RUSYA-UKRAYNA-TÜRKİYE DIŞİŞLERİ BAKANLARI TOPLANTISI

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, toplantının ardından sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Barışa ihtiyacın en fazla olduğu bu zamanda, Antalya Diplomasi Forumu marjında Rus ve Ukraynalı mevkidaşlarım Lavrov ve Kuleba’yla üçlü formatta görüştük. Temennimiz bölgemizde barışın yeniden tesis edilmesi.” ifadesini kullandı. ABD ile NATO’dan güvenlik garantileri alamadığını gerekçe gösteren Rusya, Ukrayna’nın ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu ve “soykırım suçu işlediğini” iddia etmiş, ardından 24 Şubat’ta Ukrayna topraklarına kapsamlı askeri saldırılar başlatmıştı. Devam eden saldırılar nedeniyle yaklaşık 2 milyon vatandaşın komşu ülkelere göç ettiği Ukrayna’da sivillerin kaçışı sürüyor. Rusya-Ukrayna savaşının durdurulması amacıyla taraflar Belarus’ta 3 tur müzakere yapmış ancak anlaşmazlıklar devam etmişti. Son görüşmede sivillerin tahliyesi için geçici ateşkes kararı alınmıştı. Türkiye, gerek savaşın öncesinde gerek saldırıların başlamasının ardından taraflar arasında diyalog yoluyla çözüme varılması için arabuluculuk önerilerinde bulunmuştu. Bu girişimler kapsamında iki ülke, dışişleri bakanlarının Türkiye’nin arabuluculuğunda Antalya Diplomasi Forumu’nda bir araya gelmesini kabul etmişti. Rusya-Ukrayna buluşmasında Türkiye’nin rolü ne olacak? Dünyanın gözü Antalya’daki görüşmeye çevrildi. Rusya ve Ukrayna dışişleri bakanları, Çavuşoğlu’nun da katılımıyla bir araya geliyor. Peki işgal sonrası bakanlar düzeyinde yapılan bu ilk müzakereden ne sonuç bekleniyor? Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ikinci haftasını doldururken Antalya bugün Türkiye’nin girişimiyle iki ülke dışişleri bakanları Sergey Lavrov ile Dmitro Kuleba’nın buluşmasına ev sahipliği yapıyor. Ankara’nın bir çeşit “Akdeniz Davos’u” yapmak istediği Antalya Forumu çerçevesinde yapılan toplantıya tarafların davetiyle Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu de katılıyor. Rus ve Ukraynalı yetkililer şimdiye kadar müzakere masasına üç kez oturdu ve çatışmalı bölgelerde insani koridor açılması gibi bazı kararlara imza attı. Çavuşoğlu’nun da katılacağı üçlü toplantı, 24 Şubat’ta işgalin başlamasının ardından bakanlar düzeyinde gerçekleşecek ilk buluşma olması açısından büyük önem taşıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dünkü grup toplantısında Antalya toplantısına ilişkin olarak “Yarınki görüşmenin kalıcı ateşkese kapı aralamasını ümit ediyorum. Bu kritik görüşme öncesinde sivillerin tahliyesi için ilan edilen ateşkesi de memnuniyetle karşılıyoruz” açıklamasını yaptı. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, yüz yüze müzakerelerin yarın İstanbul’da başlayabileceğini söyledi. Peskov, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski arasında olası bir görüşme konusunda ise bir ilerleme kaydedilmediğini ifade etti. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov da Sırp basınına verdiği demeçte, tarafların temel konularda anlaşmaya yaklaştığı zaman Putin ile Zelenski’nin görüşmesi gerektiğini, şu anda yapılacak bir görüşmenin “verimsiz olacağını” savundu. İstanbul müzakereleri öncesi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu bugün, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede, Ukrayna’daki son durum ve İstanbul’da Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında gerçekleştirilecek müzakereler ele alındı. Çavuşoğlu dün de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefonda görüşmüştü. Çavuşoğlu sosyal medya hesabından, “Toplantıların kalıcı ateşkesle sonuçlanarak barışa vesile olmasını ümit ediyoruz” diye yazdı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı dün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin arasında yapılan telefon görüşmesinde iki liderin, Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin bir sonraki toplantısının İstanbul’da yapılması konusunda mutabık kaldığını açıklamıştı. Ukrayna ile Rusya Dışişleri Bakanları, savaşın başlamasının ardından ilk kez Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılan Antalya Diplomasi Forumu’nda 10 Mart’ta biraraya gelmişti. Bu arada, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin Özel Kalem Yardımcısı Ihor Zhovkva yaptığı açıklamada, “Türkiye, gelecekte güvenliğimizin garantörü olabilecek ülkeler arasında yer alıyor” dedi. “Tarafsızlığı Görüşmeye Hazırız” Zelenski Rus gazetecilere video konferans aracılığıyla Rusça yaptığı açıklamada da tarafsızlık statüsünü bir barış anlaşmasının parçası olarak görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Zelenski, bunun üçüncü taraflar tarafından garanti altına alınması ve bunun referanduma sunulması gerektiğini de kaydetti. Ukrayna Devlet Başkanı, “Güvenlik garantileri ve tarafsızlık, nükleer olmayan statü. Bunun üzerine gitmeye hazırız. Bu en önemli bölüm” dedi. Zelenski, Ukrayna’nın askersizleştirilmesi konusunu Rusya’yla görüşmeyi reddettiklerini de söyledi. Zelenski’nin Rus gazetecilere konuşması Moskova’nın uyarısını da beraberinde getirdi. Rus yetkililer mülakatın yayınlanmaması uyarısında bulundu.Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Batılı ülkeleri yeterince cesur olmamakla eleştirdi ve bir kez daha Rus işgaline karşı savaş uçakları ve tanklar istedi. Zelenski, Rus füzelerinin sivilleri öldürürken Batılı ülkeler arasındaki savaş uçaklarının ve savunma silahlarının Ukrayna’ya nasıl ulaştırılacağı konusundaki tartışmaları eleştirdi. 31 gündür savaş uçaklarının nasıl Ukrayna’ya ulaştırılacağının tartışıldığını belirten Zelenski, Mariupol’u savunanlarla konuştuğunu söyledi ve savaş uçakları tartışması yürütenlerin Mariupol’dakilerin yüzde 1’i cesaretine sahip olmadığı mesajını verdi. Polonya’nın envanterindeki Mig uçaklarının Amerika tarafından Ukrayna’ya ulaştırılması önerisi Washington tarafından reddedilmişti. Zelenski, “Euro-Atlantik toplumundan sorumlu kim? Hala Moskova mı, korkutucu taktiklerinden dolayı mı? Ortaklarımız Ukrayna’ya yardımı arttırmalı” ifadelerini kullandı. İngiltere Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın kuzeyindeki çatışmaların geniş ölçüde sabit halde olduğunu, Ukrayna güçlerinin karşı saldırılarının Rusya’nın güçlerini yeniden organize etmesini zorlaştırdığını belirtti. Bakanlık, Rus güçlerin ülkenin doğusunda Ukrayna güçlerini kuşatmaya çalışıyor gibi göründüğünü de kaydetti. Zelenski video mesajında ayrıca Moskova’nın hedef gözetmeyen saldırıları nedeniyle Ukrayna halkı arasında derin nefrete neden olduğu mesajını da verdi ve “Halkımızın Rus dilini terk etmesi için her şeyi yapıyorsunuz çünkü Rus dili artık sizle bağlantılı olacak, sizin bombalarınız, cinayetleriniz, suçlarınızla” ifadelerini kullandı. Öte yandan Ukrayna askeri istihbaratının başındaki isim Kyrylo Budanov, Rusya’nın Ukrayna’da “Kuzey ve Güney Kore” yaratmaya çalıştığını söyledi. Müzakerelere Türkiye’de Devam Bu arada Ukrayna’yla Rusya arasında bir sonraki müzakerelerin 28-30 Mart tarihleri arasında Türkiye’de olacağı kaydedildi. Ukrayna müzakere heyetinde yer alan David Arakhamia, sosyal medyadan paylaştığı mesajında bu açıklamayı yaptı. Ukrayna, Rusya’yla yürütülen müzakereleri “çok zor” olarak tanımalmıştı. Erdoğan Putin’le telefonda görüştü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’le bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre görüşmede Rusya-Ukrayna savaşındaki son durum ve müzakere süreçleri ele alındı. Açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya’yla Ukrayna arasında ateşkesin ve barışın bir an evvel tesis edilmesinin ve bölgedeki insani durumun iyileştirilmesinin gerekliliğini vurgulayarak, bu süreçte Türkiye’nin her türlü katkıyı vermeye devam edeceğini belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’la Putin, Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin bir sonraki toplantısının İstanbul’da yapılması konusunda mutabık kaldı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ev sahipliğinde bir araya geldi. Ancak diplomatik çevrelerin de öngördüğü şekilde, toplantıdan iki ülke arasındaki sorunun çözümüne yol açacak ya da kapsamlı bir ateşkesi doğuracak bir sonuç çıkmadı. Sabah saatlerinde Antalya’nın turistik Belek bölgesindeki Regnum Karya Otel’de geniş güvenlik önlemlerinin altında gerçekleşen toplantı öncesi Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Ukraynalı ve Rus meslektaşlarıyla ayrı ayrı görüştü. Toplantı daha sonra üçlü formatta devam etti. Yaklaşık 1,5 saat süren toplantının ardından üç bakan sırayla basının karşısına geçtiler ve görüşmelerle ilgili görüşlerini paylaştılar. Siyasi çözüm kolay değil Lavrov-Kuleba görüşmesi ve tarafların kamuoyuna açıkladıkları pozisyonları, devam eden krizle ilgili bazı unsurların daha belirginleşmesine yol açtı. Bunların en başında Ukrayna ile Rusya arasındaki soruna siyasi bir çözüm bulmanın bu aşamada çok güç olduğu geliyor. Çavuşoğlu: Tarafların Türkiye’ye duyduğu güvenin sorumluluğunun bilincindeyiz Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin Türkiye’de bir araya geleceğini söyleyerek, “Tarafların Türkiye’ye duyduğu güvenin sorumluluğunun bilincindeyiz” dedi.