Prematüre bebek bakımı son derece önemli bir konu. Bu yüzden konu hakkında biz de detaylı bir araştırma yaptık.
Prematüre bebek bakımı sanılanın aksine, bebeğin hastaneden çıkmasından sonra da devam eden bir süreç. Aslında bu süreyi yaklaşık 2 yıl olarak olarak söyleyebiliriz. Bu süre içinde bebeğin kaldığı odanın sıcaklığından giydiği kıyafetlerin hijyenine kadar her şeyin daha sıkı bir denetim altında tutulması gerekiyor. Sabırsız davranıp dünyaya erkenden gelen bu minikler için prematüre bebek bakımı hakkında daha detaylı bilgi edinmekte fayda var.
2018 verilerine göre dünya çapında 10 çocuktan 1’i 37. haftadan önce dünyaya geliyor. Türkiye’de ise %12, yani 150 bin bebek böyle doğuyor. Bunlardan da 50 bin kadarı ise 1 kilogramın altında dünyaya geliyor. Böyle doğan bebekler için de hassasiyetle devam edecek bakım sürecinin ilk aşaması hastanede başlıyor.
Prematüre bebek hayata geldiği ilk anda solunum desteğine ihtiyaç duyuyor ve anne sütünü emmekte de sıkıntı yaşayabiliyor. Bu durum tam anlamıyla düzelene kadar da anne karnının sıcak ortamına çok benzeyen kuvözlerde bakıma alınıyor. Beslenme sorunlarının yanı sıra kansızlık, organların gelişimi, enfeksiyon riskleri gibi pek çok sorun olduğu için de bu kuvözler son derece steril bir ortam oluşturuyor.
Bu ilk aşama tamamlandığında bebek evine gönderiliyor olsa bile en kritik zaman olan ilk 6 ay ve daha sonrası boyunca evde bakım da son derece önemli. Bu yüzden bebeğiniz eve geldiği andan itibaren oda sıcaklığından hijyene kadar pek çok detaya dikkat etmeniz gerekiyor.
Bebeklerin ciltleri hassastır; ancak bu durum prematüre bebek için çok daha fazladır. Bu yüzden bebeğinizin cilt temizliğine ekstra özen göstermelisiniz. Ona dokunmadan önce mutlaka ellerinizi yıkamalı ve enfeksiyon riskine kapı açmamalısınız. Parfüm ve alkol içeren hiçbir ürünü de kullanmamalısınız. Bu bebeğinizin cildinin pH dengesinin bozulmasına sebep olabiliyor.
Bebeğinizi haftada en fazla 3 kere yıkamanız öneriliyor. Bunun için de öncelikle suyu kaynatıp daha sonra ılık hale gelene kadar beklemelisiniz. Ayrıca prematüre bebek söz konusu olduğunda göbek kordonunun bakım ve hijyenine de çok dikkat etmelisiniz. Bu bölgeyi her zaman kuru tuttuğunuza emin olmanız gerekiyor.
Erken doğan bebekler çok daha fazla üşüyor. Bu yüzden ortam sıcaklığını her zaman 25 derecede sabit tutmaya özen göstermelisiniz. Bu sıcaklığın korunması onun vücut ısısını da korumaya yardımcı olacaktır. Bununla birlikte ortam havasının temiz olmasına da mutlaka özen göstermelisiniz.
“Prematüre bebeklerin vücut ısıs hipotermiye yatakın olduğundan kolay üşürler. Bu nedenle prematürelerin vücut ısısnı sağlamak, ortalama 24 – 25 derece bir oda ısısını oluşturmak da evde prematüre bebek bakımı için önemli noktalardan biridir.” – Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Yeni Doğan Uzmanı Prof. Dr. Filiz Bakar
Uyku bütün bebekler için olduğu gibi prematüre bebek gelişimi açısından da büyük bir tol oynuyor. Bebeğinizin uyuduğu ortam kadar yatak seçimi de önem arz ediyor. Bununla birlikte yatış pozisyonunu da kontrol altında tutmanız gerekiyor.
“ Ani Bebek Ölümü Sendromu prematüre bebeklerde daha sık görüldüğü için bebeğin yatış pozisyonuna azami dikkat edilmesi gerekiyor. Bebekler için en uygun uyuma pozisyonu sırtüstü yatış. Ayrıca başlarında kalıcı şekil bozukluklarına sebep olmamak için bebeğin yatış pozisyonunun her 3-4 saatte bir değiştirilmesi ayrıca önem taşıyor.” – Acıbadem Altunizade Hastanesi Neonatoloji (Yenidoğan Bilimi) Uzmanı Doç. Dr. Ferhat Çekmez
Prematüre bebek beslenmesi de diğer tüm hususlar gibi ekstra dikkat gerektiriyor. Başlıca konu da bebeğinizi beslemek için biberon, emzik kullanırken bunların strelize edilmesi oluyor. Bütün bu araç gereçleri buharla işlem yapan sterilizatörlerde temizlemelisiniz.
Erken doğan bebek normal bebeklere göre çok daha fazla besin ihtiyacı duyuyor. Bu durumu sağlıklı bir şekilde yönetebilmek için doktoru ile iş birliği içinde olmalısınız. Bebeğinizin ne kadar kilosu olduğu, alması gereken enerji doğrultusunda ne kadar beslenmesi gerektiğini sürekli takip etmelisiniz.
Prematüre bebek beslenmesi için de başlıca besin kaynağı anne sütü olmalıdır. Bebeğin emmekle ilgili bir sorunu varsa bu durumun üstüne gidilmesi gerekiyor. Emme refleksinin güçlenmesi için bebeğin kıyafetlerinin çıkarılıp soğuk bir uyaranla uyarılması gerekebilir.
Erken doğan bebek için emme sorunları kolayca aşılamayabilir. Emme sorunları devam ettiğim takdirde sütün sağılması gerekiyor. Sütü derin dondurucuda 6 aya, buzlukta 1 aya, buzdolabında 24 saate ve oda sıcaklığında ise 8 saate kadar dayanabilir.
Bebeğiniz anne sütünün dışında da besinlere ihtiyaç duyabilir. Bu durumda doktorunuz prematüre bebek maması için de takviye verebilir. Bu durum bebeğin boy ve kilo durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Prematüre bebek özellikleri gerçekten de normal bebeklere göre çok büyük farklar taşıyor. Prematüre Bebek Farkındalık Ayı olan Kasım boyunca siz de daha fazla bilgi edinerek bu süreci daha yakından tanıyabilirsiniz.