GAYRİMENKUL SATIN ALIMI YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI ŞARTLARI
Yabancıların bir ülkeden vatandaşlık kazanması son yıllarda yabancı yatırımcıyı teşvik etmek ve devletlerin ekonomi politikaları gereğince araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu çerçevede ülkemizde olduğu gibi dünyada çeşitli ülkelerde de kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Çalışmamızda yalnızca gayrimenkul satın alınması yoluyla vatandaşlık kazanmanın usul ve şartları incelenmiştir.
Yabancıların yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmasına ilişkin mevzuatımızda ilk düzenleme 2016 yılında 6758 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve Yabancılar ve Uluslararası Kanunu’nda yapılan değişiklikle yapılmıştır. 6458 sayılı kanunun 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca yabancılar için özel bir kısa dönem ikamet izin türünü düzenlemekte olup Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapan yabancı uyruklu kişiler ile bu kişilerin eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan müşterek çocukları olarak tanımlanmıştır.
2018 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan 418 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile daha önce Türk vatandaşlığını kazanma için belirlenmiş olan yatırım değeri aşağıya çekilerek yabancıların minimum 250.000 USD tutarındaki taşınmazı satın alarak, inşaat projelerindeki kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazlardan noter huzurunda düzenlenen taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yaparak Türk vatandaşlığına başvuru yapabilmenin yolu açılmaktadır.
Yabancılar inşaatı tamamlanmış olan veya inşası devam eden inşaat projelerinden aşağıdaki şartları taşıması koşuluyla satın aldıkları taşınmazlarla Türk vatandaşlığına başvurması mümkün hale gelmiştir. Bu şartlar ise;
Satın alınan taşınmazın değeri belirlenirken üç değer türünün ayrı ayrı yönetmeliklerde belirlenen tarihlerde en az 250.000 USD değerini sağlamalıdır.
15.10.2018 tarihinden sonra gerçekleştirilen satış vaadi sözleşmesi bedel transferinin banka aracılığıyla yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Taşınmaz satış bedelinin yabancı yatırımcı tarafından taşınmazın satıcısı veya temsilcisi adına banka hesabına yatırıldığının bankalar tarafından onaylanmış havale, EFT dekontu ile tasdik edilmesi gerekir.
Taşınmaz satışında banka transferleri satış işleminin gerçekleşmesinden sonra olabilir. Ancak taşınmaz satış vaadinde taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapıldığı anda 250.000USD transferin yapılmış olması gerekmektedir. Satış vaadi sözleşmesinin kurulmasından sonra yapılan ödemeler ‘’peşin’’ ödeme sayılmayacağı için dikkate alınmayacaktır.
Satış işlemi ve/veya satış vaadi işlemine konu olan taşınmazın/taşınmazların siciline de; “Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20’nci maddesi kapsamında şerh tarihinden itibaren 3 yıl süre ile satılmayacağı ve/veya satış vaadi sözleşmesi şerh tarihinden itibaren 3 yıl süre ile devri ve terkininin yapılmayacağı yönünde taahhüdü vardır” şeklinde belirtme yapılır.
Başvurular Çevre Şehircilik Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Daire Başkanlığı tarafından incelenir. Aşağıda sıralanmış olan belgelerin eksiksiz olması halinde 7 gün içinde sonuçlandırılır.
2-6458 sayılı Kanun’un 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca kısa dönem ikamet izni alınması;
Türk vatandaşlığına başvuru yapacak olan bir yabancının öncelikle 6458 sayılı kanun’un 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alması gerekmektedir. İkamet izin başvuruları Göç İdaresine yapılır. Bir yabancının kısa dönem ikamet izin başvurusu yapabilmesi için Türkiye’ye geçerli bir vize veya vize muafiyetinden yararlanarak girmesi gerekmektedir. Ülkemize vize ile veya vize muafiyetinden faydalanarak giriş yapan yabancılar ülkemizde kalış sürelerini uzatmak istediklerinde kısa dönem ikamet izni için başvuru yapabilirler.
6458 sayılı kanunun 31. maddesi birinci fıkrası (j)bendi kapsamında düzenlenen kısa dönem ikamet izinleri 5 yıla kadar düzenlenebilir. Ancak yabancının pasaportunun geçerlilik süresi ve ülkemizdeki sağlık sigortasının geçerliliği kısa dönem ikamet izin sürelerinin genellikle 1 yıl olarak düzenlenmesini sağlar. Bunun sebebi sağlık sigortalarının geçerlilik süresinin genellikle 1 yıl olmasıdır. Başvuru için gerekli belgeler aşağıdaki gibidir.
3-Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılması için başvuru yapılması;
Satın alınan taşınmazın veya yapılan satış vaadi sözleşmesi ile ilgili kurumdan uygunluk belgesi alan ve 6458 sayılı Kanun’un 31/1(j) bendi uyarınca kısa dönem ikamet izni başvurusunu tamamlayan yabancı yatırımcı aşağıda sayılan belgeler ile İstanbul ve Ankara ilinde bulunan Göç İdaresi’nin özel ofislerinde başvuru işlemlerini gerçekleştirebilir.
4) Vatandaşlık Başvurularının Sonuçlandırılması
Yapılan başvurular ilgili bakanlıklar tarafından bir komisyon oluşturulup, yabancıların Vatandaşlık başvurusu değerlendirilir ve Cumhurbaşkanı’nın onayına sunulur. Nihai karar Cumhurbaşkanı tarafından verilmektedir.
Konu hakkında resmi bir düzenleme olmasa da yabancı yatırımcıların Türk vatandaşlığını kazanma uygulamasında kısa dönem ikamet izni başvuruları genellikle bir (1)- iki (2) hafta içinde sonuçlandırılır ve Türk vatandaşlığını kazanma vatandaşlık başvuruları ise üç (3)-altı (6) ay arasında sonuçlandırılır.
5-Önemli Hususlar
Ülkemizde her ne kadar yabancı yatırımcıyı teşvik etmek amacıyla vatandaşlık başvuruları kolaylaştırılmış olsa da gerekli evrakların toplanması eksiksiz olarak ilgili kurumlara sırasıyla başvuru yapılması büyük bir titizlikle yürütülmesi gereken bir süreçtir. Yapılan başvurular sonucunda belgelerin eksik olması başvurunun reddedilmesine ve sürecün uzamasına sebep olacaktır. İstanbul’da yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma konusunda uzman www.kazdal.av.tr müvekkillerine teknik ve hukuki destek vermektedir.