Suç tipik, hukuka aykırı ve kusurlu harekettir. Tipiklikle kastedilen, suçun kanunda suç olarak düzenlenmiş olması ve hareketin bu düzenlemeye uygun olmasıdır. Hukuka aykırılıkla kastedilen ise tipik hareketin hukuka aykırı olması, bir diğer deyişle bu hareketi hukuka uygun yapacak bir nedenin olmamasıdır. Kusurluluk ise failin tipik ve hukuka aykırı hareketi yaparken kusur ehliyetinin bulunmasıdır.
Cinsel taciz suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 105.maddesinde düzenlenmiştir. Bedensel temas olmadan cinsel arzu ve isteklerle yapılmış hareketler, cinsel taciz anlamına gelmektedir.
Cinsel taciz hareketlerinin yapılması üzerine cinsel taciz suçu oluşacaktır. Bu suç ceza mahkemelerinde tespite muhtaç bir suçtur. Ceza avukatı hukukî yardımı ile ceza davası sonuçlandırılabilir.
Cinsel taciz suçunun şartları kanunda ifade edilen biçimlerden ibarettir. Fiziksel bir temas olmadan cinsel bir amaçla davranışlarda bulunmak cinsel taciz suçu anlamına gelebilmektedir. Bu davranışlar jest, mimik, söylem, vücut hareketleri gibi şeylerdir.
Suçun unsurları, tanımında suçu ifade ettiğimiz şekildedir. Yani suçun unsurları tipiklik, hukuka aykırılık ve kusurluluktur. Bu unsurlar tamamlanmadan suçun oluştuğundan bahsedilmez.
Unsurları incelemeden önce her bir suçun koruduğu bir hukuki değer olduğundan bahisle, cinsel taciz suçu ile korunan hukuki değeri ifade etmek gerekmektedir. Buna göre bu suç ile korunan hukuki değer, mağdurun cinsel dokunulmazlığı ve bütünlüğüdür.
Tipiklik unsurunun oluşabilmesi için suçun kanundaki tanımı ile failin eylemlerinin uyumlu olması gerekmektedir. Bir diğer deyişle failin eylemlerinin bir suç olarak kabul görebilmesi için bu harekete karşılık kanunda suç düzenlemesi bulunmalıdır.
Genel olarak cinsel taciz suçu için tipiklik incelemesi şöyledir:
Cinsel taciz suçu oluşabilmesi için failin hareketlerinin hukuka aykırı olması yani hareketleri hukuka uygun hale getiren bir durumun bulunmaması gerekmektedir. Cinsel taciz suçu açısından mağdurun rızası, hakkın kullanılması yani örneğin failin sanat ve bilim yapma hakkını kullanması, kanun hükmünün veya amirin emrinin yerine getirilmesi hukuka uygunluk nedeni olabilir. Hukuka uygunluk nedenlerinin değerlendirilmesi yapılırken ölçülü olmaya dikkat edilmelidir. Bu hususta İstanbul ceza avukatı hukukî yardımı alınmasında fayda bulunmaktadır.
Suçun bir diğer unsurunun yani kusurluluğun bulunması, suçun oluşabilmesi için gerekmektedir.
a. Suçun Temel Hali
Suçun temel hali cinsel amaçlı davranışlarda bulunarak taciz boyutunda eylemin gerçekleştirilmesidir. Bu durumda fail hakkında, mağdur eğer çocuk değilse üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adli para cezasına; mağdur çocuksa altı aydan üç yıla kadar hapis cezası hükmolunur.
b. Nitelikli TCK m.105 Cinsel Taciz Halleri
Cinsel taciz suçu nitelikli halleri m.105’in ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre suçun;
a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,
c) Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
e) Teşhir suretiyle, işlenmesi hâlinde yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Yukarıdaki fıkra ile kastedilen ceza suçun temel hali için öngörülen cezadır.
Failin cinsel taciz hareketi nedeniyle mağdurun iş bırakması, okul veya ailesinden ayrılması zorunlu olarak gerçekleşmişse bu durumda faile verilecek ceza 1 yıldan olamayacaktır.
c. Daha Az Cezayı Gerektiren Haller
Genel hükümlerdeki düzenlemeler dışında, cinsel taciz suçu için daha az cezayı gerektiren hal düzenlemesi bulunmamaktadır.
Genel hükümlerdeki düzenlemelerin işletilmesi için ceza avukatı hukukî yardımı alınmasında fayda bulunmaktadır.
d. Özel Görünüş
Cinsel taciz suçunun özel görünüş halleri şöyle oluşabilir:
1. Teşebbüs: Teşebbüs, failin işlemek istediği suç için elverişli hareketlerde bulunurken elde olmayan nedenlerle suçu tamamlayamamasıdır. Cinsel taciz suçu için kural olarak teşebbüs mümkündür. Fakat teşebbüsten bahsedilebilmesi için icra hareketleri ile teşebbüs aşamasındaki hareketlerin şüphesiz ortaya konulması gerekmektedir. Cinsel taciz suçu sırf hareket suçu olduğundan ve teşebbüsün tespitinin sırf hareket suçlarında zorluğundan dolayı somut duruma göre cinsel taciz suçu için teşebbüs mümkündür.
2. İştirak: Cinsel taciz suçu iştirake müsaittir. İştirak hükümlerindeki (TCK m.37 vd.) her hal cinsel taciz suçunda gündeme gelebilir.
3. İçtima: İçtima hükümleri cinsel taciz suçu için uygulanabilir. Bu hükümlerin eksiksiz ve müvekkil lehine uygulanabilmesi için İstanbul Anadolu ceza avukatı hukukî yardımı alınmasında fayda bulunmaktadır.
e. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda İndirim Halleri
Cinsel taciz suçu açısından özel bir indirim hali bulunmamaktadır. Genel hükümlerdeki düzenlemelere başvurularak uygunsa indirimden yararlanılabilir.
a. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme
TCK’da adli para cezası ve hapis cezası, ceza olarak düzenlenmiştir. Bir hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi için belli koşulların gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Bunlar TCK’da 50 ve 52. hükümlerde ifade edilmiştir.
Cinsel taciz suçunda da koşulların sağlanması ile hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkündür. Şöyle ki, cinsel taciz suçunun temel halinde, suçun çocuk dışındaki kişilere işlenmesi durumunda adli para cezası seçimlik yaptırımdır. Yani mahkeme çevirme durumu olmadan, sanığa hapis cezası yerine doğrudan adli para cezası da verebilir. Konu hakkında detaylı bilgi edinebilmek içi İstanbul Avrupa ceza avukatı hukukî destek alınması gereklidir.
b. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Erteleme
Erteleme TCK m.51’de düzenlenmiştir. Erteleme kararının verilebilmesi için öncelikle cezanın hapis cezası olması ve m.51’deki koşulların sağlanmış olması gerekmektedir. Söz konusu koşullar kısaca:
Erteleme kararı mahkemece resen verilebileceği ceza avukatının hatırlatması üzerine de verilebilir.
Erteleme sürecinde belirlenene denetim sürecinde istenilen gibi davranan sanık hapse girmez ve cezası infaz edilmiş sayılır.
c. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Kararı (HAGB)
Cinsel taciz suçunda HAGB kararı verilebilmesi için 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 231.maddesindeki koşulların oluşması gerekmektedir. Koşulların oluşması üzerine HAGB kararı verilirse sanık hakkında belirli bir denetim süresi kararlaştırılır. Bu süre içerisinde mahkemenin istediği şekilde hareket eden sanık hakkındaki hüküm ortadan kalkar. Sanki hiç olmamış gibi sonuç doğurur.
HAGB koşulları kısaca şöyledir:
a. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Soruşturma Aşaması
Cinsel taciz suçu soruşturma aşamasını Cumhuriyet Savcısı yürütür. Cinsel taciz suçunun soruşturma aşaması açısından özel bir düzenlemesi bulunmamaktadır.
Soruşturma aşaması kovuşturma aşamasına yön veren bir aşama olduğundan dolayı ceza avukatı hukukî desteği alınarak yürütülmesinde fayda bulunmaktadır.
b. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Kovuşturma Aşaması
Cinsel taciz suçu kovuşturma aşaması mahkeme tarafından yürütülür. Bu sürecin sonunda sanığın suçu işleyip işlemediği ortaya çıkar. Suçun işlenmesi üzerine de sanığa verilecek olan cezanın ne olacağı bu aşama sonucunda kararlaştırılır.
a. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Şikâyet Süresi
Cinsel taciz suçunun temel halinde düzenlendiği üzere, suçun çocuklar dışındakilere karşı işlenmesi durumunda cinsel taciz suçu şikâyete tabidir.
Cinsel taciz suçunda şikâyet süresi, suçun işlenmesi ve failin öğrenilmesi tarihinden itibaren başlamak üzere 6 aydır. Bu süre her halde dava zamanaşımı süresinin sonuna kadardır.
b. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Zamanaşımı
Cinsel taciz suçunda ceza zamanaşımı 20 yıldır.
Cinsel taciz suçunda dava zamanaşımı 8 yıldır.
c. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Uzlaşma
Cinsel taciz suçu uzlaşmaya tabi bir suç değildir.
d. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Etkin Pişmanlık
Cinsel taciz suçu etkin pişmanlık hükümleri bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu suç için etkin pişmanlık uygulanmaz.
e. TCK m.105 Cinsel Taciz Suçunda Görevli Mahkeme
Cinsel taciz suçunda görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.
CMK’nın 90 vd. maddelerinde düzenlenen koruma tedbirleri cinsel taciz suçuna uygun düştüğü ve ölçülü şekilde uygulanır.
Koruma tedbirlerinde de fail açısından birçok temel hak kullanılamaz hale geldiğinden bunların hukuk devletine uygun şekilde uygulanması gerekmektedir. Bunun için İstanbul ceza avukatı hukukî desteği alınmasında yarar vardır.
Cinsel taciz suçunda tutukluluk halinde çeşitli itiraz ve başvuru imkanları bulunmaktadır. Bu durumda bir ceza avukatı ile süreç yürütülebilir.
Cinsel taciz suçu gözaltı işlemi sıklıkla rastlanan bir işlemdir. Bu durumda failin birtakım haklarının bulunduğu ve bunlardan birisi de avukattan yardım alabileceği hatırlatılmalıdır.