Sektörel SOME’lerde (Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinde) istihdam edilecek personelin alması tavsiye edilen eğitimler

Sektörel SOME’lerde (Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinde) istihdam edilecek personelin alması tavsiye edilen eğitimler

“Ulusal Siber Güvenlik Çalışmalarının Yürütülmesi ve Koordinasyonuna İlişkin Karar” 20 Ekim 2012 tarihli Resmi Gazetede Bakanlar Kurulu Kararı olarak yayınlanmıştır. Bu önemli adımla ülkemizin siber güvenliğinin sağlanması konusunda idari, teknik ve hukuki yapıların oluşturulması süreçleri hız kazanmıştır. Bu Karar ile siber güvenliğe ilişkin program, rapor, usul, esas ve standartları onaylamak ve bunların uygulanmasını ve koordinasyonunu sağlamak amacıyla “Siber Güvenlik Kurulu” oluşturulmuştur.

Kamu kurum ve kuruluşlarının, ulusal siber güvenliğin sağlanması amacıyla Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yayımlanan plan, program, usul, esas ve standartlara uyması esas alınmıştır. Bu bağlamda ilgili tüm kurum ve kuruluşların Siber Güvenlik Kurulu kararları çerçevesinde işbirliği ve eşgüdüm içerisinde çalışmalara katılım ve katkı sağlaması, alınan kararları titizlikle uygulaması siber güvenlik çalışmalarının başarı ile sonuçlanması ve ulusal siber güvenliğimizin arttırılması bakımlarından büyük önem arz etmektedir.

Siber Güvenlik Kurulu’nun ilk toplantısında “Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı” kabul edilmiş ve 20 Haziran 2013 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı olarak yayımlanmıştır. 29 ana eylem ve 95 alt eylem maddesinden oluşan eylem planında, her eylem kapsamındaki çalışmaları sorumlu ve ilgili kuruluş olarak yürütecek kurum ve kuruluşlar belirlenmiştir. Söz konusu eylem planı kapsamında temel görevi koordinasyon ve işbirliği olan Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) 27 Mayıs 2013 tarihinde kurularak, faaliyetlerine başlamıştır. Yine söz konusu eylem planı çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde Siber Olaylara Müdahale Ekipleri (Kurumsal SOME, Sektörel SOME) oluşturulması öngörülmüştür.

Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı’nın 4. Eylem Maddesi “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezinin (USOM) kurulması ve Sektörel ve Kurumsal Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinin (SOME) oluşturulması” kapsamında 11 Kasım 2013 Tarihli ve 28818 Sayılı “Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinin Kuruluş, Görev ve Çalışmalarına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlanmış olup Tebliğin 6. maddesinde Siber Güvenlik Kurulu tarafından belirlenen kritik sektörlerde, sektörün düzenleyici ve denetleyici kurumu veya sektörün ilgili olduğu bakanlık bünyesinde “Sektörel SOME” kurulmasının zorunlu olduğu belirtilmektedir.

Kalkınma Bakanlığı 2012 Yatırım Programı içerisinde yer alan “Kritik Altyapılarda Bilgi Güvenliği Yönetimi Projesi” kapsamında kritik altyapıların ve kritik altyapıları barındıran kritik sektörlerin belirlenmesi için ilk çalışmalar yapılmış, Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı’nın 5 numaralı eylem maddesi kapsamında, Siber Güvenlik Kurulu’nca ilk etapta “Ulaştırma, Enerji, Elektronik Haberleşme, Finans, Su Yönetimi, Kritik Kamu Hizmetleri” ülkemizin kritik sektörleri olarak belirlenmiştir.

Sektörel SOME Kurulum ve Yönetim Rehberi, Sektörel SOME’lerin kurum organizasyonu içerisindeki yerini, Kurumsal SOME’ler ve USOM’la ilişkilerini, kapasite planlamasını, personelin niteliklerini (eğitim düzeyi ve tecrübe), alması gereken eğitimleri, bu personelin siber olay öncesi, esnası ve sonrasında yapması gereken çalışmaları, kurum içi/kurum dışı paydaşlarla iletişim esaslarını, Sektörel SOME’lerin kurulması için gereken kuruluş süreleri ve esasları ile bu süreçte kullanılacak olan ekler, şekiller ve tablolar listesini içermektedir.

11 Kasım 2013 tarihli ve 28818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinin Kuruluş, Görev ve Çalışmalarına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ kapsamında Sektörel SOME’lerde istihdam edilecek personelin, kurum ve/veya kuruluşların hizmet içi eğitimlerine ilave olarak Tablo 4’deki eğitimleri de alması tavsiye edilir. İhtiyaç duyulan asgari eğitimlerden bazıları USOM tarafından verilebilecektir .
Tablo 4’te yer alan eğitimlerin içerikleri Ek 2’de verilmiştir. Ek 2’deki eğitim içeriklerinde, her bir eğitim için gerekli olan ön şartlar belirtilmiştir.

[supsystic-tables id=’2′]

  1. 1 – Saldırı Tespit ve Kayıt Yönetimi Eğitimi

    Ön Şartlar

    □ Temel işletim sistemi bilgisi

    □ Temel TCP/ IP bilgisi

    □ Temel Linux bilgisi

    Ana Konular

    1. Trafik Analizi Temelleri
    2. Uygulama Protokolleri ve Trafik Analizi
    3. Açık Kaynak Kodlu Saldırı Tespit Sistemi
    4. Ağ Trafiği Analizi ve İzleme
    5. Uygulama protokolleri için saldırı tespit metotları
    6. Kayıt Yapılandırma Ayarları
    7. Kayıt Analiz Yöntemleri ve Teknikleri
    8. Kayıt Yönetimi
    9. Büyük Boyutlu Kayıtların İşlenmesi
    10. Kayıtları İzleme
    11. Olay Müdahalesi için Kayıtlar
    12. Adli Analiz Kayıtları
    13. Uyumluluk için Kayıt
    14. Kayıt Toplamada En Sık Yapılan Yanlışlar
    15. Kayıt Standartları

2 – Merkezi Güvenlik İzleme ve Olay Yönetimi Eğitimi

  1. Ön Şartlar

    □ Temel işletim ve bilişim sistemleri bilgisi

    □ TCP/ IP Temel Ağ ve Güvenlik bilgisi

    □ Kayıt Yönetimi ve Saldırı Tespit temelleri bilgisi

Ana Konular

  1. Merkezi Kayıt Yönetimi sistemleri
  2. Olay ilişkilendirme sistemleri (SIM)
  3. SIM çözümlerine örnekler
  4. Envanter analizi ile yüksek riske sahip varlıkların belirlenmesi
  5. Açık Kaynak Kodlu Merkezi Güvenlik İzleme Yazılımı (OSSIM)
  6. OSSIM Mimarisi ve entegre araçlar
  7. OSSIM Kurulumu
  8. OSSIM Konfigürasyonu
  9. OSSIM Web Konsolu
  10. Güvenlik politikalarının ve raporlarının düzenlenmesi
  11. OSSIM ajanı ile bilgi toplama
  12. SYSLOG ile bilgi toplama
  13. Güvenlik Olaylarının Korelasyonu (Saldırı ilişkilendirme)
  14. Güvenlik istihbaratı için olay analitik iş akışlarının optimize edilmesi
  15. Olay analizi ve müdahale
  16. Sistem bakımı ve güncelleme

3 – Siber Olaylara Müdahale Ekibi Kurulum ve Yönetimi Eğitimi

Ön Şartlar

Hem idari süreçler, hem bilişim sistemleri altyapısı konularında tecrübe sahibi olmak.

Ana Konular

  1. Giriş (Tarihçe, örnek bilgisayar olayları, örnek SOME’ler ve organizasyonlar)
  2. SOME temel konuları (SOME nedir, SOME çerçevesi, SOME servis çerçevesi)
  3. Siber olay müdahale süreci (olay müdahale servis tanımı ve servis işlevleri)
  4. SOME operasyonel elemanları (yazılım, donanım, politika ve prosedürler)
  5. SOME proje planı

4 – Bilişim Hukuku Eğitimi

***Bu bölümdeki içerik 2007 yılında Ankara Barosu için Av.Özgür Eralp tarafından hazırlanmış olup Şubat 2016 itibariyle Av.Özgür Eralp tarafından güncellenmiştir.

Ön Şartlar

□ Belirli bir ön şart yoktur.

Ana Konular

  1. Adli Sürecin yürütülmesi temel eğitimi
  2. Bilgisayar teknolojisi
  3. Sayısal veri teknolojisi
  4. İşletim sistemi ve yazılımlar
  5. İnternet teknolojisi
  6. İstemciler için ağ güvenliği
  7. Kablosuz internet erişimi ve güvenliği
  8. Bilişim kültürü
  9. İnternet arama motorları
  10. İnteraktif bankacılık-ceza
  11. Bilişim suçları-kanun maddeleri
  12. Elektronik imza
  13. Bilişim suçları-örnek olaylar
  14. Hakaret-sövme suçları (internet-SMS vb.)
  15. Bilirkişi raporları
  16. Alan adları hukuku
  17. Delil tespiti-hukuk
  18. Delil tespiti-ceza
  19. İnternet servis sağlayıcılar
  20. Spam-yığın E-posta-SMS
  21. İnternet sitelerinin filtrelenmesi
  22. E-tüketici
  23. Av.tr- e-baro
  24. Sanal kumar
  25. E-devlet uygulamaları
  26. Uluslararası mevzuat
  27. İnteraktif bankacılık-hukuk
  28. Yüksek mahkeme kararları
  29. UYAP
  30. Kişisel verilerin korunması
  31. Fikri haklar-ilgili hükümler
  32. Telekomünikasyon hukuku
  33. Çocuk pornografisi

5 – ISO/IEC 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Uygulama Eğitimi

Ön Şartlar
□ Belirli bir ön şart yoktur. Kalite sistemleri ile tanışıklık avantaj olmaktadır.

Ana Konular

  1. Bilgi güvenliği yönetim sistemi nedir? Neden gereklidir?
  2. ISO 27001’de “Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem al” döngüsü
  3. Bilişim sistemi risk analizi ve tedavisi
  4. ISO 27001 temel kontrol alanları
  5. Güvenlik politikası
  6. Bilgi güvenliği organizasyonu
  7. Varlık yönetimi
  8. İnsan kaynakları güvenliği
  9. Fiziksel ve çevresel güvenlik
  10. İletişim ve işletim yönetimi
  11. Erişim kontrolü
  12. Bilişim sistemi edinim, geliştirme ve bakımı
  13. Bilgi güvenliği olay yönetimi
  14. İş sürekliliği yönetimi
  15. Uyum
  16. ISO 27001’e uygunluk denetimi
  17. Denetim planlama
  18. Denetim kontrol listeleri
  19. Uygunsuzluklar ve raporlama
  20. Çeşitli uygulamalar