İnşaat Dünyası Dergisi Temmuz-Ağustos 2023 sayısında ısıtma ve soğutmada geleceğin teknolojisi olarak gösterilen “Isı Pompaları”nı özel bir dosya çerçevesinde masaya yatırdı. Form Şirketler Grubu’nun ısı pompaları yatırımları ve teknolojisi ile ilgili sorularımızı yanıtlayan Form Şirketler Grubu Yürütme Kurulu Başkanı Tunç Korun, “Form Şirketler Grubu ısı pompasında her türlü uygulamayı yapabilen ve referans gösterebilen tek firma olarak öne çıkıyor” dedi.
Biz yeni teknolojileri yakından takip eden ve alanında öncü olan bir firma olduğumuz için ısı pompalarıyla yolumuz daha 1990’ların başında yurt dışı fuarlarda kesişti. 1994 yılında toprak kaynaklı ısı pompalarına merak sardık ve toprak kaynaklı birkaç uygulama gerçekleştirdik. Daha sonra çoğunlukla AVM’lerde kullanılmaya başlanan sudan havaya ısı pompaları için seminerler vermeye başladık. Form Şirketler Grubu olarak; başlangıçtan bu yana ısı pompalarında, villalarda toprak kaynaklı ısı pompaları uygulamaları dışında konut tarafına çok girmedik. Mitsubishi Heavy Klima ile ortaklığımız ve split klima konseptine girene kadar biz daha çok ticari ve endüstriyel alanlarda ısı pompası çalışmaları yürüttük. Mitsubishi Heavy Klima ile iş birliğimiz sonrasında ise split klima, VRF ve mini VRF anlamında ısı pompaları çalışmaları da yürütmeye başladık.
Form Şirketler Grubu olarak; Türkiye’de 300’e yakın AVM’de su kaynaklı ısı pompası uygulamamız bulunuyor. Kıbrıs’ta çok büyük bir oteli, yaklaşık toplam kapasitesi 4.000 kW/saat civarında deniz suyunu kullanarak, ısı pompası olarak çalıştırıyoruz. Yaz sezonu boyunca içeriye soğutma yapıyor, kışın ise ısıtma gerçekleştiriyor.
Isı pompalarının ayrıca çevre dostu teknolojiler olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin Kıbrıs’taki ısı pompamızın COP’u 6.20’dır. Isı pompalarında deniz suyu ile çalıştığınızda, deniz suyu her zaman dış havaya göre daha stabil olduğu için ısıtma modunda da soğutma modunda da çok yüksek verim elde ediyorsunuz. Kıbrıs’taki uygulama normal bir ısı pompası olarak çalıştırılsaydı 3 COP ile çalıştırılacaktı ve bir yılda 100.000 kW/saat enerji harcamış olacaktı. Biz bu cihazı 6 COP ile çalıştırarak 100.000 kW/saat elektrik harcamak yerine, 50.000 kW/saat elektrik harcıyoruz. Çok basit bir anlatımla elektrik harcaması ve üretimi yarı yarıya düşüyoruz. Sonuç olarak karbon salınımı da düşüyor. Böylece hem verimli hem de çevre dostu bir sistem ve uygulama gerçekleştirebiliyoruz.
Türkiye’de ısı pompasında toprak kaynaklı uygulamadan çok deniz kaynaklı uygulama bulunuyor. Deniz (nehir, göl, yeraltı suyu) kaynaklı uygulama, toprak kaynaklı uygulamaya göre maliyeti üçte bir oranında düşürüyor. Türkiye koşullarında toprak kaynaklı ısı pompası uygulamaları daha maliyetli oluyor. Yurt dışında ise bu tür uygulamalara devlet teşvik veriyor. Örneğin, ABD’de, Avrupa’da toprak kaynaklı ısı pompaları uygulamalarına devlet desteği mevcut.
Form Şirketler Grubu olarak; ısı pompası cihazlarında yerli üretimimiz de var. Ayrıca ısı pompasında her türlü uygulamayı yapabilen tek firma olarak öne çıkıyoruz. Özellikle AVM’lerde kullanılan su kaynaklı ısı pompalarımızda yerli üretim olanlar tercih ediliyor. Türkiye’de ısı pompası uygulamasında çoğu firma ya split klima ya VRF ya da endüstriyelini çalışırken, Form Şirketler Grubu, ısı pompasında her tip uygulamayı gerçekleştiriyor. Biz Türkiye’de ısı pompasında en küçük kapasitelisinden 5.000 kW/saate kadar endüstriyel büyük uygulamalıya, her tipini uygulayabilen tek firmayız. Aynı zamanda her ısı pompası tipi için de uygulama referansı gösterebilen tek firmayız. Form Şirketler Grubu ısı pompası çeşitliliğinde Türkiye’de lider konumda diyebiliriz.
Form Şirketler Grubu satış ve destek hizmetlerinde de öne çıkan bir firma. Mitsubishi Heavy Klima Sistemleri aracılığıyla Türkiye genelinde 230‘dan fazla servis noktamız var. Endüstriyel ve ticari tesislere hizmet veren Merkezi Klima firmamızda da 35 servis noktamız bulunuyor. Türkiye’de bütün şehirlerde servis ağımızla hizmet veriyoruz. Ben hep şunu söylerim; dünyanın en iyi cihazını dahi alsanız beraberinde doğru servis hizmetini alamıyorsanız, en kötü cihazı almış olursunuz. Bu nedenle doğru servis ağı olan bir firma ile çalışmak çok önemli.
Form Şirketler Grubu’nun geçmişi 1970’li yıllarda soğutma grubu imalatı ile başladığı için servis ağına da o zamanlardan bu yana çok önem veriyoruz. Yılların deneyimiyle çok kuvvetli bir servis ağı altyapısına sahibiz.
Türkiye’de herkes bizi Form Şirketler Grubu olarak biliyor ama bizim 4 ayrı firma yapımız var. Öncelikle onlarla ilgili kısaca bilgi vermek isterim; Türkiye merkezi klima pazarının en büyük ticari satış ve servis sağlayıcılarından biri olan FORM Endüstri Ürünleri A.Ş. ticari ve endüstriyel iklimlendirme çözümlerinde uzman. Fancoil, su kaynaklı ısı pompası, rooftop-paket klima, klima santrali gibi satılan ve servis verilen ürünler, grup bünyesindeki kardeş şirketler tarafından üretiliyor ve Türkiye’de temsilciliğini yürüttüğümüz Lennox, Clivet, Dunham Bush, Climate Master gibi dünyaca ünlü markalardan soğutma grupları, ısı pompaları ve diğer klima ürünleri temin ediliyor.
FORM Endüstri Tesisleri A.Ş. İzmir deki 20.000 m2 alandaki fabrikası ile yüksek enerji tasarruflu klima ürünlerinden sıfır enerji tüketimli endüstriyel çözümlere kadar geniş bir yelpazede, yüksek kaliteli, çözüm odaklı ürün ve hizmetleriyle Form Grup’un Ar-Ge ve yerli üretim üssü olarak öne çıkıyor.
FORM MHI Klima Sistemleri A.Ş. hem konut ve ticari uygulamalar, hem de bayilikte çok kuvvetli bir yapıya sahip. Ticari ve konut uygulamaları için VRF ve split – multi split klimalar ile satış ve satış sonrası hizmetler sunan şirket, VRF ekipmanları konusunda Türkiye pazarındaki en büyük üç tedarikçiden biri konumunda.
Munters-Form firmamız, nem alma ve evaporatif soğutma konularında, patentli imalatları ile enerji verimli çözümler yaratan global bir firma. Form olarak, İsveç’te 1955’de kurulan Munters’in 1986 yılından itibaren temsilciliğini yürütüyoruz. İki firma 2008 yılında Munters-Form A.Ş. adıyla ortaklık (JV) kurdu. Munters-Form A.Ş. İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteriyor.
Avrupa’da son yıllarda ısınma için ısı pompası kullanımına çok ilgi olmakla beraber, son doğalgaz tedariğindeki sorun ile insanlar ısınmanın başka bir yolu olmalı anlayışı ile çok daha hızlı ısı pompalarına yöneldi. Şu anda Avrupa’da iklimlendirme sektöründe söz sahibi büyük şirketlerden en az sekizi çok büyük kapasiteli hava kaynaklı ısı pompası fabrikaları kuruyor. Türkiye doğalgaz tedariği konusunda Avrupa kadar sorunlu değil. Türkiye gaz konusunda geçtiğimiz yıllarda devlet olarak ciddi sübvansiyonlar da yaptı ve gaz tedariğinde önemli sıkıntılar yaşamadı. Fakat Avrupa’da ısı pompasına olan büyük ilgi Türkiye’de de etkisini gösterdi. Isı pompası daha çok konuşulmaya başlandı.
Isı pompaları konusunda görev daha çok proje uygulayıcılara düşüyor. Bir binanın projelendirilmesi nasıl yapılıyorsa, ilerleme de öyle gidiyor. Biz tabii ki ısı pompaları konusunda proje üreticileriyle yakın iş birliği içindeyiz ve onlarla fikirlerimizi, cihazlardaki gelişmeleri paylaşıyoruz.
Türkiye’de iklimlendirme sektöründe yer alan firmalar ısı pompalarına önemli yatırımlar yapıyor. Konut tipi ısı pompası alanında faaliyet gösteren firmalar daha büyük yatırımlar gerçekleştiriyor. Form Şirketler Grubu’nun ortakları olan Mitsubishi Heavy ile Clivet şirketleri, ısı pompalarına çok önemli yatırımlar yapıyor. Clivet’in İtalya’daki fabrikası 60 bin metrekare. Fabrikanın önünde ek 20 bin metrekarelik yeni bir ev tipi ısı pompası üretecek tesis kuruluyor.
Form olarak günümüzde alternatif enerji (toprak, deniz, yer altı suyu vb) kaynakları kullanan 100 e yakın yüksek kapasiteli farklı referansımız bulunuyor. Bu projelerin toplam kapasitesi yıllık 110 bin MW olup klasik sistemlere göre yıllık minimum 21 bin 600 MW enerji tasarrufu sağlıyor. Bu tasarrufla her yıl 3.650 aracın trafikten çekilmesine ve yaklaşık 400.000 adet ağaç dikimine eş değerde doğanın korunmasına katkı sağlıyoruz.
Uygulamalarımızın bulunduğu otellerden; deniz kaynaklı olarak Merit Afrodit Kıbrıs Otel (9,000 kW/saat); İzmir Euphoria Aegean Resorts Hotel (2.500 kW/saat), Antalya Palm Beach Resorts Hotel (1.300 kW/saat), Bodrum La Blanche Island Otel (3.600 kW/saat), Marmaris Angel’s Otel (2.900 kW), Bodrum Akfen Loft (300 kW/saat) göl ve nehir kaynaklı olarak Antalya Robinson Club (3.000 kW7H); Antalya Riverside Club Otel (6.000 kW/saat) referanslarımızdan bazıları.
Bununla birlikte öncüsü olduğumuz ısı pompalarıyla AVM’lere de verimli çözümler sağlıyoruz. Türkiye’nin en büyük toprak kaynaklı ısı pompası projesi olan 6.700 kW kapasiteye sahip Meydan AVM ve toplam 12.000 kW soğutma kapasitesiyle yine hem Türkiye’nin hem Avrupa’nın en büyük yeraltı suyu kaynaklı projelerinden biri olan Terracity AVM, ilk deniz kaynaklı ısı pompası uygulamamız Antalya Princess Otel (1989) ve sonrasında yaptığımız 30’a yakın birçok deniz kaynaklı otel uygulaması referanslarımız arasında bulunuyor.