HSG çekimi olarak tanımlanan işlemin tıp literatüründeki adı; Histerosalpingografidir. Bu işlem halk arasında rahim filmi olarak da tanımlanmaktadır.
HSG çekimi ; kadın üreme organlarından rahim ve tüplerin durumunun kontrolü için uygulanmaktadır.
Doktorunuzun HSG çekimi istemesinin nedenleri başlıca şu şekilde sıralanabilir;
Rahim ya da tüplerde herhangi bir ameliyat geçirdiyseniz
Bebek sahibi olmayı deniyor ancak gerçekleşmiyorsa
Tekrarlayan düşükler yaşıyorsanız
Adet düzensizliğiniz varsa
HSG
çekimine ihtiyaç duyulmaktadır.
HSG filmi çekimi günümüzde teknik imkanlar sayesinde ağrısız ve kısa süre içerisinde gerçekleşmektedir. Önceki yıllarda anestezi uygulaması eşliğide gerçekleştirilebilen HSG çekiminde günümüzde anestezi uygulamasına ve refakatçiye ihtiyaç duyulmadan gerçekleştirilebilmektedir. Bu sayede hasta HSG çekimi sonrasında günlük işlerine devam edebilmektedir.
HSG çekimi; rahim içinin ve tüplerin durumu hakkında nitelikli bilgi alınabilmesi için gerçekleştirilmektedir. Bununla birlikte rahim filmi çekimine genellikle gebelik hayali gerçekleşmeyen kadınlar başvurmaktadır. Kısırlık tedavisine başlanmadan önce kısırlık nedenlerinin araştırılması adına rahim filmi (HSG) çekimi uygulanmaktadır.
HSG çekimi; uygulamayı yaptıracak olan kadınların merak ettiği bir süreçtir. HSG çekiminin çekilmesi gereken tarih, çekim sırasında kullanılacak materyaller, çekim sonrasında dikkat edilmesi gereken noktaların her biri oldukça önemlidir. Rahim filmi çekimi; regl kanaması bittikten 4 gün sonra çekilmelidir. Bu süreç içerisinde cinsel ilişkiye girilmemelidir ve gebelil şüphesi bulunmamadır. Aksi halde embriyoya zarar verilebilmektedir. Rahim filmi çekimi sırasında farklı maddelerden oluşuturulan kontrast bir ilaç rahim içerisine gönderilmektedir. Bu ilaç tıkanmış tüpleri açabilmekle birlikte aynı zamanda görüntülemeye yardımcı olmaktadır.
Rahim filmi çekiminden sonra kadın günlük yaşamına devam edebilmekte, duş alabilmekte ve cinsel ilişki yasağı bulunmamaktadır.
Hastaların Nelere Dikkat Etmesi Gerekir?
Genellikle kısırlık nedenlerinin araştırılmasında uygulanan HSG çekimi öncesinde, çekim sırasında ve çekim sonrasında dikkat edilmesi gereken birtakım noktalar bulunmaktadır.
Bunlar şu şekilde sıralanabilmektedir;
Hastanın uygulama sırasında kullanılacak ilaç içeriğine karşı alerjik reaksiyon göstermemesi için gerekli önlemlerin alınmalıdır.
Hastanın gebelik şüphesinin bulunmaması
İlaç içeriğinin herhangi bir zarar vermeyeceğinden emin olunması gerekmektedir.
Hastanın uygulama alanında herhangi bir enfeksiyon bulunmadığından emin olunması
Kullanılacak cihazların niteliğinin sorgulanması
Hastanın adet dönemi nedeni ile ya da başka nedenler ile kanamasının bulunmaması
Riskli midir?
HSG çekimi özellikle son yıllarda kadın sağlığını korumak amacı ile birtakım yenilikler ile uygulanmaktadır. Kullanılan C kollu Röntgen cihazı işlemin birkaç dakika içerisinde tamamlanmasını sağlamakla birlikte bu işlem sırasında ve sonrasında kadınlar hiçbir ağrı ve acı hissetmemektedir.
Günümüzde farklı sağlık kurumlarında farklı teknik ve yöntemler ile HSG çekimi gerçekleştirilebilmektedir. Bu nedenle risk faktörleri açısından doktor ve sağlık kurumu seçmenin önemi büyüktür.
HSG çekiminin olası riskleri şu şekilde sıralanabilmektedir;
Kanama
Yoğun ağrı
Enfeksiyon
Tüplerin hasar görmesi
Rahim duvarının tahriş olması
Rahim duvarının tahrip olması
İlaç alerjisi
Ne Zaman Çekilmelidir?
HSG çekimi çektirecek olan kadınların dikkat etmeleri gereken bir diğer konu da HSG çekiminin uygulanacağı doğru zaman tayinidir. Öyle ki HSG çekiminin yapılabilmesi için en uygun zaman adet kanamasının bitiminden sonraki birkaç gündür.
Adet kanaması bitiminden birkaç gün sonra rahim içerisi ve tüplerin görüntüsü çok daha nitelikli bir şekilde alınabilmektedir. Aynı zamanda herhangi bir gebelik oluşumuna karşı alınacak önlem bakımından da adet döneminin hemen sonrası en uygun zaman olarak tayin edilmektedir.
Aşılama Tedavisi ile Tüp Bebek Tedavisinde HSG Her Önerilir mi?
Çocuk sahibi olamayan çiftlerde aşılama tedavisi öncesi mutlaka Histerosalpingografi (HSG) ile tüplerin açıklığı doğrulanmalıdır. Ama eğer tüp bebek tedavisi planlanıyorsa histerosalpingografi her zaman şart değildir. Çünkü tüplerde tıkanıklık olsa bile yumurtalar spermle laboratuvar ortamında döllendiği için tıkanıklık gebeliğe engel olmaz. Ancak ultrason muayenesinde tüpte sıvı birikimi ya da rahimde yapısal bir bozukluktan şüpheleniliyorsa rahim filmi ile doğrulanabilir.
İlaçlı rahim filmi (HSG) nasıl yorumlanır?
HSG normalse her iki tüp de açık ve rahim içinin şekli normaldir demektir. Rahim içinde bir kitle (myom yada polip gibi) varsa yada tüpler kapalıysa HSG’de bu durum anormal bir görüntü oluşturur. Burada önemli bir nokta da HSG’de tüplerin açık izlenmesi kapalı izlenmesine göre daha güvenilir bir bilgidir. Çünkü HSG’de tüpler çekim sırasında kasılarak (spazm) kapalı gibi görünebilmektedir.