ölçüleri alınır ve kalıplar hazırlanır. Hazırlanan modelin üzerine braketler yerleştirilir. Daha sonra kalıp dişlerin üzerine yerleştirilir ve çıkarılır. Bu şekilde braketler dişlerin üzerine transfer edilir. Son olarak ise teller takılır.
Ortodonti tedavi bittikten sonra pekiştirme tedavi başlamaktadır. Braketler ve teller çıkarıldıktan sonra pekiştirme tedavisine geçiş yapılır. Braketlerinizin çıkartıldığı zamandan çok kısa bir süre sonra dişlerinizde yeniden bozulmalar olur. Ortodontik tedavi süresince dişler hareket ederken dişin etrafındaki komşu yapılarda bir takım değişiklikler bozulmalar meydana gelebilir. Bu dokuların yeni duruma adapte olması için biraz zamana ihtiyaç vardır. Pekiştirme tedavisi her hastada için gereklidir çünkü dişler eski konumlarına dönmeye çalışacaktır. Bu nedenle önlem alınarak tedavi kontrol altında tutulmalıdır. Eğer kullanılmaz ise dişler eski halini alır ve tedavi başarısız olur. Bu yüzden hastalar ortodonti tedaviye verdikleri önem ve özeni, pekiştirme tedavisine de vermelidir.